۶ سال ریاست‌جمهوری میشل عون در لبنان؛ از اتحاد با مقاومت تا ثبت بزرگترین دستاورد ملی
دوره ریاست جمهوری میشل عون به عنوان یکی از متحدان مقاومت در لبنان با فراز و نشیب‌های فراوان و بحران‌تراشی‌های محور وابسته به آمریکا همراه بود که نهایتا با یک دستاورد ملی در احیای حقوق دریایی لبنان به پایان رسید.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، «میشل عون» به عنوان سیزدهمین رئیس جمهور لبنان از زمان استقلال این کشور در سال 1946 روز گذشته کاخ بعبدا (کاخ ریاست‌جمهوری) را ترک کرد تا لبنانی‌ها در سایه عدم وجود یک دولت رسمی با خلأ ریاست‌جمهوری نیز مواجه گردند. میشل عون درحالی بعبدا را ترک می‌کند که طی 6 سال ریاست‌جمهوری وی در لبنان تحولات متعددی در این کشور رخ داد و البته او دستاوردهایی نیز داشت که برجسته‌ترین آنها امضای توافق مرزبندی دریایی با فلسطین اشغالی است که در روزهای پایانی ریاست‌جمهوری عون انجام شد.
میشل عون در سال 1955 به ارتش لبنان ملحق شد و در سال 1984 به منصب فرماندهی ارتش این کشور رسید. او در دوره جنگ داخلی لبنان با «سمیر جعجع» رئیس حزب نیروهای لبنانی اختلاف شدیدی داشت و امور به جایی رسید که درگیری گسترده‌ای میان تیم وابسته به عون و تیم سمیر جعجع رخ داد.
حضور رسمی میشل عون در عرصه سیاسی لبنان به بعد از سال 2005 برمی‌گردد که با خروج نیروهای سوری از لبنان، عون به عنوان نماینده پارلمان و رئیس فراکسیون تغییر و اصلاح ، زندگی سیاسی خود را آغاز کرد.
رابطه میشل عون با حزب‌الله
ششم فوریه سال 2006 آغاز تحولی مهم در عرصه سیاسی لبنان بود؛ روزی که روابط جریان آزاد ملی به ریاست میشل عون در آن زمان با حزب‌الله تقویت شد. در این تاریخ میشل عون و سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله در کلیسای «مار میخائیل» توافقی را امضا کردند که موجب ایجاد اتحاد و اجماع بین دو طرف بر سر مبانی اساسی سیاست داخلی و خارجی شد. جریان آزاد ملی و حزب‌الله همواره تاکید کرده‌اند که روابط آنها بر پایه احترام متقابل و اعتماد و دوستی بنا شده است.
سید حسن نصرالله در یکی از سخنرانی‌های خود در این زمینه اعلام کرد، ما متعهد به تفاهم با جریان آزاد ملی بوده و آماده توسعه روابط خود به گونه‌ای هستیم که منافع ملی را تأمین کند.
میشل عون نیز در این خصوص همواره تاکید می‌کرد که توافق مارمیخائیل یک تفاهم بین دو جریان آزاد ملی و حزب‌الله است نه صرفا توافق میان دو رهبر و این توافق برخلاف آنچه که برخی تصور می‌کنند مسیر خود را تا انتها طی خواهد کرد. سیاستی که ما با حزب‌الله روی آن تفاهم داریم مربوط به گزینه‌های سیاسی راهبردی است.
وی درباره روابط خود با سید حسن نصرالله نیز تاکید کرد، ما کاملا یکدیگر را درک می‌کنیم، روابط من با سید نصرالله کاملا شفاف و روشن بوده و هیچ غل و غشی در آن وجود ندارد، ما همواره در شرایط سخت و در راستای منافع کشور همبستگی داشته‌ایم.
بعد از ترور «رفیق حریری» نخست‌وزیر فقید لبنان در 14 فوریه 2005 این کشور به دو گروه با جهت‌گیری‌های جدا از یکدیگر تقسیم شد که تحت عنوان تیم 14 مارس و 8 مارس شناخته شدند. تیم 14 مارس شامل حزب نیروهای لبنانی به ریاست سمیر جعحع، حزب کتائب لبنانی، جریان المستقبل به ریاست سعد حریری، حزب سوسیالیست ترقی‌خواه و دیگر احزاب و جنبش‌های غربگرا در لبنان بود که همگی در فتنه‌ها و جنگ داخلی این کشور نقش داشتند و مستقیما از طریق محور آمریکایی-سعودی هدایت می‌شدند. در طرف مقابل جریان 8 مارس متشکل از جریان آزاد ملی، حزب‌الله، جنبش امل، جریان المرده و شمار دیگری از احزاب و جنبش‌های حامی مقاومت بود که به اصل دفاع از حاکمیت ملی و مقابله با دشمن اشغالگر پایبند بودند.
به این ترتیب رابطه حزب‌الله و جریان آزاد ملی طبق توافق مار میخائیل، در کنار مناسبات ملی، ابعاد راهبردی پیدا کرد؛ جایی که میشل عون به عنوان رئیس وقت جریان آزاد ملی همواره در موضع حمایت از مقاومت برای دفاع از لبنان در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی قرار داشت و این موضع او در جریان جنگ جولای 2006 کاملا شفاف بود. میشل عون در آن زمان فاش کرد که «جفری فلتمن» سفیر وقت آمریکا در بیروت او را تهدید کرده و تحت فشار قرار داده بود تا موضع خود را درباره حزب‌الله تغییر داده و دست از حمایت آن بردارد که عون پاسخ منفی داده بود.
