حاشیه‌های نهمین روز و دوربین تسنیم| از نمایشِ جنایت صدام تا پارادوکسِ مغز استخوان/ گمانه‌زنی‌های هنرمندان برای سیمرغ‌های جشنواره فیلم فجر
دوزیست تلخِ تلخ نبود؛ مغز استخوان هم پارادوکسی داشت و هم تلخ اما نمایش جنایت‌های سردشت، اوج مظلومیت را به رخ کشید؛ از طرفی ساعت‌ها به انتخاب بهترین‌های جشنواره فجر نزدیک می‌شوند، چه کسانی صاحبان این جوایزنند؟
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نهمین روز جشنواره فیلم فجر در حالی با سه فیلم "دوزیست"، "مغز استخوان" و "درخت گردو" به کار خود پایان داد که استقبال از جدیدترین اثر محمدحسین مهدویان قابل توجه بود. هنرمندان تلخی این اثر را در واقعیت و حقیقت درست آن دیدند و گفتند این نوع حقیقت‌ها و واقعیت‌ها، اوج مظلومیت مردم ایران را در زمان جنگ تحمیلی بیان می‌کند و یکبار دیگر برای جامعه جهانی این فاجعه دردناک را یادآور می‌شود که صدامیان چه جنایت‌هایی را در تاریخ به ثبت رسانده‌اند و پشت پرده این نسل‌کشی تلخِ تاریخی چیست؟ اینها را باید نسل‌ها بدانند. علاوه بر این فضا و تحلیل فضای فیلم‌های جشنواره سی و هشتم، هنرمندان به گمانه‌زنی جوایز جشنواره هم پرداختند. به طور مثال حجت قاسم‌زاده اصل برخی از چهره‌ها را غافلگیری جشنواره عنوان کرد و اعتقاد داشت که برخی از صاحب‌نام‌ها هم با ارائه کارهای ضعیف، ما را متحیّر کرد. برزو نیک‌نژاد کارگردان سینما، بازی‌های چهره‌های جدید را مؤثر و امیدوار کننده برای آینده سینمای ایران دانست.
کاوه سماک‌باشی بازیگر سینما و تلویزیون که این روزها جلوی دوربین "نفوذ" جواد شمقدری و "رعد و برق" بهروز افخمی رفته، اعتقاد دارد چقدر خوب است که جایزه بهترین بازیگر جشنواره سی و هشتم را به پیشکسوتان بدهند؛ مخصوصاً بازیگر یا بازیگرانی که شاید دیگر در سینما نباشند؛ در صورتی که برای جوانان باز این فرصت‌ها و فضاها فراهم می‌شود.
برخی از سینماگران بعد از فیلم "درخت گردو"، پیمان معادی را بهترین بازیگر نقش اول جشنواره فیلم فجر دانستند و معتقدند که مجید مجیدی برای فیلم "خورشید" و حتی مهدویان می‌تواند برای "درخت گردو" جایزه بگیرد.
در بحث بازیگران زن، علیرضا صالحی و برخی از کارگردانان و منتقدین دیگر که دوست نداشتند نامی از آنها برده شود؛ انتخاب نقش اول بازیگر زن را بسیار سخت عنوان کردند اما گفتند که پریناز ایزدیار با بازی‌های درخشانش در "سه کام حبس" و "مغز استخوان" می‌تواند جایزه این بخش را بگیرد.
برخی از هنرمندان و منتقدین، بازی هادی حجازی‌فر را در "دوزیست" دوست داشتند؛ جواد عزتی و بابک حمیدیان را از دیگر گزینه‌های سیمرغ بازیگری دانستند. برخی دیگر معتقدند که اگر سیمرغ را به سن و سال ندهند، حتماً بازیگر نقش اول و نوجوانِ مجید مجیدی در فیلم "خورشید" می‌تواند سیمرغ بازیگری بگیرد.
