گزارش| افشای درخواست امارات از آمریکا درباره لیبی و مخاطرات جدید ترکیه

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ٬ این روزها رسانه‌های وابسته به حزب عدالت و توسعه در ترکیه٬ پُرند از اخبار٬ گزارش‌ها٬ یادداشت‌ها و مطالب حماسی که حاکی از تحقق اهداف و آمال اردوغان در لیبی است. اما در مقابل٬ کارشناسان و تحلیل‌گران دیگری نیز هستندکه معتقدند نباید به این زودی٬ در حال و هوای سرمستی از پیروزی زودرس٬ غرق شد.

به ویژه در شرایطی که امارات متحده عربی٬ فرانسه و مصر٬ هنوز هم از اهداف خود کوتاه نیامده‌اند و روسیه نیز به تمامی٬ خواسته‌های ترکیه را در لیبی٬ نپذیرفته است.

لو رفتن ایمیل محرمانه امارات علیه ترکیه

یکی از جدیدترین تحولات مرتبط با نقش ترکیه در لیبی٬ افشای برخی ایمیل‌های محرمانه امارات متحده عربی در آمریکا است.

سرویس جهانی تی،آر٬تی یا رسانههای دولتی ترکیه (TRT World) اعلام کرده که یکی از دبیران این سرویس در دفتر نمایندگی واشنگتن٬ توانسته به چند ایمیل یوسف العتیبه سفیر امارات عربی متحده در آمریکا دست پیدا کند.

العتیبه در چند ایمیل٬ رسماً از مقامات آمریکا خواسته در لیبی مداخله کنند و مانع از قدرت گرفتن ترکیه در این کشور عربی – آفریقایی شوند. این ایمیل‌ها توسط فردی به نام حجر الواد از کارمندان عالیرتبه سفارت امارات به مقامات آمریکایی منتقل شده اما این کارمند٬ حالا سفارت را ترک کرده و در یک شرکت لابی‌گری٬ مشغول کار و فعالیت است.

در ایمیل العتیبه همچنین خطاب به مقامات آمریکایی چنین نوشته شده است:«اقدامات ترکیه در لیبی بسیار نگران کننده است و می‌تواند اوضاع را از چیزی که هست٬ بدتر و پیچیده‌تر کند و حتی موجب مداخله مصر شود. بنابراین لازم است هر چه زودتر٬ آمریکا  وارد صحنه شده و ترکیه را متوقف کند.»

البته این اولین بار نیست که شاهد رویارویی ابوظبی و آنکارا هستیم. در چند سال اخیر٬ امارات در کنار عربستان سعودی٬ در پرونده‌های مهم و حساسی همچون سوریه٬ همواره در موضع آشکار ضدترکیه ایستاده و در لیبی و دیگر کشورهای آفریقایی نیز طرف مخالفین ترکیه را گرفته است.

اما نکته مهم این است که اقدامات امارات علیه ترکیه٬ جنبه رویارویی نظامی ندارد و منحصر به حوزه‌های مالی٬ اطلاعاتی٬ حمایت از مخالفین و تلاش برای تحریک آمریکا و دیگران٬ علیه ترکیه است.

امارات متحده عربی تلاش میکند تا در پرونده لیبی٬ در جبهه مقابل اردوغان٬ نه تنها از حفتر حمایت کند٬ بلکه با حمایت از مصر٬ فرانسه و یونان٬ مشکلات تازه‌ای برای آنکارا به وجود بیاورد.

گزارش‌های برخی رسانه های عربی و ترکی حاکی از این است که امارات همچنین در یک هلدینگ بزرگ گازی در مصر٬ با حمایت از شراکت یونان و قبرس روم یا جنوبی، ایتالیا و رژیم صهیونیستی٬ علیه ترکیه اقدام کرده و تشکیلات خودگردان فلسطین نیز به انحای مختلف٬ به سوی این گروه جذب شده است.

اما ترکیه موفق شده با ایتالیا وارد مذاکره شود و ضمن دادن اطمینان خاطر به مقامات روم از بابت محفوظ بودن امکان فعالیت شرکتهای ایتالیایی٬ بخشی از توطئه امارات را خنثی کند.

روسیه کجای بازی است؟

ترکیه هنوز هم امیدوار است به خاطر شراکت نزدیک با روسیه در چندین پرونده مهم٬ بتواند ولادیمیر پوتین را راضی کند که در ماجرای لیبی٬ چشم بر تحرکات و افزایش نفوذ ترکیه ببندد، اما شواهد نشان می‌دهد که روسیه هنوز هم حرف آخر را نزده است.

