توصیه های راهبردی و اجرائی برای مقابله با کرونا
پیشنهادات راهبردی فرهنگستان علوم پزشکی درباره COVID-۱۹ توسط مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی منتشر شد.
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم به نقل از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، پیشنهادات راهبردی فرهنگستان علوم پزشکی در فوریتهای عملیاتی همهگیری بیماری COVID-19 که در جلسات کارشناسی با حضور متخصصان، صاحبنظران، و مدیران مرتبط فرهنگستان علوم پزشکی، به اجماع رسیده و تدوین شده است توسط مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی منتشر شد.
خلاصه این سیاست های پیشنهادی در ذیل آمده است:
مقدمه
در این خلاصه سیاستی، در ادامه خلاصه قبلی، ضروری ترین موضوعات راهبردی و اجرایی، در شرایط تداوم طغیان ویروس SARS-COV-2 (منبعد ویروس نامیده می شود)، و شیوع بیماری ناشی از آن، COVID-19 (منبعد بیماری نامیده می شود) و همه گیری، که در ادامه جلسات کارشناسی با حضور متخصصان، صاحبنظران، و مدیران مرتبط، به اجماع رسیده ، بصورت اجمال ارائه شده است. در ضمیمه پیوست، بعضی توضیحات بیشتر به ترتیب ظاهر شدن در متن اصلی آورده شده است.
اهداف
اعتقاد، باور و عمل به تحقق اصل اولویت پیشگیری در سلامت و از جمله همه گیری فعلی و جبران غفلت های گذشته
کنترل بیماری از در جامعه ایران از طریق قطع زنجیره انتقال انسان-به-انسان، شامل «کاهش انتشار عفونت در تماس های نزدیک (بین بیماران و نزدیکان آنها و کارکنان سلامت) » ، «جلوگیری از وقایع تقویت کننده انتقال»، و «کاهش انتشار بیشتر در کشور» (1)
شناسایی زود هنگام، ایزولاسیون و مراقبت بهینه از بیماران[2]
یافتن پاسخ برای ابهامات و موارد ناشناخته در مورد ویروس و بیماری ، تسریع در روش های معتبر پیشگیری، تشخیص و درمان، و دستیابی به واکسن
شفافیت در اطلاع رسانی به جامعه در مورد راه های ابتلا و نحوه پیشگیری از بیماری و جلوگیری از اطلاعات نادرست و مقابله با آنها
تأمین و تدارک بهنگام داروها، تجهیزات و ملزومات ضروری برای مقابله با همه گیری
به حداقل رساندن آثار و عوارض سوء روانی، معنوی، اجتماعی، و اقتصادی ناشی از همه گیری
ثبت علمی دستاوردهای ملی حاصله از مقابله با همه گیری جاری برای استفاده مطلوب در آینده
توصیه های راهبردی
مدیریت کلان، هدایت و فرماندهی، هماهنگی در سطح ملی، رصد کلان، مداخلات ضروری فعالیت های مدیریت بحران در همه گیری جاری و موارد مشابه در آینده، با بهره گیری از تجارب عظیم و فاخر نظام سلامت تنظیم و تدبیر شود. بطور خاص مزایای منحصر بفردی همانند «ساختار منسجم و فراگیر شبکه بهداشت و درمان کشور»، «ساختار قدرتمند ادغام یافته خدمات و مراقبت های سلامت در نظام آموزش عالی و پژوهش سلامت»، «دستاوردهای عظیم نظام سلامت در دفاع مقدس» ، «طرح ژنریک دارویی»، «تجارب عظیم و احاطه و تسلط کامل دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی در سراسر کشور بر همه امور سلامتی در محدوده های جغرافیایی و جمعیتی حوزه های مسئولیتی مرتبط»، «طرح های ملی و پر افتخار نظام سلامت در 41 سال گذشته» و استفاده بهینه از همه ظرفیت های آنها، مورد تأکید است (2).
اولویت بهداشت و پیشگیری در تمام سیاست ها، برنامه ها، آموزش ها، اقدامات و نیز در اختصاص منابع و پایش و رصد کلان باید رعایت شود و مورد غفلت قرار نگیرد. فاصله گذاری اجتماعی در سطح خانه و خانواده، ادارات، اماکن عمومی، حمل و نقل عمومی، پایانه های مسافرتی، مراکز آموزشی، مراکز سلامتی، و کلیه مصادیق دیگر، با اتخاذ سیاست های قاطع و برنامه های آموزشی و ترویجی نافذ و اقدامات اجرایی متقن، در اولین مرتبه اهتمام ستاد فرماندهی و مسئولین کشوری و لشکری قرار داشته باشد.
