"خرمشهر" بدون امید به کدخدا آزاد شد/ در عملیات‌هایی که حفاظت رعایت نشد، پیروزی نداشتیم|گفتگو با حجت‌الاسلام سعیدی

گروه تاریخ انقلاب خبرگزاری تسنیم - سوم خرداد سالروز آزادی خرمشهر پس از 575 روز اشغال توسط دشمن بعثی است. رزمندگان ایرانی پس از 24 روز نبرد و آزادسازی بیش از 5 هزار کیلومتر مربع در چهار مرحله عملیات بیت‌المقدس، در روز سوم خرداد 61 توانستند به دروازه خرمشهر برسند و با به اسارت درآوردن نیروهای عراقی که داخل شهر بودند، این شهر را به آغوش وطن بازگردانند.

آزادی خرمشهر در سال 61 به نقطه عطفی در تاریخ جنگ ایران و عراق تبدیل شد. وضعیت ایران پس از آن اتفاق در عرصه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی تغییر یافت و نظام جمهوری اسلامی ایران که با حمله رژیم بعث عراق ممکن بود سقوط کند و کشور نیز تجزیه شود، موقعیتش تثبیت شد و دست برتر را در عرصه‌های سیاسی و نظامی پیدا کرد.

در ادامه گفتگوی خبرگزاری تسنیم با حجت‌الاسلام والمسلمین علی سعیدی رئیس دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی معظم کل قوا که در دوران دفاع مقدس فرمانده سازمان حفاظت اطلاعات سپاه بود را در این رابطه می‌خوانید:

تسنیم: چه عواملی موجب شد تا رزمندگان اسلام در سال دوم جنگ بتوانند معادلات جنگ را تغییر دهند و پس از چهار شکست روند پیروزی‌ها آغاز شود؟

از قدیم گفته‌اند که در مثل مناقشه نیست. اگر جبهه و جنگ را بتوان با یک بازی فوتبال تشبیه کرد می‌توان گفت گاهی ترکیب تیم ملی دارای ظرفیت‌های بالقوه است که اگر آن ظرفیت‌ها به خوبی شناسایی و به کار گرفته شود موفقیت را بالا می‌برد. و گاهی ابتکارات و خلاقیت‌ها و تکنیک‌ها در تیم می‌تواند ضریب پیروزی را افزایش دهد و گاهی هم ظرفیت‌های بالقوه و هم زمینه خلاقیت و ابتکارات وجود دارد اما سرمربی توانایی بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و استخراج ابتکارات و خلاقیت‌ها را ندارد.

با این تشبیه و مثال ساده در مورد علل و عوامل تغییر در معادلات جنگ می‌توان این گونه تحلیل کرد که مهمترین عامل نارسایی‌ها و ناتوانی‌ها در جبهه نبرد علیه دشمن مدیریت و فرماندهی جنگ یعنی شخص بنی‌صدر بود و مهمترین عامل تحول در عرصه نبرد ورود حضرت امام (ره) در مدیریت عالی جنگ به شمار می‌آید. در درون جبهه انقلاب ظرفیت‌ها و توانایی‌های بالقوه وجود داشت و حضرت امام با نفس مسیحائی خود و دمیدن روح اقتدار، اعتماد به نفس و خودباوری به جامعه، آن ظرفیت‌های بالقوه را بروز و ظهور داد و به فعلیت رساندند و زمینه پدیداری خلاقیت‌ها و ابتکارات را فراهم نمودند.

از دیگر عوامل مهم تغییر در معادلات، صدور فرمان تشکیل بسیج توسط امام و مردمی شدن جنگ و دفاع مقدس بود که شکل‌گیری بسیج و ورود مردم در عرصه نبرد توانست صحنه نبرد را تغییر دهد. البته عوامل دیگر مانند تثبیت وضعیت ارتش و ورود ارتش در عرصه‌های نبرد در کنار سپاه و بسیج و اتکاء بر ذات ربوبی و تبدیل جنگ به "دفاع مقدس" در جهت صیانت از انقلاب، نظام دینی و سرزمین ایران همینطور دگرگونی در ماهیت و هدف نبرد بود که توانست زمینه‌های تغییر و تحول را در برابر دشمن بعثی به منصه ظهور برساند.

