فرصتها و تهدیدهای بافت فرسوده شهری / چرا مردم از تسهیلات بازآفرینی استقبال نمیکنند؟
گروه استانها ـ استان فارس دارای ۳ هزار هکتار بافت فرسوده است که با وجود تشوق و ارائه تسهیلات اما استقبالی از سوی مردم دیده نمیشود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، در میان بافتهای شهری که در اغلب شهرهای کشور نیز وجود دارد، بخشی به نام بافت فرسوده است که کارشناسان امر معتقدند این بافت هم فرصتی برای توسعه شهرها حساب میشود و در صورت بیتوجهی و نادیده انگاشتن آنها تهدیدی برای شهر است.
براساس اعلام وزارت راه و شهرسازی 140 هزار بافت ناکارآمد و فرسوده شهری در کشور وجود دارد که از این میان سهم استان فارس طبق گفتههای عنایتالله رحیمی استاندار فارس 3 هزارهکتار است که در 110 شهر وجود دارد و 1800 هکتار آن متعلق به شیراز است.
به گفته استاندار فارس 350 هکتار از 1800 هکتار بافت فرسوده شیراز، تاریخی و فرهنگی است. رحیمی در جلسات مختلف بر ساماندهی این بافتها تاکید کرده است.
نوذر امامی رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شهرداری شیراز نیز با تائید مساحت 1800 هکتاری بافت فرسوده شهر شیراز از سکونت 300 هزار نفر در این منطقه خبر میدهد و معتقد است که برای احیای این بافتها 2 نوع رویکرد است که ابتدا باید نوع رویکرد مشخص شود.
وزارت راه و شهرسازی به عنوان متولی اصلی احیا و نوسازی بافتهای فرسوده طرحی برای ارائه تسهیلات برای این بافتهای شهری دارد که در استان فارس نیز این تسهیلات ارائه میشود.
امیر عباسی رئیس بازآفرینی راه و شهرسازی استان فارس در گفتوگو با تسنیم سهمیه استان فارس را 680 فقره اعلام میکند و میگوید: تا حدود 2 هفته پیش 465 قرارداد منعقد شده و این افراد از تسهیلات بازآفرینی استفاده کردهاند.
این در حالی است که به گفته وی راه و شهرسازی استان 1200 نفر را برای دریافت تسهیلات به بانک معرفی کرده است به عبارتی تنها یک سوم افرادی که به بانک معرفی شدند برای دریافت تسهیلات هم اقدام کردند.
عباسی درباره سقف تسهیلات در شیراز میگوید: سقف تسهیلات در شیراز برای هر واحد 80 میلیون تومان است که 50 میلیون با نرخ 9 درصد؛ 10 میلیون با نرخ 18 درصد بدون سپرده و 20 میلیون با نرخ اوراق 16 درصد است.
به گفته وی اگر سازنده از طریق انجمن انبوهسازان ورود کند وام به 180 میلیون تومان ارتقا پیدا میکند که در این صورت 50 میلیون با نرخ 9 درصد، 60 میلیون با نرخ 18 درصد و 70 میلیون با نرخ 16 درصد است.
براساس صحبتهای رئیس بازآفرینی راه و شهرسازی استان فارس این تسهیلات در قالب یک وام و در سه مرحله پرداخت میشود که از روشهای مختلف از جمله تبلیغات شهری و شبکههای تلویزیونی اطلاعرسانی شده است.
البته عباسی، رئیس بازآفرینی راه و شهرسازی استان فارس معتقد است که این شرایط برای سازندگان حرفهای مناسب است با این حال سهمیه اعلام شده ابلاغی است و در صورتی که متقاضی بیشتری باشد، میتوان میزان سهمیه را افزایش داد.
چندی پیش مهرداد خائف، رئیس انجمن انبوهسازان استان فارس نیز از امضای تفاهمنامه همکاری دو جانبه بین انجمن انبوهسازان فارس و شرکت عمران و مسکنسازان فارس با هدف بهسازی و نوسازی بافت فرسوده و ناکارآمد شهر شیراز خبر داده بود.
به گفته وی هدف از این تفاهمنامه این است که در بخش مرکزی شهر و قسمتهایی که امکان بهسازی و نوسازی است شرایط برای کاهش مشکلات ناشی از زلزله، کمبود مسکن و دیگر معضلات اجتماعی فراهم شود و همچنین در حاشیه شهرها تلاش شود که شهرها از حد و حدودی فراتر نرود و جلوی افزایش بیرویه حد و مرز شهرها گرفته شود.
اما با این وجود علاقه و استقبالی از سوی مردم برای دریافت این تسهیلات دیده نمیشود یا در یک حالت کلیتر علاقهای برای احیای بافت از سوی ساکنان دیده نمیشود و این سوال که چرا؟
امامی عضو شورای شهر و رئیس کمیسیون معماری معتقد است که «در شیراز مشوقها کافی نبودهاند و ضوابط شهرسازی نیز بازدارنده است». به گفته وی براساس قانون شهرداری بایستی تخفیف عوارض حداقل 50 درصد بدهد که عمل کرده اما دولت نه تاکنون قادر به ارائه وام کم بهره بوده و نه قادر به تامین هزینه تخفیفهای اعمال شده توسط شهرداری است.
کارشناسان دیگر نیز معتقدند که علاوه بر اینها شرایط بازپرداخت وام نیز به نحوی نیست که مردم راغب به دریافت وام باشند. این کارشناسان دلایلی برای عدم استقبال مردم ذکر میکنند؛ دلیل نخست اینکه مبلغ وام تناسبی با هزینه ساختوساز ندارد به گونهای که برای یک واحد 100 متری حداقل 4 برابر مبلغی که برای تسهیلات ارائه میشود، هزینه میبرد.
به گفته این کارشناسان شرایط بازپرداخت وامها و تسهیلات ارائه شده نیز خوب نیست چراکه بهره 18 درصد سبب میشود که بسیاری از مردم از دریافت وام پشیمان باشند.
دلیل دیگری که کارشناسان مطرح میکنند این است که املاک فاقد سند است این عامل نیز مزید بر علت میشود که مردم استقبالی از خود برای دریافت تسهیلات نشان ندهند.
به نظر میرسد که تنها ارائه تسهیلات برای ایجاد انگیزه در مردم برای احیای بافت فرسوده کافی نیست و باید علاوه بر آسان کردن شرایط ارائه تسهیلات از امور دیگری برای تشویق مردم برای احیا و نوسازی بافتهای فرسوده اقدام کرد.
گزارش از حلیمه زارع
انتهای پیام/424/ش