سیدجواد هاشمی: فیلم "خورشید" مجیدی عالی است اما مناسب کودک و نوجوان نیست/ سریال «پیشونی سفید» را می‌سازم
بدون شک «۲۳ نفر» یا «خورشید» فیلمهای خوب و موفقی‌اند، اما آیا برای کودکان و نوجوانان مناسب‌اند؟ این آثار چه ربطی به فضای نوجوانانه و کودکانه دارند؟
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، شب گذشته سی‌وسومین جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان به کار خود پایان داد. در این دوره از جشنواره مانند دیگر ادوار آن، هیأت داوران متشکل از برخی از چهره‌هایی بود که با وجود اینکه در سینمای ایران به عنوان کارگردانان پرکار و مهمی شناخته می‌شوند، اما به نظر نمی‌رسد که لزوماً شناخت کامل و درک درستی از دنیای کودکان و نوجوانان داشته باشند.
در این خصوص با «سیدجواد هاشمی» کارگردان فیلمهای «جزیره فضایی» و «پیشونی سفید» که در ادوار قبلی جشنواره شرکت کرده و تجربه آشنایی و همکاری با کودکان و نوجوانان را داشته است گفت‌وگو کردیم.
هاشمی با بیان اینکه این مشکل برای این دوره از جشنواره فیلم کودک و نوجوان نیست گفت: زمانی که فیلمی مانند «23 نفر» یا «خورشید» که در جشنواره فیلم فجر حضور دارند و در آنجا نیز مورد تقدیر قرار می‌گیرند، در جشنواره فیلم کودک نیز حاضر می‌شوند، در رأی داوران ناخودآگاه اثرگذار است. بدون شک فیلم‌هایی مانند «23 نفر» یا «خورشید» فیلمهای خوب و موفقی از نظر سینمایی‌اند اما آیا مناسب کودکان و نوجوانان‌اند؟ این آثار چه ربطی به فضای نوجوانانه و کودکانه دارند؟ درست است که در این فیلم‌ها نوجوان حضور دارد اما لزوماً نوجوان از دیدن این فیلم‌ها خوشحال نمی‌شود و ارتباط برقرار نمی‌کند.
تا چند سال باید این فیلم‌هایی که در جشنواره فجر مدال طلا گرفته‌اند در جشنواره کودک و نوجوان نیز جایزه بگیرند درحالی که هرگز مخاطبانشان کودکان و نوجوانان نیستند و آنها را دوست ندارند؟ آیا مخاطب جشنواره کودک و نوجوان فیلم‌هایی از نوع فیلمهای «سیدجواد هاشمی» را دوست دارد یا از نوع «رنگ خدا»، «خورشید» و فیلمهای معناگرایی که درباره کودک و نوجوان ساخته شده است؟ من این را نمی‌فهمم!
هاشمی در ادامه با انتقاد از حضور فیلم‌هایی که درباره کودک و نوجوان است، اما مخاطبینش کودک و نوجوان نیستند در جشنواره فیلم کودک و نوجوان گفت: آیا این نوع از فیلم‌ها در بخش دیگری برای ارزیابی از جشنواره نمی‌تواند قرار بگیرد؟
اصلاً رسالت جشنواره کودک چیزی غیر از جذب مخاطب است؟ اما ما کاری کردیم که سینمای کودک فشل و نابود شود. در اصفهان باید از بچه‌ها نظر گرفت که در فضای آنلاین، از میان این همه فیلمی که دیده شده است کدام را دوست دارند؟ اصلاً چندتا را دوست داشتند؟ همین رویکرد اشتباه ما است که باعث می‌شود بچه‌ها اصلاً سراغ تماشای فیلمهای منتخب جشنواره فیلم کودک و نوجوان نروند. وقتی می‌گویند که «خورشید» جایزه بهترین فیلم کودک را گرفته است، آیا نوجوان از دیدن این فیلم تحسین برانگیز اما تلخ حال خوبی پیدا می‌کند؟ پس این فیلم برای بزرگ‌ترها است. ما باید ببینیم با نوع تصمیم‌گیری که درباره جشنواره کودک و نوجوان داریم بچه‌های ما به سینما نزدیک شده‌اند یا دور؟
به نظر من باید سازوکار جشنواره کوک شخم زده شود. من در بخش المپیاد فیلمسازی کودک بودم؛ آن‌قدر نتایج برایم مهم بود که حتی بودن در جشنواره ذره‌ای برایم مهم نبود، اگرچه که اصلاً برای اختتامیه دعوت نشدم. مخاطب جشنواره کودک باید کودک و نوجوان باشد این را یادمان باشد. فیلمهای جناب استاد رمضانی هم برای کودک و نوجوان نیست چه برسد به دیگر بزرگوارانی که به عنوان داور حضور داشتند و هیچ تجربه‌ای از کودک و دنیای آن ندارند. باور کنیم که برخی وقت‌ها مربی بچه‌ها می‌تواند داوری بهتری بکند، از همه مهم‌تر خود بچه‌ها باید داوران اصلی جشنواره باشند.
