ماجرای بالکان کوچکی در دل برون‌مرزی / کانالی ۲۴ ساعته که زبان‌گردانی سریال‌ها را به تلویزیون آورد
کانال ۲۴ ساعته‌ای که با نام سیمای بوسنیایی تأسیس شد و الان با نام بالکان شبکه سحر شناخته می‌شود، شبکه‌ای که با زبان‌گردانی، سریال پخش می‌کند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، رادیو و تلویزیون بالکان شبکه سحر با نام قبلی (سیمای بوسنیایی) در سال 1374 تأسیس شده و به پخش برنامه برای بوسنیایی‌زبانان به ویژه مسلمانان مشتاق بوسنی و هرزگوین می‌پردازد. این کانال یکی از چهار کانال شبکه بین‌المللی سحر است که در سال 1376 به عنوان اولین شبکه تلویزیونی معاونت برون‌مرزی صدا و سیما در کنار چند تلویزیون دیگر، در منظومه سحر جای گرفت.
حالا بعد از پشت سر گذاشتن ربع قرن تجربه، در جایگاهی قابل قبول ایستاده و نگاه مخاطبان بسیاری را در بالکان به خود جلب کرده است. کانال 24 ساعته بالکان برنامه‌های مختلفی از جمله «زاویه‌ای دیگر»، «جی‌پی‌اس»، «کلوزآپ» و .... و نیز سریال‌های زبان‌گردانی شده را روی آنتن می‌برد.
گفت‌و‌گو با سیدمیثم میرهادی مدیر کانال رادیو و تلویزیونی بالکان شبکه سحر را به مناسبت بیست و سومین سالگرد تأسیس این شبکه می‌خوانید.
* مهمترین اقدامات و دستاوردهای رادیو و تلویزیون بالکان در یک سال گذشته چه بوده است؟
در حوزه محتوایی در یک سال گذشته تحول مهمی رخ داد که همان 24 ساعته شدن کانال بالکان بود که از مجموع این مدت زمان، 5 ساعت به بخش آلبانیایی و 19 ساعت به بخش صربوکرواتی (بوسنیایی) اختصاص داده شد. در این حوزه همچنین سعی شد تا تغییراتی در برنامه‌ها اعمال شود که بیش از پیش به ذائقه مخاطب در کشورهای منطقه نزدیک باشد که در این خصوص ایجاد تحول در بخش خبر و تنوع در اجرای اخبار از مهمترین اقدامات صورت گرفته بود.
در حوزه فنی نیز پخش کانال بالکان از فرمت 4 به 3 به فرمت 16 به 9 تغییر پیدا کرد که اولین قدم برای دستیابی به فرمت HD بود. این امر به بهبود کیفیت تصاویر کمک شایانی کرد و امیدواریم با تمهدیدات درنظر گرفته شده و تأمین اعتبار موردنیاز در آینده نزدیک به سمت HD شدن حرکت کنیم که این مهمترین مسئله‌ای است که پیگیر آنیم. زیرا در منطقه بالکان به عنوان منطقه هدف کانال بوسنیایی تقریباً همه شبکه‌ها حتی شبکه‌های محلی از این فرمت استفاده می‌کنند.
همچنین در حوزه پخش، دستاوردهای خوبی داشتیم که از مهمترین آن‌ها این بود که پخش محلی را تثبیت کردیم و به دنبال آن برنامه‌های شبکه بالکان علاوه بر پخش ماهواره‌ای از یکی از تلویزیون‌های محلی هم پخش می‌شود. این اقدام ضریب نفوذ شبکه را به میزان زیادی افزایش می‌دهد.
در حوزه محتوایی با وجود محدودیت‌های ایجاد شده در زمینه حضور کانال بالکان در شبکه‌های اجتماعی از جمله مسدود شدن صفحه شبکه در فیسبوک و توییتر، توانستیم مجدداً فعالیت‌های خود را از مسیرهای دیگر ادامه داده و صفحه اینستاگرامی شبکه را فعال کنیم. همه سعی ما بر این است که در حوزه فضای مجازی بسیار مؤثر باشیم. در این راستا پخش زنده برنامه‌ها در بستر فضای مجازی نیز در دستور کار شبکه بالکان قرار گرفته است و به زودی عملیاتی می‌شود که امیدواریم با تحقق این امر بتوانیم پیام خود را بهتر و راحت‌تر به مخاطبان منتقل کنیم.
