رمزگشایی از ترافیک سرسام‌آور ماه‌های اخیر تهران

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ اگر بخواهیم مشکلات و معضلات کلانشهر تهران را فهرست کنیم، به طور قطع «ترافیک» در صدر این سیاهه عریض و طویل قرار می‌گیرد؛ اگرچه مردم نیز سال‌‌هاست با این معضل دست و پنجه نرم می‌کنند و هنوز چشم امیدشان به نسخه‌های مسئولان است اما در ماه‌های اخیر ترافیک روی دیگری از خود به نمایش گذاشته و بیش از پیش گریبان‌گیر این شهرِ پُر دود و دم شده است بنابراین نخستین پرسشی که در این مقطع به ذهن بسیاری از شهروندان خطور کرده این است که علت این ترافیک سرسام‌آور چیست؟

2 دلیل می‌توان برای پاسخ به این پرسش‌، برشمرد؛ نخست اینکه از زمان شیوع کرونا، در راستای حفظ سلامتی شهروندان و پرهیز مردم از حضور در تجمعات، استفاده از حمل و نقل عمومی کمرنگ شد.

به عنوان مثال پیش از کرونا متروی تهران حدود 2 میلیون و 200 هزار مسافر را در طول روز جابه‌جا می‌کرد اما این رقم در روزهای نخست پاندمی کرونا به 300 هزار نفر رسید؛ با افزایش تدریجی مسافران، این رقم به حدود 800 هزار نفر افزایش یافت و با گسترش واکسیناسیون، عادی‌انگاری برخی افراد جامعه و در نهایت با تغییر ساعات اجرای طرح ترافیک تعداد مسافران مترو به حدود یک میلیون نفر رسید.

مسافران اتوبوس نیز در سال 98 روزانه یک میلیون و 600 هزار تا 2 میلیون بود اما به دلیل شیوع کرونا با 60 الی 70 درصد کاهش به حدود 600 هزار نفر رسید.

وضعیت آمار مسافران مترو و اتوبوس به این معناست که هنوز حدود 2 تا 2 میلیون 400 هزار نفر به حمل و نقل عمومی بازنگشته‌اند‌ و همچنان از خودروی شخصی، تاکسی، تاکسی‌ اینترنتی یا موتوسیکلت برای تردد روزانه خود استفاده می‌کنند.

دلیل دیگری که می‌توان برای پاسخ به پرسش مذکور برشمرد این است که سال‌ها برای ترغیب و تشویق شهروندان به حمل و نقل عمومی به‌ویژه در زمان فعالیت قالیباف به عنوان شهردار تهران که توسعه حمل و نقل عمومی به خوبی در دستور کار قرار داشت، توصیه و تلاش شد اما با شیوع کرونا و پسرفت حمل و نقل عمومی در 4 سال گذشته، عده‌ای از شهروندان از حمل و نقل عمومی روی‌گردان و به اصطلاح بدعادت شده‌اند!

با این حال اگر همانطور که مسئولان شهری وعده ‌داده‌اند، نسبت به جبران پسرفت حمل و نقل عمومی عمل شود شاید بتوان اوضاع ترافیک تهران را همراه با نسخه‌های دیگر بهبود داد چراکه بدون شک توسعه حمل و نقل عمومی و نوسازی این ناوگان شاه‌کلید کاهش آلودگی هوا و ترافیک استالبته مسئله دیگری که در این معضل نمی‌توان نادیده گرفت از رده خارج نکردن خودروهای فرسوده و افزایش روزانه خودروها در سطح شهر است.

به گفته مهدی پیرهادی رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران، در سال 96، 100 هزار خودروی سواری فرسوده وجود داشت که این رقم در سال 1400 به 237 هزار خودرو رسیده است و در سال 1402 این رقم به حدود 470 هزار خودرو افزایش می‌یابد.

وی افزود: در سال 96 تعداد تاکسی‌های فرسوده حدود 4500 دستگاه بود که این رقم در سال جاری به 32 هزار دستگاه رسیده است و سال 1402 حدود 48 هزار تاکسی فرسوده خواهیم داشت، همچنین در سال 96، 45 هزار وانت فرسوده در شهر تهران وجود داشت که این رقم در زمان حاضر 85 هزار دستگاه است و در سال 1402 این رقم به 119 هزار دستگاه خواهد رسید.

پیرهادی گفت: در سال 96، 4 هزار دستگاه مینی‌بوس فرسوده وجود داشت اما در زمان حاضر 6 هزار دستگاه مینی‌بوس فرسوده داریم که در سال 1402 به حدود 7 هزار دستگاه خواهد رسید. تعداد اتوبوس‌های فرسوده شرکت واحد نیز در سال 96 حدود یک‌هزار و 600 دستگاه بود که امسال به 5 هزار دستگاه رسیده است و در سال 1402 به 6 هزار دستگاه افزایش پیدا خواهد کرد.

وی خاطرنشان کرد: در سال 96، 2500 دستگاه اتوبوس سرویس مدرسه فرسوده وجود داشت که این رقم در سال جاری به 3700 دستگاه رسیده است و در سال 1402 به 4300 دستگاه خواهد رسید، همچنین در سال 96 حدود 1600 دستگاه کامیون فرسوده وجود داشت که در سال جاری به 2200 دستگاه افزایش پیدا کرده است و پیش‌بینی می‌شود این رقم در سال 1402 به 2500 دستگاه برسد.

رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران اظهار کرد: در سال 96، یک‌میلیون و 500 هزار موتورسیکلت فرسوده وجود داشت که امسال به 2 میلیون دستگاه افزایش پیدا کرده است و در سال 1402 به حدود 2 میلیون و 400 دستگاه خواهد رسید.

روند رو به رشد خودروهای فرسوده و افزوده شدن به تعداد خودروهایی که روانه خیابان‌ها می‌شوند نیز یکی از موضوعات اثرگذار در افزایش ترافیک کلانشهر تهران است؛ در حال حاضر فقط 4 میلیون و 250 هزار خودرو و 4 میلیون و 200 هزار موتورسیکلت پلاک تهران در تهران وجود دارد که با در نظر گرفتن خودروهای پلاک شهرستان که به صورت روزانه مهمان تهران هستند، رقم قابل توجهی است.

اگر برای مجموع این موارد تدبیر و چاره‌ای اندیشیده نشود، نمی‌‌توان به کاهش ترافیک امیدوار  بود و از اجرای طرح ترافیک انتظار معجزه داشت.