عملیات بیت المقدس براساس چه توانمندی‌ها و شرایطی طراحی و اجرا شد؟

 تهاجم ارتش صدام در شرایط کاملاً نابرابر در گستره 1300 کیلومتر مرز با عراق از سه بخش زمین، هوا و دریا آغاز و به مدت 9 ماه، 12000 کیلومتر از خاک مقدس ایران در تصرف عراق قرار گرفت و در تاریخ 4 آبان 1359 پس از 34 روز مقاومت، خرمشهر به دست دشمن افتاد و دشمن سرمست غرور از دستیابی به خرمشهر، گسترش نبرد و فتح استان خوزستان را رجزخوانی می‌کرد.

درجبهه ایران با توجه به تغییر در فرماندهی جنگ و برکناری بنی‌صدر و دیگر تحولات، راهبرد دفاع مقدس در سه حرکت دفاع برای جلوگیری از تداوم حرکت ارتش عراق، تثبیت موقعیت و برآورد آمادگی‌ها و سرانجام تهاجم برای پاکسازی سرزمین ایران از لوث ارتش بعثی رقم زده شد.

 سلسله عملیات تهاجمی آغاز و ابتدا با عملیات طریق القدس و سپس فتح المبین و سرانجام عملیات بیت المقدس، خرمشهر پس از 575 روز اسارت در چنگال ارتش بعث در تاریخ سوم خرداد 1361 آزاد گردید و ضربه سنگینی را بر چهره دشمن و هم‌پیمانان او وارد نمود.

 فتح خرمشهر نقطه عطفی در عرصه دفاع مقدس بود که اراده مصمم رهبری و ملت ایران را نشان می‌داد و زمینه‌ساز تغییر توازن سیاسی به نفع ایران گردید و دشمنان را به تکاپو برای مقابله با پیشروی ایران انداخت و از سوی دیگر برگ برنده را از دست ارتش صدام گرفت و آرزوهای شیطانی صدام را به یاس و ناامیدی تبدیل نمود و ابتکار عمل را در دست رزمندگان اسلام قرار داد.

 از جمله شبهاتی که شبهه‌سازان بعد از آزادسازی خرمشهر همچنان مطرح می‌کنند چرایی ادامه جنگ پس از فتح خرمشهر است که کراراً پاسخ داده شده است اما در یک پاسخ مختصر می‌توان گفت که اصل حاکم بر دفاع مشروع جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر دو امر بود: یکی صیانت از انقلاب و کشور و دوم رفع فتنه و ظلم از منطقه. با فتح خرمشهر و بیرون راندن دشمن از سرزمین ایران، این موضوع حل شد، اما صیانت از انقلاب و دفع عامل فتنه و ظلم در منطقه همچنان به عنوان مهمترین تهدید وجود داشت موید وجود این تهدید همین بس که روزنامه وال استریت در تاریخ 23 فروردین 63 نوشت: ریگان رئیس جمهور آمریکا دستور داده است اقدامات لازم برای تهیه طرح‌هایی جهت جلوگیری از سقوط صدام به عمل آید.

 لذا تکلیف و منطق عقلانی اقتضاء داشت برای از بین بردن عامل دشمنی و محور تهدید، جنگ ادامه یابد.

نقش امام خمینی (ره) و نیروهای مردمی در پیروزی ایران در عملیات فتحالمبین و بیت المقدس چه بود؟

نقش حضرت امام در دفاع مقدس به ویژه فتح خرمشهر را باید در خصوصیات خاص رهبری امام که در حقیقت میراث برگرفته از ویژگی‌های رهبران الهی است، مطالعه کرد. مرحوم شهید مطهری در زمانی که امام در پاریس بودند به دیدار ایشان رفتند وقتی به ایران برگشتند از ایشان در مورد ویژگی‌های امام سوال کردند ایشان پاسخ دادند من سه نوع ایمان راسخ را در امام یافتم. "آمَنَ بِرَبّه" ، "آمَنَ بِه سَبیلِه" و "آمَنَ بِه اُمَّتِه" ایمان به ذات روبی، باور به انتخاب راه خود و اعتقاد به مردمش 3 خصوصیت مورد توجه آیه مطهری در مورد امام بود.