* با توجه به اینکه کانال بالکان کلیت منطقه بالکان را مخاطب خود قرار داده، آرایش کنداکتور باید کار سختی باشد. چه می‌کنید تا این هویت ویژه در کنداکتور متجلی و حفظ شود؟
دقیقاً همینطور است و کار بسیار سختی است؛ اما 24 ساعته شدن کانال بالکان به میزان زیادی کمک کرد تا بتوانیم تفکیک مناسبی را در دستور کار قرار دهیم. 5 ساعت از کنداکتور را به بخش آلبانیایی زبان و 19 ساعت هم به بخش بوسنیایی زبان اختصاص دادیم که باعث می‌شود هر دسته از این مخاطبان راحت‌تر بتواند با برنامه‌های مناسب خود ارتباط برقرار کند که در گذشته اینطور نبود.
در حال حاضر بخشی از برنامه‌های صبحگاهی کانال بالکان ویژه آلبانیایی زبان‌ها است و فیلم و سریال‌های مربوط به این زبان نیز در باکس صبحگاهی پخش می‌شود. بخش بوسنیایی‌زبان نیز برنامه‌های خاص خود را دارد و این آرایش کنداکتور باعث ایجاد نظم مناسب و رضایت مخاطب شده است تا بتواند برنامه‌ها را مطابق سلیقه خود دنبال کند.
* طبعاً باید با همکارانی از چند ملیت کار کنید. جذب و نگهداشت این ترکیب خاص نیروی انسانی سخت نیست؟
تنوع نیروهای همکار در شبکه بالکان بسیار جالب است. در واقع ما بالکان کوچک در معاونت برون‌مرزی‌ایم و همکاران ما از کشورهای کرواسی، بوسنی و هرزگوین، صربستان، آلبانی و کوزوو در کنار یکدیگر برای یک هدف تلاش می‌کنند. آنچه این افراد با ملیت‌های مختلف را کنار هم نگهداشته است، اعتقاد آن‌ها به پیام جمهوری اسلامی ایران و انتقال این پیام به مخاطب در بالکان است. اما ترکیب نیروی انسانی کنونی مشکلات خاص خود را نیز دارد.
نیروهای خارجی ملاحظات خاص خود را دارند که از آن جمله مسائل خاص در زمینه حقوق و دستمزد است. در یک سال گذشته با فراز و نشیب‌هایی روبرو بودیم. با این حال سعی می‌کنیم با این پتانسیل و حس و نیروی مشترک که بین همکاران ما وجود دارد، کارها را پیش ببریم و تا این لحظه نیز موفق بوده‌ایم. خوشبختانه جوّ بسیار صمیمی و دوستانه‌ای بین همکاران برقرار است که شاید در کشورهای منطقه بالکان نیز دیده نشود. زیرا در آنجا اختلافات قومی آنقدر پررنگ است که شاید نتوان افرادی با این تنوع قومی را در یک‌جا جمع کرد.
به هر حال کار در رسانه برون‌مرزی ایران و حال و هوای خاص آن و هدف مشترک این افراد که اعتلای نام ایران اسلامی است باعث شده فضایی بسیار مثبت و سرشار از همکاری بین دوستان ایجاد شود.
* جایگاه سحر بالکان را در میان مخاطبان منطقه و از حیث مرجعیت و اعتبار در میان رسانه‌های منطقه چگونه می‌بینید؟
با وجود رقبای بسیار قدرتمند در منطقه از جمله شبکه الجزیره بالکان، شبکه‌های مورد حمایت ترکیه و وجود پایگاه‌های رسانه‌های بزرگ دنیا مانند صدای آمریکا، بخش بوسنیایی شبکه دویچه‌وله و بخش صربی بی‌بی‌سی آنچه باعث تمایز شبکه رادیو و تلویزیون بالکان شبکه سحر از رسانه‌های اصلی شده، پیام متفاوتی است که منتقل می‌کند و آن چیزی نیست جز پیام جمهوری اسلامی ایران و ترویج عدالت‌خواهی که با فطرت همه انسان‌ها سازگار است.
همین امر باعث محبوبیت کانال بالکان در بین مخاطبان این منطقه شده است. بخشی از این مخاطبان به پیام جمهوری اسلامی ایران اعتقاد دارند و بخشی نیز به نگاه متفاوت ایران درباره مسائل منطقه‌ای، جهانی و بین‌المللی علاقمندند. از این رو کانال بالکان جایگاه مناسبی دارد و مراجعه به سایت، شبکه‌های اجتماعی و تعداد خبرهای منتشر شده از این کانال به خوبی نشان می‌دهد در انعکاس سیاست‌ها و مواضع نظام جمهوری اسلامی موفق عمل کرده و به شدت مورد استقبال مخاطب در منطقه هدف قرار گرفته‌ایم.
