تحولات شعر معاصر عرب از زبان شفیعی کدکنی/ شعر کلاسیک عرب چگونه دگرگون شد؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، انتشارات سخن چاپ چهارم از کتاب «شعر معاصر عرب»، به قلم محمدرضا شفیعی کدکنی را روانه بازار نشر کرد. این اثر حاصل یادداشت‌های مؤلف در سال 1977 است؛ زمانی که در دانشگاه پرینستون در کنار دیگر مشغله‌های علمی، به مطالعه درباره شعر معاصر عرب کرد که محور عمده آنها تمرکز بر شاعران و چهره‌های ادبی پس از جنگ جهانی دوم بود. 

شفیعی کدکنی در کتاب حاضر به معرفی و توصیف آثار تنی چند از شاعران عرب همچون ادونیس (سوری)، عبدالوهاب البیاتی (عراقی)، بدر شاکرالسیاب (عراقی)، خلیل الحاوی (لبنانی)، صلاح عبدالصبور (مصری)، نازک‌الملائکه (عراقی)، محمود درویش (فلسطینی)، نزار قبانی (سوری) و الفیتوری (سودانی) پرداخته و فقط در مقدمه‌ای که در باب تحول عمومی شعر عرب نگاشته از دیگران نام برده است.

او همچنین به علت وجود وجه اشتراک میان اوضاع اجتماعی و فرهنگی ملت‌های عرب زبان با ایران، به ذکر مشابهت‌های شعر نو فارسی و عربی با نظری انتقادی پرداخته است. در فصل‌های بعد، دگرگونی‌های شعر معاصر عرب و ویژگی‌های آن بررسی شده است.

شفیعی کدکنی در این کتاب معتقد است هیچ دوره‌ای همانند قرن بیستم، بستر تحولات متعدد در شعر فارسی و عرب نبوده است؛ تحولاتی که ریشه آن را باید از ترجمه آثار و شعرهای فرنگی به خصوص کارهای الیوت و لورکا دانست. ترجمه این آثار، صورت‌های شعر فارسی و عربی را به تمام معنا دگرگون کرد. 

مقدمه مؤلف بر این کتاب، تصویری روشن از اوضاع شعر معاصر عرب و در کنار آن شعر فارسی به نمایش می‌گذارد و ذهن مخاطبی را که با این فضا آشنا نیست، با تحولات و ریشه‌های آن آشنا می‌کند. شفیعی کدکنی در مقدمه بر این امر تأکید می‌کند که تأثیرات ترجمه کارهای ادبی بر دو جریان شعر عرب و فارسی، بیشتر جنبه صوری و ظاهری داشته و معطوف به عواطف و نوع هنری بیان احساسات بوده است؛ نه تأثیرپذیری از بنیادهای عقلانیت. 

کتاب «شعر معاصر عرب» کتابی مختصر و مفید برای آشنایی با جریان‌های شعر معاصر عرب و چهره‌های تأثیرگذار بر این جریان‌ها است. مخاطب در این کتاب با شاعرانی آشنا می‌شود که مابه‌ازایی نیز در شعر معاصر فارسی دارند و شناخت این مشابهت‌ها مخاطب شعردوست را به وجد خواهد آورد. 

شفیعی کدکنی که از کودکی زبان عربی را آموخته و پس از آن، مطالعاتش در حوزه زبان عربی موازی با زبان فارسی پیش رفته است، در ادامه کتاب با ارائه نمونه‌های موفق شعر برخی از چهره‌ها، مخاطب را با فضای شعر معاصر عرب و دغدغه‌های شاعرانه‌اش آشنا می‌کند.

انتشارات سخن چاپ چهارم از کتاب «شعر معاصر عرب» را در 356 صفحه و به قیمت 55 هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان قرار داده است. 

انتهای پیام/