وجه دفاع من از فیلمم، ویژوال افکت فیلم است که تنها افکتی است که بچه‌ها را با دنیای خیال آنها به بهترین وجه آشنا می‌کند: سفینه‌ای که به فضا می‌رود؛ بچه‌ها روی قالی می‌‌نشینند و به هوا می‌روند؛ این را بچه‌ها دوست دارند. بچه‌ها مخاطب جزیره فضایی خواهند بود یا خورشید؟
این کارگردان و بازیگر سینمای ایران در پاسخ به سؤال خبرنگار تسنیم مبنی بر اینکه شاید نوجوانان از دیدن فیلم «خورشید» حس خوبی پیدا کنند و مخاطب آن باشند گفت: به نظر من فیلم برای بزرگسال است. دغدغه آقای مجیدی و نویسنده این کار است که با سبک آن قبلاً نیز آشنا بودیم. آن‌قدر این فیلم تلخ است که پایان شاد هم نمی‌تواند آن را تغییر دهد. نوجوان‌ها هم به شادمانی نیاز دارند؛ به چیزهای دیگری غیر از آنچه که جشنواره انتخاب می‌کند نیاز دارند. البته باز هم تکرار می‌کنم که فیلم آقای مجیدی عالی است اما نمی‌دانم واقعاًٌ به درد نوجوانان می‌خورد یا خیر؟
وی در بخش دیگری درباره انفکاک فضا و داوران جشنواره کودک از نوجوان صحبت کرد و گفت که تلاش ما باید این باشد که فیلم را به گونه‌ای بسازیم که خانواده نیز از دیدن آن لذت ببرد و تنها کودک و یا نوجوان از آن خوشش نیاید. فیلمهای من هم برای کودک و هم برای نوجوان و هم خانواده است و هر سه قشر می‌توانند آن را تماشا کنند.
زمانی که برای کودک جشنواره می‌گیریم باید به کودک احترام بگذاریم. باید باور کنیم که فیلم «قطار آن شب» هرچقدر هم معناگرا و تأثیرگذار باشد فیلم خوبی برای بچه‌ها وکودکان نیست. برخی از برنامه‌های تلویزیون مانند «دورهمی» جذابیتش برای نوجوانان بیشتر از فیلمهای جشنواره نوجوانان است. علاوه بر آنکه در این برنامه‌ها بعضاً بدآموزی نیز دیده می‌شود. البته شکر خدا فیلمهای جشنواره بدآموزی ندارد اما جذاب نیست.
این می‌شود که کودکان باز هم می‌روند و فیلمهای خارجی را تماشا می‌کنند. به طور جدی اعتقاد دارم که بچه‌ها فیلمهای کودکانانه وطنی را بیشتر دوست دارند و تماشا می‌کنند به شرط آنکه جذاب باشد. فیلم «پیشونی سفید» را بچه‌ها بارها دیده‌اند و باز هم تماشا می‌کنند. قصد دفاع از فیلم خودم را ندارم و بدون شک اشکال‌های فراوان دارد. من با تجربه 30 سال معلمی برای نوجوانان و بچه‌ها که حتی هنوز آنها را اردو می‌برم و رفاقت دارم، اگر انتقادی دارم از سر دلسوزی است.
کارگردان فیلمهای تورنادو و جزیره فضایی در پایان بیان کرد که قرار است تا سریال «پیشونی سفید» نیز برای شبکه نمایش خانگی ساخته شود. این سریال در مرحله نویسندگی است و ترجیح دادم که آن را نویسندگان دیگری بنویسند برای همین این مسئولیت را به آقای «کریم خودسیانی» سپردم و تا اینجای کار که فیلمنامه را خواندم به نظرم از بهترین سریال‌های کودک خواهد بود.
انتهای پیام/