* با توجه به نفوذ وهابیت و نحلههای گوناگون اندیشه‌ای در بالکان، با اقدامات ایذایی یا بازدارنده هم مواجه شده‌اید؟
ما به طور مداوم با اینگونه تفکرات افراطی در چالشیم و هر زمان برنامه‌هایی پخش می‌کنیم که به روشنگری درخصوص تفکرات انحرافی از اسلام می‌پردازد، با هجمه‌هایی از سوی پیروان این گرایش‌ها رو به رو می‌شویم. در این زمینه آخرین بار برنامه‌ای راجع به قیام کربلا و شهادت امام‌حسین(ع) با عنوان "دهمین روز" از کانال بالکان پخش شد که در آن کارشناس صرب که تازه به اسلام و تشیع گرویده بود، حضور داشت. این برنامه اعتراضات زیادی را نسبت به نهادهای اسلامی کشور بوسنی به دلیل سکوت این نهادها در مقابل آنچه تبلیغات شبکه سحر خوانده می شد، به دنبال داشت. این در حالی است که صحبت‌های کارشناسان ما کاملاً مستند است و رویکرد ما همواره تأکید بر وحدت مسلمانان بوده و هیچ مطلب تفرقه برانگیزی در برنامه‌ها گفته نمی‌شود.
نمونه دیگری از اینگونه برخوردهای افراطی مربوط به پخش زنده مراسم تشییع پیکر مطهر سردار سلیمانی است که در پی آن، تلویزیونی که این مراسم را از کانال بالکان شبکه سحر رله می‌کرد، به جرم واهی پخش صحنه‌های خشونت‌آمیز اخطار گرفت. همه این تلاش‌ها نشان می‌دهد که ما تا چه حد می‌توانیم بر افکار عمومی منطقه هدف تأثیرگذار باشیم. از این رو سعی می‌کنند تا مانع پخش صدای جمهوری اسلامی ایران در منطقه بالکان شوند.
همچنین مورد دیگری از اینگونه برخوردها مربوط به پخش سخنرانی‌های سیدحسن نصرالله است که معمولاً به صورت زنده و با ترجمه همزمان روی آنتن کانال بالکان می‌رود و پس از هر سخنرانی وی هر تلویزیونی که در منطقه اقدام به پخش این برنامه از شبکه سحر می‌کند به شدت مورد تعرض گروه‌های وهابی قرار می‌گیرد. با این حال هیچ یک از این برخوردها مانع حرکت و ایستادگی شبکه سحر در راه رسیدن به رسالت خود نمی‌شود. ما حساسیت‌ها را می‌شناسیم اما در رساندن پیام حق و عدالت‌خواهی در خصوص تفکرات بی‌پایه و اساس وهابیت نمی‌کنیم.
* در ماه‌های گذشته شاهد آن بودیم که معاونت برون‌مرزی موانع فعالیت خود را که از مهمترین آن‌ها کمبود بودجه ارزی بود، با جامعه رسانه‌ای کشور، نمایندگان مجلس و ... مطرح کرد. مشکلات بودجه‌ای معاونت برون‌مرزی چه تأثیری بر روند کار شما داشته است؟
طبیعی است یک رسانه برون‌مرزی که در عرصه بین‌المللی کار می‌کند تحت تأثیر مشکلات بودجه‌ای و ارزی کشور قرار می‌گیرد. نیروهای ما همه از اتباع خارجی‌اند و بیشترین ارتباط ما با خبرنگاران منطقه است. همچنین بخشی از برنامه‌سازی در فضای منطقه هدف صورت می‌گیرد که همه این‌ها نیازمند تأمین منابع ارزی است. در حال حاضر به دلیل مشکلات پیش آمده در این زمینه با شرایط حداقلی فعالیت می‌کنیم و میزان ارتباط با خبرنگاران منطقه را به حداقل رسانده‌ایم. حتی به دلیل مسائل بودجه‌ای و ارزی، برنامه‌سازی منطقه‌ای را تقریباً به صفر رسانده‌ایم.
از سوی دیگر بخشی از نیروی انسانی را به دلیل عدم توانایی در تأمین حقوق و دستمزدشان تعدیل کردیم. برخی از دوستان به دلیل شرایط ارزی پیش آمده همکاری خود را با کانال بالکان بسیار کم کرده یا قطع کرده‌اند که این مسئله در بلندمدت آسیب جدّی به آنتن بالکان خواهد زد. شاید ما در کوتاه‌مدت با روش‌های جایگزین تا حدودی مسائل را حل کنیم، اما با توجه به اینکه شبکه بین‌المللی هستیم که قرار است در منطقه بسیار دورتر از اینجا تأثیر گذار باشد، برای ادامه فعالیت باید حداقل بودجه تأمین شود.
