یادداشت | اکران آنلاین؛ هنر و تجربه نو در سینمای ایران

خبرگزاری تسنیم

اکران آنلاین فیلم سینمایی "خروج" حرکت شجاعانه و قابل تمجیدی است. سینمای حاتمی‌کیا همواره مخاطبانش را داشته و دارد چرا که یکی از دغدغه‌مند‌ترین فیلمساز کشور است. به سراغ هر موضوعی رفته برآمده از مطالبات بخش‌های بزرگی از جامعه بوده است. فیلم‌هایش هم، همواره، از جسارت و شجاعت کم نظیری برخوردارند. در روزگار سیطره سینمای بی‌دردی، مریض و عوام‌زده، سینمای حاتمی‌کیا نفیس و ارزشمند است. درد و داغ دارد و بازتابی از رنج‌ها، آلام و دغدغه‌های مردم و جامعه است. شاید عده‌ای دوستش نداشته باشند ولی بدون شک، بخش بزرگی از جامعه با مفاهیم و فضای آن همذات پنداری می‌کنند و با آن، هم‌خون هستند. از‌ این رو، فیلم‌های حاتمی‌کیا فی نفسه مخاطبان انبوهش را همیشه داشته است.

جسارت مضاعف آقای حاتمی‌کیا در قبول اکران آنلاین تازه‌ترین اثرش است آن هم در شرایط بحران کرونا که همسویی و پیوند عمیقش را با متن جامعه ملموس‌تر نشان می‌دهد. در شرایطی که سالن‌های سینما تعطیلند و در عین حال مردم به خوراک فرهنگی و معنوی و سینمایی نیاز دارند ارائه فیلم «خروج» به نوعی حس فداکاری‌ این فیلمساز را نشان می‌دهد که فراتر از دغدغه‌های سودآوری و منافع اقتصادی اش است- هر چند که بر اساس آمارهای اعلام شده فیلم در جذب مخاطبان آنلاین هم موفق بوده است. البته از ارزش کار جسورانه سازمان اوج هم نباید گذشت.

_{ابراهیم حاتمی‌کیا پشت صحنه فیلم «به وقت شام»}

پلتفرم اکران آنلاین نیاز سینمای ما است. تجربه‌ای که دنیا و کشورهای صاحب سینما سال‌ها است پشت سر گذاشته‌اند. نگاهی به کمپانی‌های بزرگی چون: نتفلکیس، آماوزن پرایم و هولو پلاس و ... نشان می‌دهد که دنیا خیلی وقت پیش‌ این مسیر را تجربه کرده است.

از سوی دیگر،‌ این حرکت و توسعه آن، با توجه به فقر سالن و ساختارهای کهنه پخش و اکران ضرورت اجتناب‌ناپذیر سینمای ما است. معتقدم اکران آنلاین و راه‌اندازی پلتفرم‌های جدید برای عرضه محصولات سینمایی بدون تردید، پیش روی قرار دارد. الگوی کهنه و قدیمی‌ اکران و کم‌توجهی به فناوری نوین و مدل‌های معاصر یکی از مهم‌ترین دلایلی است که باعث شده شده تا چرخه اکران همیشه  بستر بحث‌ها و مناقشات باشد.

ظرفیت سینماهای ما گنجایش حجم تولیدات سال را ندارند. طبق آمار سالانه، بین 70 تا 150 فیلم در سینمای‌ایران تولید می‌شود. از میان‌ این آثار کمتر از 40 درصد شانس اکران دارند و بیشتر آنها در حسرت اکران می‌مانند. با یک حساب سرانگشتی، با توجه به سرنوشتی که بسیاری از‌ این آثار پیدا می‌کنند عملاً میلیاردها تومان از سرمایه سینما دور ریخته می‌شود.