در بخش نگاه نو هم دو فیلم "شنای پروانه"، "روز صفر" و حتی "پوست" را بهترین‌ها عنوان کردند که امیر آقایی در بازیگری و امیر جدیدی و ساعد سهیلی دیگر گزینه‌های این بخشند و البته اعتقاد داشتند که جایزه ملی را هم می‌توانند به "روز صفر" اختصاص دهند.
بخش جدید جشنواره فیلم فجر یا همان جایزه "قاسم سلیمانی" را می‌توانند به فیلمی همچون "درخت گردو" بدهند؛ اینها گمانه‌هایی است که هنرمندان در سینمای چارسو مطرح کردند، باید دید که امشب هیأت داوران سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر چه کاندیداها و گزینه‌هایی را بهترین‌های امسال جشنواره اعلام می‌کنند و فردا در اختتامیه جشنواره چه کسانی صاحبان این جوایز خواهند بود؟
اما در نهمین روز جشنواره فیلم فجر و سینمای هنرمندان (چارسو) چه گذشت...
در سانس نخست، هنرمندان به تماشای "دوزیست" نشستند؛ فیلمی که به تعبیر الهام اخوان بازیگر زنِ آن، روایت چند جوان است که به واسطه فشار جامعه و توسط فشاری خارجی، زندگی‌شان از هم پاشیده می‌شود. او اعتقاد دارد که قصه‌های واقعی این روزهای جامعه ما که به واسطه خیلی از شرایطی که داریم دیده نمی‌شود شاید نسبت به آن اجتماع پذیری درستی نمی‌شود و گاهاً درمان نمی‌شود. خوشبختانه این آسیب‌پذیری شناخته شده و امیدواریم سینما در آینده بتواند راه‌چاره‌های درستی را برای خروج از این آسیب‌ها معرفی کند.
فیلم "دوزیست" چهارمین ساخته بلند سینمایی برزو نیک‌نژاد در کسوت کارگردان است؛ فیلمی به تهیه‌کنندگی سعید خانی که از حضور متفاوت بازیگرانی چون جواد عزتی، پژمان جمشیدی و هادی حجازی‌فر بهره می‌برد. محمد رسول صفری بازیگر اعتقاد دارد که "دوزیست" از ریتم خوبی برخوردار است و در عین حال بازی‌های خوب، بازی متفاوت "هادی حجازی‌فر" قابل توجه بود.
برزو نیک‌نژاد کارگردان این فیلم سینمایی به این نکته اشاره کرد که شاید قصه "دوزیست" پیچیده‌تر از همه کارهایم بود و شاید تلخ‌تر! با اینکه روایت خود به خود کمدی نیست و کار ملودرام اجتماعی است اما در آن 92 دقیقه، سعی کردیم در جاهایی مردم لبخند بزنند و خستگی‌شان در برود.
صفری به این نکته واکنش نشان داد که چه‌طور می‌توانیم با سینما، حال مردم را خوب کنیم؛ وی خاطرنشان کرد: یکی از راه چاره‌هایی که می‌توانیم برای اینکه حال مردم را با سینما خوب بدهیم فقط به ساخت کمدی و طنز بسنده نکنیم؛ با فیلم‌هایمان حرف مردم را بزنیم.
کارگردان "دوزیست" گفت: حتی اگر قصه ایمان تلخ است کمی سعی کنیم با توجه به شرایط روزگار مردم حالشان از این تلخی بیشتر نشود! من در همه کارهایم سعی کردم قصه شیرین بگویم حتی اگر بسته قصه‌ام تلخ بوده است.
حجت قاسم‌زاده اصل نویسنده و کارگردان سینما و تلویزیون، خاطرنشان کرد: اگر 10 سال پیش بود 70 درصد این فیلم‌ها به جشنواره راه پیدا نمی‌کرد چند فیلم دیدم و نمی‌فهمم چرا انتخاب شدند؟ جایشان در جشنواره فیلم فجر نیست و در حد تله فیلمند. اما فیلم‌هایی را که می‌بینید سینمایمان به ظاهر به هیمنی تبدیل شده است.