توصیه های فوری اجرایی
با در نظر گرفتن معیارهای علمی روزآمد، آینده نگاری همه گیری، امکانات و منابع نظام سلامت، صرفه و صلاح ملی، نیروی انسانی ورزیده، مراکز معتبر موجود در کشور، سرعت عمل و دقت عمل، دستورالعمل پیشگیری و تشخیص بیماری توسط ستاد مسئول در وزارت بهداشت تدوین و بازنگری مستمر شده، بهصورت یکپارچه در سطح ملی تبعیت شود (3)
بر اساس جمع بندی ستاد علمی مسئول در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دستورالعمل های درمان سرپایی و بستری، معیارهای پذیرش و ترخیص و درمان در بخش مراقبت ویژه و سایر دستورالعمل های درمانی ضروری تهیه و بهطور مستمر بازنگری شود و ملاک درمان بیماران در مراکز مختلف سراسر کشور باشد. از درمان های خارج از پروتکل، جلوگیری شود و نحوه دسترسی مراکز درمانی به منابع دارویی، درمانی، حفاظتی، و تجهیزاتی ضروری و سایر موارد مهم مشخص شود. همچنین منابع مالی مورد نیاز این مراکز در اولین اولویت تأمین و ابلاغ شود.
تدابیر مؤثر و قابل اجرای آموزش مستمر کادر سلامت و مراقبین بیماران در مورد آشنایی با دستورالعمل ها و سایر وظایف حرفه ای خود، و ضوابط محافظت از خود، همکاران، بیماران و مردم، در شرایط همه گیری، اتخاذ و اجرا شود
مدیریت مدبرانه نیروی انسانی فعال در همه گیری، جلوگیری از خستگی مفرط و فرسایش نیروهای خط مقدم ارائه کننده خدمات و مراقبت ها، تأمین ابزار و وسائل محافظت کامل از آنها، پرداخت حقوق و مزایا و پاداش مناسب به آنان و نیز تأمین و ابلاغ اعتبارات لازم برای مراکز فعال در همه گیری.
ارتباط مستمر و مؤثر بین بخش های مختلف فعال در درمان بیماران، با استفاده از فضای مجازی و سایر طرق مقتضی برای تبادل تجربیات، انجام مشاوره، هماهنگی فعالیت های بین بخشی و سایر موارد ضروری طراحی و مدیریت شود.
معاون تحقیقات و فناوری و مدیر کل مرکز مبارزه با بیماری ها نیز از اعضای اصلی ستاد مدیریت بحران باشند و در تصمیم گیری ها با حق رأی مشارکت داشته باشند.
سایر توصیه های اجرایی
هدایت تحقیقات ضروری همه گیری بیماری COVID-19 ، بصورت ملی و بر اساس اولویت های سلامت جامعه، و با ترجیح تحقیقات چند مرکزی و بین بخشی و با رعایت صرفه و صلاح ملی انجام شود. اخلاق در پژوهش در همه موارد رعایت شود (4).
کارآزمایی بالینی[3] در همه گیری ها، خاصه روش های درمانی متفاوت از پروتکل اصلی، منحصراً زیر نظر مراکز دانشگاهی مادر (به تشخیص و پس از اخذ مجوز از وزارت بهداشت) و با رعایت جمیع مقررات و ضوابط مربوطه انجام شود و روش های درمانی ناشناخته و تجربی و ادعایی و احتمالی و نظایر آن اکیداً ممنوع شود. دستورات طب ایرانی در مورد بهداشت و تغذیه و سلامت روان و نظایر آن نیز مشمول همین بند است و قابل جایگزینی با پروتکل اصلی نیست
تفاوت «قرنطینه[4]» با «ایزولاسیون[5]»، و «فاصله گذاری فیزیکی[6]»، مشخص و به مردم و مسئولین اعلام شود و دستورالعمل های پیشگیری در شرایط همه گیری بصورت شفاف برای عموم مردم، خانه ها و خانواده ها، مراکز حساس و راهبردی کشور، بیمارستان ها و مراکز درمانی، مراکز اداری، مراکز خرید، مراکز فرهنگی و آموزشی، پارک ها و سایر مراکز تفریحی، مساجد و سایر اماکن مذهبی، مراکز ورزشی، مراکز نظامی، خانه های سالمندان، مراکز بهزیستی، مراکز نگهداری کودکان معلول و نظایر آنها تنظیم و به شکل صحیح آموزش داده شود. برای افراد آسیب پذیر مانند بی خانمان ها، کودکان کار، معتادان، زندانیان و مانند آنها دستورالعمل های مناسب تهیه و مسئولیت های مربوطه مشخص شود.
