«معجزه آبخیزداری» | انقلاب در کشاورزی و دامداری کشور با آبخوان‌داری


پدر آبخوان‌داری ایران معتقد است با آبخوان‌داری می­‌توان بیش از ۴۲میلیارد مترمکعب آب (یعنی ۴۲درصد مصرف کل سالانه) استحصال کرد که این مسئله منجر به انقلاب بزرگ در کشاورزی و دامداری خواهد شد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، آبخوان‌داری دانش و هنر مدیریت آبخوان‌ها از دوردست­‌ترین نقاط آبخیز است تا نقطه­‌ای که آبخیز به دریاچه یا تالاب یا پلایا ختم می‌شود. به‌اذعان بسیاری از کارشناسان و مدیران منابع طبیعی کشور، پدر علم آبخیزداری در کشور کسی نیست جز سید آهنگ کوثر. ایشان با هجرت خود از تهران به دشت گرم و تفتیده­‌ای به‌نام «گربایگان» در شهرستان فسا، اندیشۀ زیستن کنار سیل و بهره­‌برداری از سیلاب و تغذیۀ مصنوعی آبخوان­‌ها را بنیان نهادند و با تلاشی خستگی‌ناپذیر در طول یک دورۀ 10ساله از بیابان گرم و بی­‌آب و شن‌های روان، با کاربست دانش پخش سیلاب، توفیقات شگرفی در راستای توسعۀ پایدار منابع طبیعی و کشاورزی به‌دست آوردند، که مورد توجه مسئولان و حتی رؤسای جمهور متعدد کشور قرار گرفته است.

سید آهنگ کوثر در تبیین اهمیت و ضرورت آبخوان‌داری در ایران معتقد است: «ایران در منطقه­‌ای خشک از کرۀ زمین قرار گرفته است. میزان بارش سالانۀ ما تقریباً یک‌سوم متوسط بارش سالانۀ جهانی است؛ به همین دلیل باید مراقب و دل‌نگران میزان و زمان‌بندی آب دریافتی باشیم. نزدیک به 60درصد آب مورد نیازمان از زیرزمین به‌دست می­‌آید. باید آبخوان­‌هامان را با دقت زیادی مدیریت کنیم. ما سیلاب­ بسیار زیادی داریم که باعث بروز آسیب در مسیر خود تا رسیدن به نقاط پایانی حوزۀ آبخیز می­‌شود. ما بایستی کاری برای مهار و مدیریت سیلاب انجام دهیم. ساده­‌ترین راه که منافع متعددی برایمان به ارمغان می­‌آورد، تغذیۀ آبخوان­‌هایمان است.»

از همین پرونده بیشتر بخوانید

علی‌رغم اهمیت فراوان آب­‌های زیرزمینی در تأمین آب سالم و بهداشتی برای مصارف شرب و کشاورزی، متأسفانه این موهبت خدادادی که طی هزاران سال در آبخوان­‌ها ذخیره شده است در حال نابودی قرار گرفته است و همین مسئله باعث شده آبخوان­‌ها در معرض تهدید واقع شوند و ضروری است آبخوان­‌ها با انجام تغذیۀ مصنوعی تقویت شوند. پدر آبخیزداری ایران در این باره می­‌گوید: «در 60 تا 70 سال گذشته از آبخوان­‌هایمان آب زیادی برداشت کرده­‌ایم. به‌طور متوسط بین 7 تا 8 میلیارد مترمکعب در سال از این آبخوان­‌ها مورد استفاده واقع شده است، بنابراین باید دوباره این آب را برگردانیم. اگر ما به روند برداشت آب زیرزمینی به این شکل و با این اندازه ادامه دهیم با آبخوان­‌هایی خشک‌شده و مرگ‌ومیر گستردۀ مردم روبه‌رو خواهیم شد. همین الآن با کمبود آب در صدها روستا مواجه هستیم. در روزگار قدیم این روستاها آب خود را از قنات تأمین می­‌کردند، اما الآن اکثرشان به‌خاطر برداشت زیاد آب به‌وسیلۀ پمپ­‌های قوی خشک شده­‌اند.»

کوثر دربارۀ کیفیت و کمیت فعالیت­‌های آبخوان‌داری در کشور می­‌گوید: «هر جا آبرفت درشت‌دانه و سیلاب باکیفیتِ خوب داشته باشیم، می­‌توانیم آبخوان‌داری کنیم، که در سطح ایران نزدیک به 43 میلیون هکتار است، یعنی نزدیک به یک‌چهارم سطح مملکت ما بالقوه می­‌تواند روی آبخوان قرار داشته باشد. بیش از 14 میلیون هکتار ایران بسیار مناسب برای آبخوان‌داری داریم و در سال‌های با بارندگی متوسط سیلاب کافی برای تأمین حدود 42 میلیارد مترمکعب آب این آبخوان‌ها در اختیار داریم.»

پدر علم آبخوان‌داری ایران با اشاره به اینکه آبخوان‌داری بهترین، ارزان­ترین و محیط‌زیستی­‌ترین روش اعمال مدیریت در عرصۀ منابع طبیعی کشور است گفت: «ما باید دنبال این باشیم کمتر از سه‌چهارم از آب­‌های هرز ایران را جمع‌آوری کنیم و در 14 میلیون هکتار پخش کنیم، 42 کیلومترمکعب، هر کیلومترمکعب یک میلیارد مترمکعب است و به هر هکتار از این زمین‌ها سه‌هزار مترمکعب آب می‌رسد.»

به‌اعتقاد سیدآهنگ کوثر آبخوان‌داری در کشور، منجر به انقلاب بزرگی در کشاورزی، جنگل‌داری و دامداری خواهد شد.

کل مطالب پروندۀ «معجزۀ آبخیزداری» اینجا در دسترس شماست

انتهای پیام/+