کاوه سماک‌باشی از کلیشه‌های سینما و تلویزیون انتقاد کرد و گفت: مردم ما دیگر خسته شده‌اند دیدن و شنیدن داستان‌های تکراری، کلیشه‌ای و تلخند. وقت آن فرا رسیده که همه ژانرها و فیلم‌ها با احترام به برخی از دوستانمان که در تلاشند به یک اندازه به همه ژانرها، گروه‌ها و فیلم‌ها بها داده شود. آن امتیازاتی که به یکسری از فیلم‌ها داده می‌شود به یکسری از فیلم‌های دیگر تعمیم داده شود.
سانس بعدی، شلوغ‌تر شد که فیلم "مغز استخوان" را ببینند؛ دومین فیلم بلند سینمایی حمیدرضا قربانی در جایگاه کارگردان است. فیلمی با حضور بابک حمیدیان، جواد عزتی، بهروز شعیبی، پریناز ایزدیار و نوید پورفرج که سوژه‌ای ملتهب و اجتماعی را روایت می‌کند. حسن بلخاری استاد دانشگاه درباره این فیلم سینمایی گفت: من "مغز استخوان" را دیدم؛ فیلمی که به یکی از مسائل اجتماعی می‌پردازد، منتها مثل برخی از فیلم‌های دیگر به نظر می‌رسد پرداخت کاملی از فیلمنامه و یا مثلاً در حوزه ساخت آن وجود ندارد.
حمید امامی خبرنگار صداوسیما اعتقاد دارد که موضوع "مغز استخوان" خیلی شاز بود؛ موضوعی نیست که آدم در جامعه بییند. از بازی‌ها خوشم آمد و حس منتقل می‌شد و خوب بازی گرفته بودند. اما من با خود موضوع فیلم ارتباط برقرار نکردم.
نوید پورفرج بازیگر "مغز استخوان" گفت: باید با کار قوی و درست، فیلم روی پرده ببریم؛ مطمئناً بازخورد آن خوب درمی‌آید. اگر قرار باشد کارها به راحتی جلو بروند و به سادگی از آن بگذریم فکر نمی‌کنم این سینمایی باشد که بتواند مردم را خوشحال کند.
امامی خبرنگار صداوسیما به ضعف فیلمنامه در سینمای ایران اشاره کرد و افزود: معمولاً سینمای ایران ضعف فیلمنامه دارد و مدتی هم مد شده بود سیاه‌نمایی و اینکه به چه دلیلی اتفاقات خوب می‌افتد؛ مردم ایران درگیر مسائل مختلف و مشکلات و مسائل اقتصادی است؛ ما نیاز داریم فیلم‌هایی ساخته شود حالشان را خوب کند.
بلخاری خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد سینمای ایران تعلیق را در برجسته کردن مشکلات می‌داند. در حالی که تعلیق در ذات سینمایی خودش مفهوم کاملاً گسترده‌تر و پیچیده‌تر است. باید فکری اساسی کنیم وگرنه هرچه‌قدر دردها عریان‌تر نشان داده شوند، آثار هنری موفق‌ترند اما در فلسفه هنر اینچنین نداریم. بعید است این جامعه بعد از مدتی بتواند این همه بار را تحمل کند.
در بخش "درخت گردو"، صف‌ها شلوغ‌تر شد و گنجایش سالن‌ها به جایی رسید که همه روی زمین نشستند. فیلمی که پنجمین اثر بلند محمدحسین مهدویان کارگردان جوان سینمای ایران است. فیلمی که نمایش آن در جشنواره سی و هشتم فیلم فجر واکنش‌ها و حواشی متفاوتی را به دنبال داشته است. پیمان معادی، مهران مدیری و مینا ساداتی جزو بازیگران اصلی این فیلم‌سینمایی‌اند.