برخی از رسانه‌های نزدیک به آکپارتی٬ از اخبار و گزارش‌های روزنامه‌های انگلیسی و آمریکایی در این مورد٬ اظهار نگرانی کرده‌اند.

روزنامه الکترونیکی استار از رسانه‌های خانواده آلبایراک و نزدیک به اردوغان٬ با استناد به گزارشی از فاینشنال تایمز به این اشاره کرده که محافل اطلاعاتی لندن٬ اخبار ی از تداوم تلاش پوتین برای حمایت از حفتر منتشر کرده و بر این باورند که روسیه برای رسیدن به نفت لیبی٬ چندین فروند جنگنده در اختیار حفتر گذاشته است.

اما این خبر٬ با شرایط موجود بر روی ارض واقع همخوانی و تطابق چندانی ندارد. چرا که اولاً خود ترکیه نیز در لیبی٬ راضی به همکاری نفتی با روسیه است و دولت وفاق ملی با این مساله مشکلی ندارد و دوم این که اگر حفتر بنا به ادعای فاینشنال تایمز٬ چندین میگ جنگنده و صدها نیروی روسی در اختیار داشت٬ تا این اندازه ضعیف و زمین‌گیر نمی‌شد.

ترکیه در لیبی پس از 108 سال

عزیز اوستل از تحلیل‌گران نزدیک به حزب حاکم ترکیه٬ حمایت نظامی و سیاسی تیم اردوغان از دولت وفاق ملی را به عنوان یک واقعه تاریخی برشمرده و نوشته است:«حالا ما پس از 108 سال٬ مجدداً در لیبی هستیم. در سال 1912 میلادی و در زمانی که ایتالیاییها مردم لیبی را دچار ترس و وحشت کرده و به اراضی عثمانی چشم طمع دوخته بودند٬ پادشاه عثمانی دستور داد تا تشکیلات مخصوص٬ انورپاشا و کوشچوباشی اشرف بیگ٬ از استانبول به سوی لیبی حرکت کنند.

مصطفی کمال هم یکی از افسرانی بود که به لیبی رفت اما چشمانش دچار مشکل شد و ناچار شد لیبی را به مقصد آلمان ترک کند. در آن سفر٬ سید احمد زنوزی و دیگر اعضای جماعت بزرگ زنوزی که عشق فراوانی به عثمانی داشتند٬ در جمع افسران ما قرار گرفتند.»

مطالب تاریخ‌محور با زمینه ستایش قلمروگشایی‌های عثمانی در رسانه‌های طرفدار اردوغان٬ کم نیستند اما تحلیل‌گران دیگری نیز هستند که بدون عطف و اشاره به اهمیت حضور عثمانی در جغرافیای لیبی٬ به اهمیت قدرت گرفتن ترکیه در شرق مدیترانه اشاره می‌کنند.

در هر صورت٬ مداخله ترکیه در لیبی٬ موضوع و مساله سیاسی٬ دفاعی و امنیتی حساسی است که از چند بُعد متفاوت٬ شایان تامل است. از جمله:

1.تلاش ترکیه برای ارتقای جایگاه خود در آفریقا و نفوذ سیاسی٬ اقتصادی و فرهنگی بیشتر در این قاره.

2.بهره گرفتن از منابع نفت و گاز لیبی.

3.قدرت‌نمایی در برابر مصر و تضعیف جایگاه سیسی.

4.ارتقای گفتمان سیاسی اخوان المسلمین در منطقه.

5.تثبیت قدرت در شرق مدیترانه و مقابله با یونان و قبرس جنوبی یا روم نشین.

6.تلاش برای کاهش نفوذ عربستان و امارات در منطقه.

با توجه به تعدد ابعاد پرونده لیبی و حساسیت قدرت‌ها و کشورهای مرتبط با این موضوع٬ باید این واقعیت را پذیرفت که ترکیه٬ برای تثبیت موقعیت خود در لیبی٬ راه دشواری پیش رو دارد و امارات متحده عربی در کنار مصر و یونان٬ می‌توانند در روند پیش رو نیز٬ مشکلات و موانع تازه‌ای بر سر راه ترکیه به وجود بیاورند.

انتهای پیام/