_{سینما ملت}

سینما شاخص توسعه و پیشرفت هر کشوری است. جامعه‌شناسان کشورها را بر اساس نرخ مطالعه، تعداد مخاطبان سینماها و سینماروها، تعداد سالن‌های سینما و تراکنش آن ارزیابی می‌کنند.  طبق استانداردهای جهانی برای هر 10 هزار نفر یک سالن سینما لازم است. در‌ ایران‌ این رقم برای هر 260 تا 300 هزار نفر است. از سوی دیگر، بیش از 1080 شهر  فاقد سینما هستند و فقط 60 تا 70 شهر سینما دارند. 25 میلیون شهرنشین دسترسی به سینما ندارند که با احتساب روستاها‌ این آمار به 46 میلیون نفر می‌رسد. به تازگی حتی، وزیر ارشاد هم به صراحت اعلام کرده‌اند: 88 درصد مردم به سینما نمی‌روند.  شاخص سالانه سینما رفتن در‌ ایران به طور متوسط سه دهم درصد است یعنی به طور متوسط هر‌ ایرانی هر 10 سال سه بار به سینما می‌رود. شاید، باورش سخت باشد بیشترین جمعیت شهری استان تهران دسترسی به سینما ندارند. با‌ این حال بیشترین تعداد سالن‌ها یعنی 110 سالن در تهران واقع شده‌اند. استان‌هایی داریم که اصلاٌ سینما ندارند. سیستان و بلوچستان، کهگلیویه و بویر احمد و خراسان شمالی. با‌ این چشم‌انداز غم‌انگیز، آمار تولیدات سینمایی ما بعضاً سالی بیش از 100 تا 150 عنوان فیلم است و تعداد کل سالن‌های سینمایی ما دور و بر 400 سالن. در ترکیه 70 تا 100 عنوان فیلم تولید می‌شود در حالی که 2 هزار و 356 سالن سینما دارد و 57 میلیون تماشاگر در سال. کشور امارات با یک میلیون جمعیت، 300 سالن سینما دارد. کره جنوبی با 48 میلیون جمعیت 3 هزار سالن سینما دارد. سال گذشته 205 میلیون نفر در کره به سالن سینما رفته‌اند، یعنی به‌طور میانگین هر کره‌ای حدود سه و نیم بار در سال.

 در‌ این میان، هرچند اقدامات جدی و هوشمندانه‌ای از سوی یکی از مؤسسات سازمان سینمایی حوزه هنری _ بهمن سبز _ درحال انجام است و جریان امیدبخشی را در زمینه احداث و توسعه زیرساخت‌های سینمایی در سطح کشور به‌ویژه شهرهای محروم به‌وجود آورده است ولی قطعاً، نیاز سینمای‌ ایران بیش از‌ اینها است.

به نظرم اکران آنلاین را نباید به دوره محدود "کرونا" محدود کنیم.  به طور تقریبی سالانه 40 فیلم سینمایی تولید شده رنگ پرده را نمی‌بینند.  از همین رهگذر، گروه «هنر و تجربه» شکل گرفته است. با توسعه پخش و نمایش‌های‌ اینترنتی و آنلاین‌ ای‌بسا حتی، نیازی به گروه «هنر و تجربه» هم نداشته باشیم و با حمایت‌های سازمان سینمایی، اغلب‌ این آثار می‌توانند از طریق آنلاین اکران شوند و مخاطبان خاص خود را هم داشته باشند.

دسترسی آسان و ارزان‌تر مخاطب و خانواده‌ها به‌ این آثار، فراگیری جفرافیای آنها،‌ ایجاد فضای رقابت و فرصت‌های جدید برای سینماگران، گشایش ظرفیت‌های تازه اقتصادی و سرمایه‌گذاری برای فیلم‌ها و فیلمسازان، کمک به  آرامش فضای اکران فیلم‌ها، وجود شرایط عرضه عادلانه و مساوی آثار در اکران آنلاین و ... از جمله دستاوردهای اکران آنلاین فیلم‌ها است. بدیهی است که اکران آنلاین فیلم‌های روز سینما به کمک و حمایت‌های بیشتر به‌ویژه از سوی صداوسیما نیاز دارد.

یزدان عشیری-مدیر روابط عمومی سازمان سینمایی حوزه هنری

انتهای پیام/