تخریب میراث فرهنگی ایران ـ ۳|تخریب بنای تاریخی دوران قاجاریه در سنندج / دیگر خبری از رونق و شکوه عمارت تاریخی کردستان نیست
گروه استانها- عمارت خسروآباد سنندج یکی از آثار ملی و بناهای تاریخی مربوط به دوران قاجاریه است که به عنوان نماد تاریخ این روزها در حال تخریب و نیاز به مرمت و مقاوم‌سازی دارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سنندج، تاریخ، فرهنگ و قدمت هر ملت و کشوری را آثار و بناهای تاریخی به جا مانده از دوران تاریخی متفاوت تشکیل می‌دهد.
بناها و آثاری که شیوه زندگی اجتماع و انسان‌های قبل از ما را نشان می‌دهد و ما می‌توانیم با استفاده از آنچه که از نسل‌های قبل از ما برای ما به ارث رسیده است نگهداری و حتی الگوبرداری کنیم.
ایران و کردستان از سال‌های پیش از میلاد خواستگاه تمدن‌های بزرگ مانند سلوکیان، مادها، هخامنشیان و بسیاری دیگر از تمدن‌های بزرگ بوده و از آن تمدن‌ها، آثار و گاهاً بناهایی کشف می‌شود.
البته در دوران معاصر نیز آثار بسیار ارزنده‌ای از انسان‌های قبل از ما شیوه زندگیشان برایمان به یادگار مانده که شهر سنندج هم به عنوان یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران از این قاعده مستثنی نیست و آثار و بناهای گران‌بهایی از گذشتگان برای ما به یادگار مانده است.
یکی از آثار مهمی که از دوران معاصر در شهر سنندج باقی مانده عمارت خسروآباد است که ساخت آن به دوران قاجاریه برمی‌گردد و محل زندگی والیان کردستان آن موقع بوده است.
مرمت عمارت خسروآباد از سال 1373 آغاز شده و به عنوان یکی از آثار ملی کشور شناخته می‌شود که همین می‌تواند دلیلی برای مرمت بیشتر این بنا باشد.
خبرنگار تسنیم آخرین وضعیت عمارت خسروآباد سنندج را از مسئولان پیگیری کرده که در ادامه از نظر خوانندگان محترم می‌گذرد:
ارسطو گویلی عضو شورا و رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری، کارآفرینی و گردشگری شورای شهر سنندج در این‌باره در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: در دنیای مدرن امروز که شهرهای توسعه یافته‌تر کشور و جهان دارای ساختمان‌های متعدد نوساز تجاری و تفریحی هستند، با بررسی آمارهای گردشگری می‌توان به این نکته مهم پی برد که گردشگران، امروزه بیش از آنکه به دنبال اینگونه جاذبه‌ها باشند، در پی آشنایی با تاریخ، فرهنگ و هویت مردم به انتخاب مقصد گردشگری خود می‌پردازند و شهرها و مناطقی که دارای جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی بیشتری هستند را در اولویت مقاصد گردشگری قرار دارند.
وی گفت: سنندج با دارا بودن ده‌ها عمارت و خانه تاریخی از دیرباز مورد توجه محققین این حوزه قرار داشته و این درحالیست که در سایه عدم توجه و برنامه مناسب متولیان مربوطه، این جاذبه‌های مهم هویتی شهر روز به روز در حال تخریب و کاهش بوده و هستند و عمارت تاریخی خسروآباد که محل عروسی تنها دختر فتحعلی شاه قاجار و یکی از شاهکارهای معماری کشور به شمار می رود، نیز از این قائده مستثنی نبوده و به دلیل عدم تخصیص اعتبار مناسب ملی و نبود برنامه جامع و هدفمند بازسازی و نحوه کاربری مناسب، طی دهه‌های گذشته به سمت افول و تخریب پیش رفته است.
گویلی خاطرنشان کرد: عمارت تاریخی خسروآباد سنندج که جزو آثار ملی ثبت شده کشور و از شاهکارهای معماری در کشور بوده در حال حاضر در وضعیتی نامطلوب و نگران‌کننده قرار دارد و به نظر می‌رسد بودجه‌های اندک و قطره چکانی اداره کل میراث فرهنگی پاسخگوی حفظ و نگهداری این عمارت باشکوه 212 ساله که زمانی نماد قدرت خاندان اردلان بوده است، نبوده و نخواهد بود و این میراث ارزشمند تاریخی شهر همچون ده‌ها خانه و عمارت تاریخی و مهم سنندج در عدم توجه و حمایت کافی بخش دولتی در حال تخریب است.
وی مدعی شد: از بودجه اندک حدود 200 میلیونی که چند سالیست برای مرمت این عمارت پیش‌بینی شده و البته در حالت خوشبینانه 30 تا 40 درصد آن تخصیص می‌یابد حتی جوابگوی مرمت و مقاوم‌سازی بخشی از آن نیز نیست.
