تجمع ۷۰ درصد جمعیت در ۴۰ درصد مساحت کشور به خاطر سوءمدیریت!
نویسنده مجموعه جنگ جهانی جمعیت گفت: در حال حاضر حدود ۷۰ درصد از جمعیت در حدود ۴۰ درصد از مساحت کل کشور ساکن هستند! وقتی روستاها و شهرها به‌ویژه در مناطق مرزی خالی از سکنه شوند، "ضریب امنیت ملی کشور و ضریب امنیت در مرزها" به شکل محسوسی کم می‌شود.
دکتر صالح قاسمی در گفت‌و‌گو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم با اشاره به مسئله "توزیع نامتناسب و نامتعادل جمعیت در جغرافیای ایران" به عنوان یک معضل جمعیتی اظهار کرد: در مقوله جمعیت با مفهومی با عنوان "توزیع جغرافیایی جمعیت" روبه‌رو هستیم به این معنی که جمعیت یک جامعه و یک کشور چطور در کل مساحت آن کشور توزیع شده است؛ به این مفهوم "آمایش سرزمینی" نیز گفته می‌شود.
وی ادامه داد: متاسفانه در کشورمان یک سند جامع و قابل اجرا و در دستور کار که موضوع آمایش سرزمینی را پیگیری کند، نداریم و این باعث شده که به لحاظ شاخصه‌های جمعیتی، دچار مشکلات جدی شویم؛ در حال حاضر حدود 70 درصد از جمعیت کشور در حدود 40 درصد از مساحت کل کشور ساکنند!
وی متذکر شد: این یعنی آمایش سرزمینی و توزیع جغرافیایی جمعیت درست اتفاق نیفتاده است؛ به عبارتی توزیع جمعیت نامتعادل و نامتناسب است؛ این مسئله پیامدهای جدی به دنبال دارد و منشا اصلی آن سوءمدیریت است؛ یکی از پیامدهای اصلی این اتفاق، آن است که بخش‌هایی در کشور خالی از سکنه خواهد شد و بخش‌های دیگر با تراکم بالای جمعیت روبه‌رو خواهد شد.
نویسنده مجموعه جنگ جهانی جمعیت خاطرنشان کرد: در حال حاضر در کشور، کلانشهرهایی با جمعیت چندین میلیونی داریم و در مقابل روستاهایی که خالی از سکنه شده و نرخ رشد جمعیت آنها منفی شده است؛ از طرفی حاشیه کلانشهرها در حال تورم و بزرگ شدن است و وقتی جمعیت در بخشی از کشور متراکم شود، بحث مشکلات مدیریتی این جمعیت نیز به وجود می‌آید؛ در واقع افزایش جمعیت حاشیه کلانشهرها باعث افزایش مصرف انرژی، منابع طبیعی، آب و تخریب منابع زیست‌محیطی خواهد شد.
وی افزود: این مسائل پیامدهای جدی هستند که گریبانگیر کلانشهرها و حاشیه آنها می‌شود؛ وقتی روستاها و شهرها به‌ویژه در مناطق مرزی خالی از سکنه شوند، "ضریب امنیت ملی کشور و ضریب امنیت در مرزها" به شکل محسوسی کم می‌شود؛ یکی از موضوعات مورد غفلت سیاستمداران و مدیران کشور در موضوعات تحولات جمعیتی، بحث آمایش سرزمینی است و از این جهت، کشور از سمت شرق به سمت غرب مهاجرت‌های زیادی دارد و تراکم جمعیت ما در نیمه مرکزی و غربی کشور خصوصاً به سمت شمال غرب زیاد است؛ اینکه 70 درصد جمعیت در 40 درصد مساحت کشور ساکنند، اصلاً پدیده خوبی نیست!
قاسمی تصریح کرد: دلیل این اتفاق، عدم توزیع عادلانه امکانات و سوءمدیریت در استان‌ها و شهرهاست و باعث می‌شود که جمعیت به سمت مناطق مرکزی و غربی مهاجرت کند؛ ما امروزه بیش از مهاجرت از داخل به خارج، مهاجرت داخلی از شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ داریم؛ این پدیده، مدیریت ساختار جمعیت و شاخصه‌های جمعیتی را روزبه‌روز سخت‌تر می‌کند؛ در نتیجه، چالش مهمی که در دهه‌های آینده به طور جدی‌تری با آن روبه‌رو خواهیم بود، توزیع نامتناسب و نامتعادل جمعیت در مساحت کشور است که حتماً باید برای آن فکری کنیم.