 ویژگی‌های خاصی است که رهبران الهی را از دیگر رهبران متمایز می‌کند. صلابت و قاطعیت امام در مدیریت و فرماندهی، اخلاص، خداباوری و خدا ناظری امام و باور به قداست هدف و به ویژه تکلیف‌مداری از جمله عواملی بود که زمینه‌ساز تحول اساسی در دفاع مقدس شد. صداقت امام در گفتار و عمل و اعتماد مردم به این صداقت یکی از عوامل موفقیت در دفاع مقدس می‌باشد. کلام امام در مورد "شکستن حصر آبادان" فقط یک جمله بود اما پیامد آن دمیدن روح امید و اراده در رزمندگان اسلام در جهت شکستن حصر آبادان بود.

 از دیگر عوامل تاثیر گذار در پیروزی ها، متغیرهای گوناگون در عرصه راهبردها و تاکتیک های جنگ بود. مردمی شدن دفاع و حضور خیل عظیم مردمی در عرصه دفاع، اخلاص و خداباوری مجموعه رزمندگان اسلام، قرار گرفتن دو بازوی مسلح یعنی ارتش و سپاه در کنار هم از جمله عوامل پیروزی‌ها به شمار می‌آید. نکته قابل توجه دیگر تغییر عملیات‌ها و زمان عملیات بود. اصولاً روال در ارتش‌های کلاسیک با توجه به مجموعه خصوصیاتی که دارند، عملیات در روز است و عمده تغییری که در عرصه نبرد اتفاق افتاد طراحی عملیات در شب بود که آن هم مختص نبردهای جبهه اسلام بود و بخش عمده پیروزی‌های بدست آمده حاصل تغییر در این شیوه می‌تواند باشد.

 عامل دیگر در پیروزی‌ها رعایت اصل غافلگیری است که مسئولیت حفاظت از عملیات و قرنطینه کردن منطقه عملیات بر عهده سازمان حفاظت اطلاعات در ارتش و سپاه بود که می‌توان ادعا کرد یکی از مهمترین عوامل پیروزی در عملیات والفجر 8 رعایت اصول حفاظتی بود که متاسفانه در برخی از عملیات‌ها که در حفاظت عملیات قواعد تعیین شده رعایت نشد و به همان نسبت زمینه پیروزی رزمندگان اسلام فراهم نگردید. اصولاً یکی از اصول در بین دو جبهه نابرابر تکیه بر راهبرد نامتقارن است که حفاظت عملیات یکی از عناصر اصلی تبدیل نبرد نابرابر به نبرد نامتقارن به حساب می‌آید.

چرا امام خمینی (ره)  فرمودند که "خرمشهر را خدا آزاد کرد" و نقش وحدت ارتش و سپاه در این پیروزی چه بود؟

 سوال دو بخش دارد؛ بخش اول مربوط جمله نورانی و توحیدی امام (ره)  که فرمود "خرمشهر را خدا آزاد" کرد. این کلام بیان‌کننده اوج خداباوری و اخلاص حضرت امام است. نگرش و کنش امام در قبال فتح خرمشهر علاوه بر این که برخاسته از عمق نگاه و باور امام بود، درس بزرگ توحیدی و خدامحوری به ملت بزرگ ایران و رزمندگان جبهه حق بود که فتح بزرگ خرمشهر موهبت الهی بود و نباید از این کار بزرگ گرفتار غرور شوند که غرور آفت بزرگ برای هر فرد و جامعه است. قرآن خطاب به پیامبر می‌فرماید "وَ مَا رَمَیت اِذ رَمَیت" اگرچه در برابر دشمن تو تیر انداختی اما نباید این را به خود نسبت دهید و بنابراین توحیدمحوری این است که انسان فعالیت خود را بر اساس انجام تکلیف و در چارچوب ضوابط انجام دهد اما موفقیت و پیروزی را از خدا طلب کند و پیروزی را از خدا بداند.