کادر پزشکی مشمول نظام وظیفه و کادر پزشکی و پرستاری داوطلب، و سایر افراد، تنها بعد از آموزش های مرتبط و ضروری متناسب با وظایف تعیین شده برای آنها، توسط مراجع ذیصلاح برای مشارکت در فعالیت های بهداشتی-درمانی بکار گرفته شوند
ضوابط استاندارد راه اندازی و بکارگیری و اداره نقاهتگاه برای بیماران مبتلا به کرونا با جزئیات بهصورت استاندارد و علمی تهیه شود و حتی المقدور از مراکزی که استعداد محدود آسایشگاهی دارند برای نگهداری و ادامه درمان استفاده نشود. نیروی انسانی واجد شرایط و تجهیزات و تأسیسات استاندارد و داروها و لوازم ضروری بهصورت استاندارد مشخص و تأمین شود.
ضوابط بهداشت اماکن و محیط های زندگی بهصورت علمی و استاندارد، تهیه و ملاک عمل قرار گیرد. از اقداماتی نظیر سمپاشی معابر و فضاهای باز، بدون مجوز بهداشتی و رعایت اصول علمی اکیداً اجتناب شود
تب سنجی در معابر و مبادی ورود و خروج برای غربالگری یا اهداف مشابه، همراه با توصیه های لازم بهداشتی انجام شود، چه در غیر این صورت با ایجاد ذهنیت کاذب ناقل نبودن، ممکن است باعث اشاعه بیماری شود
ضمیمه:
1-اصلی ترین راهبرد مقابله با همه گیری از طریق ترکیبی از اقدامات بهداشت عمومی، نظیر شناسائی زود هنگام[7]، تشخیص و اداره بهینه مبتلایان، ایزولاسیون زودهنگام مبتلایان، شناسائی و پیگیری تماس ها، پیشگیری و کنترل عفونت در شبکه مراقبت های بهداشتی، اجرای اقدامات بهداشتی برای مسافران، افزایش آگاهی بخشی جامعه و اطلاع رسانی مخاطرات به مردم و سایر اقدامات معتبر قابل انجام خواهد بود.
2-بعضی از طرح های ملی و فراگیر دیگر نظام سلامت که دستاوردهای فاخر و عظیم سلامتی بدنبال داشته است و تجارب مربوطه قابل استفاده در سیاست گذاری ها و فعالیت های راهبردی بعدی نظام سلامت و دستیابی به آرمان مرجعیت علمی می باشند عبارتند از: «تجربه واکسیناسیون عمومی بر علیه بیماری های عفونی واگیر دار[8]»، «ریشه کنی فلج اطفال[9]»، « واکسیناسیون عمومی بر علیه سرخک و سرخجه[10]»، «ریشه کنی مالاریا»، «ترویج تغذیه با شیر مادر»، «طرح سراسری پایش فشار خون»، «بیمه همگانی سلامت»، «پرونده الکترونیک سلامت»، «طرح غربالگری الکترونیکی کرونا »....
3- در دستورالعمل های پیشگیری و تشخیص و درمان، اولویت ها، روش هائی نظیر تشخیص بالینی محض، تشخیص آزمایشگاهی، تشخیص رادیولوژی، تلفیق روش های بالینی و پاراکلینیک، ضوابط تکرار آزمایشات و رادیولوژی، و نیز آزمایشگاه های مرجع و هر نوع مسائل ضروری باید با شفافیت ارائه شود.
4- اولویت تحقیقات در درجه نخست بر روش های مناسب پیشگیری، در درجه بعد اطلاعات و آمار صحیح و ثبت دقیق موارد بیماری، کارائی روش های درمانی، عوارض درمان، جنبه های روانی و اجتماعی و معنوی ناشی از همه گیری، شناسائی و گزارش تجربیات موفق مراکز مختلف و سایر مواردی باشد که وزارت بهداشت تعیین می نماید
انتهای پیام/