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری، کارآفرینی و گردشگری شورای شهر سنندج افزود: همچنین مساله ی دیگری که در مورد عمارت مهم است بحث تملک بخشی از ان است که ظاهرا مالکیت شخصی دارد و نیازمند توافق و تملک است.
وی بیان کرد: بهترین کارکرد عمارت در سال‌های اخیر میزبانی رویدادهای مهم و اثرگذار همچون برپایی نمایشگاه‌های مختلف، فستیوال‌ها و جشنواره‌های موسیقی از جمله جشنواره هزار دف، نمایشگاه و مراسم هفته سنندج و همچنین میزبانی از کارگاه و نمایشگاه آثار مجسمه‌ساز برجسته استان استاد ضیاالدینی و بازدیدهای محدود و مقطعی گردشگران و علاقمندان از بخش‌های محدودی از عمارت بوده است.
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری، کارآفرینی و گردشگری شورای شهر سنندج اذعان داشت: با توجه به وضعیت فعلی عمارت و نیاز به بازسازی و مقاوم‌سازی بخش‌های مختلف آن، برآوردها حاکی از آن است که بین 10 تا 12 میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است که با توجه به وضعیت اعتباری اداره کل میراث فرهنگی به نظر نمی‌رسد بتوان برای حفظ و نگهداری این نماد تاریخی شهر سنندج، به اعتبارات دولتی خوشبین بود.
وی اظهار کرد: با بررسی تجارب موفق عمارت‌های مشابه در سایر شهرهای کشور و جهان می‌توان به سادگی دریافت که بهترین راهکار رونق دوباره خسروآباد، استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و تسهیل شرایط واگذاری به سرمایه‌گذاران واقعی این حوزه جهت مرمت و استفاده بهینه برای جذب گردشگران داخلی و خارجی است.
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری، کارآفرینی و گردشگری شورای شهر سنندج یادآور شد: البته هزینه هنگفت بازسازی و تملک بخش باقیمانده تحت اختیار اشخاص در شرایط اقتصادی فعلی کشور نمی‌تواند توجیه فنی و اقتصادی کافی برای این راهکار را داشته باشد و باید با ورود سایر نهادهای مؤثر شهر همچون استانداری و شهرداری و مشارکت در فرآیند واگذاری و بازسازی هدفمند عمارت و تدوین طرح جامع عمارت، گامی اثرگذار و جدی برای حفظ این میراث ارزشمند دوره قاجاریه و شاهکار معماری سنندج برداشته شود.
در ادامه خبات خلیلی به عنوان کارشناس حفظ و احیاء بناهای تاریخی در کردستان درباره مرمت عمارت خسروآباد به خبرنگار تسنیم گفت: برای حفظ و مرمت عمارت خسروآباد سالانه اعتبار بسیار ناچیزی در نظر گرفته می‌شود که جوابگوی اقدام برای رفع خطر و مرمت برای این بنا نیست.
وی افزود: برای سال جاری حدود 300میلیون تومان اعتبار به صورت اوراق از طرف میراث فرهنگی برای مرمت عمارت خسروآباد سنندج در نظر گرفته شده است.
خلیلی در ادامه به اقدامات انجام شده در سال‌جاری برای مرمت این بنای تاریخی اشاره و بیان کرد: امسال دیوار کانال رفع رطوبت در ضلع شمالی و حدود 300متر کف فرش و حدود 300متر ایزوگام برای جلوگیری از تخریب این بنای مهم شهر سنندج کار انجام شده است.
وی بیان کرد: ستون‌های ایوان شمالی را طی سال جاری اصلاح کرده‌ایم و کار گچ‌بری آن نیز در دست اقدام است.
کارشناس مرمت و بازسازی بناهای تاریخی در کردستان با اذعان به اینکه طرح مطالعات عمارت خسروآباد سال‌هاست در دست اقدام است، اظهار کرد: فعالیت زیادی در این زمینه انجام شده و امیدواریم تا پایان سال‌جاری به اتمام برسد.
خلیلی در پایان سخنان خود یادآور شد: عمارت خسروآباد یکی از پتانسیل‌های بالقوه برای تبدیل به موزه است که امیدواریم بتوانیم از این پتانسیل در آینده بهره بگیریم.
علی‌رغم تلاش و تماس‌های متعدد خبرنگار تسنیم، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کردستان هر بار ساعت انجام مصاحبه را به زمان دیگری موکول می‌کرد و در نهایت حاضر به پاسخ‌گویی نشد!
به گزارش تسنیم؛ در پایان آنچه که مهم است حفظ اصالت و میراثی است که باوجود آنها شهرهای ما شناخته می‌شوند؛ این آثار هستند که فرهنگ‌ها را از قدیم به نسل‌های جدید انتقال می‌دهند و باعث فخر مردمان هر شهر و دیاری می‌شوند.
انتهای پیام/487/ش