حبیب‌الله بهمنی نویسنده و کارگردان سینما بعد از تماشای این فیلم، واکنش نشان داد و گفت: بعد از مدت‌ها که انتظار می‌رفت راجع به فاجعه شیمیایی سردشت و در واقع مظلومیت ملت ایران در سینما نمایش داده شود، خوشبختانه "درخت گردو" در این زمینه کار کرده و بخشی از مظلومیت ملت ایران در دوران دفاع‌مقدس به خصوص مردم مظلوم سردشت را بیان کرده است.
علیرضا صالحی بازیگردان سینما درباره کار جدید مهدویان گفت: به نظرمن برای سینمای ما لازم است این طور فیلم‌ها؛ اینکه ما یادمان نرود چه دوره‌هایی را گذراندیم و چه اتفاقاتی برای ما افتاده است؛ مردم ما چه سرگذشتی را گذراندند و امروز اینجا ایستادیم. فیلم تأثیرگذاری است و هنوز راجع به مظلوم‌بودن این آدم‌ها می‌توانیم قصه بگوییم، فیلم بسازیم و حرف بزنیم. امیدوارم از این دست فیلم‌ها آنقدر ساخته شود که صدای این مظلومین شنیده شود.
هادی ساعدی محکم صدابردار "درخت گردو" گفت: هم به عنوان مخاطب، هنرمند و صدابردار پروژه و به عنوان کُرد، این قضیه را بهتر لمس کردم. وقتی ششمین بار "درخت گردو" در این چند روز می‌بینم هر وقت فیلم را دیدم نتوانستم جلوی خودم را بگیرم و گریه کردم به حال آن مردمی که این جنگ را دیده‌اند و درد و رنج را کشیده‌اند.
هادی حجازی‌فر بازیگر سینما و تلویزیون که دو فیلم در جشنواره سی و هشتم فیلم فجر دارد؛ "دوزیست" و "آتابای"؛ او درباره "درخت گردو" گفت: طبعاً تاریخ معاصر بخش مهمی از زندگی، هویت و شخصیت ما را شکل داده و متأسفانه به علت تعدد حوادث، نمی‌رسیم درست و به جا آنها را تحلیل کنیم. آنقدر سریع اتفاقات می‌افتد به راحتی دچار فراموشی می‌شویم. هر اثری که بتواند بخشی از تاریخ این مملکت را ثبت کند؛ اتفاق بزرگی است. برای کارگردان، بازیگر و عواملش آرزوی موفقیت می‌کنم.
علیرضا صالحی بازیگردان سینما تصریح کرد: درست است این فیلم تلخ بود اما می‌تواند حال تماشاچی را خوب کند. قرار نیست فیلم فقط بگوید، بخندد و مسائلی را بگوید درد من نباشد. سینما یعنی آیینه جامعه و حرفی را بزنید که من دوست داشته باشم. در آن حرفی را بزنید؛ من دوست داشته باشم می‌توانم به این تلخی باشد و می‌تواند حرف شیرینی هم باشد.
حجازی‌فر تأکید کرد: بخشی از بایدها و نبایدها از درون خود هنرمندان می‌آید؛ هنرمندی که در ارتباط با جامعه‌اش است و تحت تأثیر قرار می‌گیرد؛ محزون، خوشحال و امیدوار، بالعکس. در برخی کارها هست و در برخی کارها هم نیست؛ نمی‌توان خیلی خرده گرفت. امیدوارم حال عمومی جامعه‌مان بهتر شود و طبعاً شک نداشته باشید که اینها در فیلم‌هایمان نمود خواهد داشت.
گزارشگر: مجتبی برزگر
تصویربردار و تدوینگر: مهدی کماسی، محمدرضا کشت دار و حسین دزفولی
انتهای پیام/