 بخش دوم سوال ناظر به نقش وحدت ارتش و سپاه در پیروزی بود که می‌توان اینگونه تحلیل کرد که از برجستگی‌های امام تثبیت ارتش پس از پیروزی انقلاب و ابتکار تشکیل سپاه در سال‌های اولیه پیروزی انقلاب می‌باشد. ارتش یکی از بازوان نیرومند نظام و انقلاب است که رسالت صیانت از استقلال و تمامیت ارضی کشور و صیانت از نظام دارد و رویکرد آن سخت افزاری است و رسالت سپاه پاسداران حفظ انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن و و ماهیت آنان دارای رویکرد سخت‌افزاری، نیمه سخت و نرم‌افزاری است.

این دو بازی نیرومند تحت فرماندهی کل قوا چه در عصر حضرت امام خمینی (ره) یا در دوره زعامت حضرت امام خامنه‌ای با انسجام و هم‌افزایی انجام وظیفه می‌کنند. هنر امام در مدیریت جنگ قرار دادن این دو بازوی نیرومند در کنار هم بود که این وحدت و همبستگی در قالب قرارگاه مشترک نقش تعیین کننده در موفقیت‌ها و پیروزی‌ها داشت.

فتح خرمشهر چه پیام هایی برای امروز ایران اسلامی و شرایط خطیر اقتصادی کنونی دارد؟

تصور و ترسیم شرایط حاکم بر ایران و شرایط روحی رزمندگان اسلام و مردم بعد از سقوط خرمشهر توسط ارتش و رژیم حاکم بر عراق و چگونگی خروج از آن وضعیت و دستیابی به پیروزی‌های بزرگ به یقین درس بسیار بزرگی برای امروز دولتمردان و مردم ما می‌باشد که می‌توانند با تکیه بر ذات ربوبی و استحکام درونی نظام قله‌های پیروزی بزرگتری را فتح نمایند.

 شرایط روحی حاکم بر رزمندگان و مردم با سقوط خرمشهر بسیار سخت و شکننده بود. بخشی از مناطق کشور توسط دشمن تصرف شده بود. دشمن برای فتح استان خوزستان رجزخوانی می‌کرد، استکبار جهانی در انتظار سقوط انقلاب بود. غرور ملی شکسته شده بود و نگرانی‌های جدی بر کشور سایه انداخته بود اما چه اتفاقی افتاد؟ رزمندگان اسلام و ملت بزرگ ایران با هدایت‌های رهبر انقلاب بدون اتکاء به هیچ قدرتی و تنها با اتکال به ذات ربوبی و اعتماد و توانایی‌ها و ظرفیت‌های درونی توانستند معجزه بزرگ یعنی برگرداندن خرمشهر به پیکره اصلی را رقم بزنند و دشمنان و جبهه استکبار را در حیرت و سردرگمی قرار دهند.

شرایط امروز به هیچ عنوان با سقوط خرمشهر قابل مقایسه نیست و آنقدر ظرفیت‌ها مهیا است که می‌توان با همان ویژگی‌ها یعنی اتکاء به ذات ربوبی، اعتماد به ظرفیت‌های درونی و توجه به رهنمودهای رهبری بدون اتکاء به برجام، بزرگترین گام‌ها را برداشت و به پیروزی بزرگی دست یافت. شرط آن این است که مردم همانطور که در دفاع مقدس با ایثار و فداکاری آنچه داشتند را در طبق اخلاص، در اختیار رزمندگان قرار دادند و خدای بزرگ هم فتح بزرگ را نصیب آنها نمود.

 حال هم، مثل همان زمان مردم به دولت انقلابی و مردمی اعتماد کنند و با همکاری خود اجازه دهند دولتمردان مسیر حرکت اقتصاد و معیشت را هموار نمایند. زمانی جامعه با مشکل مواجه شد، که سرنوشت همه چیز به برجام گره زده شد. خرمشهر بدون اتکاء به دشمنان و بدون امید بستن به کدخدا به پیروزی رسید. کدخدای حاکم بر اریکه قدرت در آمریکا همیشه دشمن ما بوده و خواهد بود.

انتهای پیام/