البته نگاه ما همواره به سمت چابک‌سازی بوده اما پایین آمدن از حداقل‌هایی که برای خودمان تعریف کرده بودیم جز ضربه زدن به آنتن و از دست رفتن مخاطب نتیجه دیگری نخواهد داشت. از این رو ضروری است که نهادهای تصمیم‌گیر برای این مسئله در خارج از سازمان صداوسیما، توجه ویژه‌ای به معاونت برون‌مرزی رسانه ملّی داشته و در راه رفع موانع فعالیت مطلوب این بخش همیاری و چاره‌اندیشی کنند.
* وضعیت زبان‌گردانی سریال‌ها و فیلم‌ها به زبان بوسنیایی را چطور ارزیابی می‌کنید؟ ملاک انتخاب آثار برای زبان‌گردانی و زیرنویس چیست؟
روند این کار بسیار کند شده است که دلیل عمده آن کمبود مترجم است. زیرا بخشی از نیروی انسانی ما به دلیل شرایط ارزی همکاری خود را کم یا قطع کردند. دلیل دیگر هم که باز به مسائل ارزی مربوط می‌شود این است که شرایط ارزی کنونی مانع جبران این کمبود مترجم از خارج از کشور می‌شود. در واقع این امر با توجه به افت ارزش ریال، هزینه‌های سنگینی را می‌طلبد که فراتر از بودجه‌های مصوب است و لازم است تجدیدنظری در این زمینه صورت گیرد. در واقع بودجه ارزی ما باید بودجه مناسبی باشد که در شرایط حاضر این نقصان همه بخش‌های معاونت برون‌مرزی را به نحوی تحت الشعاع قرار داده است. البته سعی کردیم این خلأ روی آنتن حس نشود و با حداقل‌های ممکن کار را پیش ببریم.
اساساً فیلم و سریال‌های ایرانی در منطقه بالکان به عنوان فیلم و سریال‌های پاک تلقی می‌شود که افراد و خانواده‌ها می‌توانند این آثار را در کنار همدیگر تماشا کنند. تولیدات سایر کشورها این ویژگی را ندارد و این دلیل مهم تمایز ما نسبت به تولیدات سایر کشورها است. با این حال خلأیی که در بخش فیلم و سریال در برون مرزی داریم این است که باید نگاه برون‌مرزی را در فیلم و سریال‌ها داشته باشیم که خیلی به ندرت دیده می‌شود. یعنی علاوه بر تولید سریال‌های اجتماعی- خانوادگی دارای محبوبیت و جذابیت برای مخاطب داخلی که می‌تواند جذابیت‌هایی نیز برای مخاطب برون‌مرزی داشته باشد، می‌توان هدف‌گذاری‌های مجزایی نیز در زمینه تولید فیلم و سریال به صورت مستقل در معاونت برون‌مرزی اتخاذ کرد که در دوره‌هایی نیز اتفاقاتی افتاده و آثاری در شبکه سحر تولید شده اما بسیار محدود بوده است.
در نتیجه سعی می‌کنیم از میان تولیدات سازمان در حوزه فیلم و سریال، تولیدات متناسب و مورد علاقه منطقه هدف را با تأکید بر روابط خانوادگی سالم در اولویت زبان‌گردانی قرار دهیم.
* نوع ارتباط شما با کشورهای بوسنیایی‌زبان و مخاطبان برنامه‌ها در این مناطق چگونه است؟ چه تحولاتی در مورد افزایش این ارتباط در یک سال گذشته صورت گرفته است؟
عمده ارتباط ما از طریق فضای مجازی پیش می‌رود؛ وب سایت، صفحات برنامه‌ها در شبکه‌های اجتماعی از جمله فیسبوک و اینستاگرام و خطوط ارتباطی در فضای پیام‌رسان‌های مطرح از جمله راه‌های ارتباطی ما با مخاطبان است.
به دنبال پخش برنامه‌ها، بازخوردهای مخاطبان در مورد برنامه از جمله نظرات، انتقادها، پیشنهادها و هرگونه سؤال در مورد برنامه از طریق پیام‌رسان‌ها دریافت و پاسخ داده می‌شود و همواره سعی کردیم ارتباط مداوم با مخاطبان داشته باشیم.
در این راستا شبکه سحر می‌تواند با راه‌اندازی باشگاه مخاطبان استمرار این ارتباط را تقویت کرده و در نهایت جذب مخاطب جدید را بهبود و گسترش دهد.
انتهای پیام/