میشل عون و جریان آزاد ملی همچنین بین سال‌های 2006 و 2008 برای مقابله با سیاست‌های غیر ملی «فواد سنیوره» نخست‌وزیر وقت لبنان با حزب‌الله و جنبش امل متحد شدند. میشل عون که ابتدا مخالف حضور نیروهای سوری در لبنان بود در سال 2008 روابط خود را با دولت سوریه بهبود بخشید و با سفر به این کشور در دسامبر 2008 دیداری نیز با «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه انجام داد.
فراکسیون وابسته به میشل عون در پارلمان لبنان که با عنوان فراکسیون تغییر و اصلاح شناخته می‌شد به تدریج حضور سیاسی خود را در این کشور پررنگ کرد و در انتخابات سال 2009 توانست 27 کرسی پارلمانی را کسب کند. این مسئله ائتلاف حزب‌الله و جریان آزاد ملی را در سطح سیاسی بر خلاف تصورات برخی طرف‌ها، تقویت کرد و نمایندگان دو طرف در پارلمان نیز تحت عنوان یک اتحاد و ائتلاف با یکدیگر همکاری دارند.
ریاست‌جمهوری میشل عون در لبنان
بعد از یک دوره طولانی خلأ ریاست‌جمهوری در لبنان که از 23 آوریل 2014 تا 31 اکتبر 2016 به طول انجامید، پارلمان لبنان میشل عون را به عنوان رئیس جمهور این کشور انتخاب کرد. انتخاب عون به عنوان رئیس جمهور لبنان به مذاق برخی طرف‌ها از جمله جریان 14 مارس و در راس آن حزب نیروهای لبنانی به ریاست سمیر جعجع خوش نیامد و آنها میشل عون را نامزد حزب‌الله می دانستند. به همین دلیل عون در مسیر انجام وظایف خود در پست ریاست‌جمهوری لبنان همواره با موانع و محاصره مهره‌های 14 مارس و طرف‌های وابسته به محور آمریکایی-سعودی مواجه بود.
میشل عون همچنین با چالش‌های متعددی در سطح داخلی و خارجی لبنان مواجه بود. یکی از این معضلات به بحث گسترش گروه‌های مسلح تکفیری-تروریستی در مرزهای لبنان و سوریه مربوط می‌شد. اما در آگوست 2017 منطقه الجرود لبنان با همکاری مقاومت و ارتش از شر تکفیری‌ها آزاد شد. میشل عون شخصا بر عملیات آزادسازی الجرود نظارت داشت و از اتاق عملیات فرماندهی ارتش و وزارت دفاع لبنان، عملیات را پیگیری می‌کرد. آزادسازی الجرود طبق معادله طلایی سید حسن نصرالله با عنوان « ارتش، ملت و مقاومت» انجام شد.
یکی دیگر از چالش‌های بارز لبنان در دوره ریاست‌جمهوری میشل عون مربوط به اعتراضات اکتبر 2019 است که با مداخلات محور خارجی وابسته به آمریکا از مسیر اصلی خود منحرف شد. این اعتراضات ابتدا جنبه مردمی داشت و ناشی از نارضایتی آنها نسبت به وضعیت مالی و اقتصادی کشورشان بود اما با ورود سفارتخانه‌ها به صحنه تظاهرات‌ها مسیر این اعتراضات منحرف شد. اغلب جنبش‌هایی که در دل این اعتراضات شکل گرفتند تلاش داشتند میشل عون و متحدان وی را مسئول اوضاع نابسامان کشور معرفی کنند و کمپین‌های رسانه‌ای علیه آنها به راه انداختند.
با این حال میشل عون مسیر سیاسی خود را ادامه داد و با اتهاماتی که پس از استعفای دولت وقت لبنان به ریاست سعد حریری و همچنین مانورهای شخص حریری در این زمینه مقابله کرد.
یکی از سناریوهای تکراری در طول دوره ریاست‌جمهوری میشل عون، مانورهای متعدد برای جلوگیری از تشکیل دولت و بن‌بست سیاسی طولانی در لبنان بود که اغلب توسط سعد حریری، نخست‌وزیر اسبق لبنان انجام می‌شد. حتی این مانورها در دوره دولت نجیب میقاتی نیز تکرار شد و با وجود اینکه عون در روزهای پایانی ریاست‌جمهوری خود تلاش کرد پرونده تشکیل دولت به نخست‌وزیری میقاتی را به سرانجام برساند اما در سایه موانع داخلی و خارجی این امر حاصل نگردید.
دوره میشل عون 2 بار شاهد برگزاری انتخابات پارلمانی در لبنان بود که اولی به سال 2018 برمی‌گردد و دومین انتخابات در مه سال جاری میلادی برگزار شد. فراکسیون وابسته به تیم میشل عون در انتخابات سال 2018 توانست 27 کرسی به دست آورد و در مه گذشته سهم این تیم از کرسی‌های پارلمان 22 کرسی بود. میشل عون همچنین قانون جدیدی برای انتخابات تصویب کرد.
میشل عون و ترسیم مرزهای دریایی با فلسطین اشغالی
بعد از یک دهه مذاکرات غیرمستقیم برای ترسیم مرزهای دریایی لبنان و فلسطین اشغالی، سرانجام به لطف معادله مقاومت، توافق مرزبندی به گونه‌ای که ضامن منافع و حقوق دریایی لبنان باشد در دوره ریاست‌جمهوری میشل عون به امضا رسید و این بزرگترین دستاوردی است که عون در آستانه ترک کاخ بعبدا آن را به ثبت رساند. البته خود عون با اشاره به نقش محوری حزب‌الله در رسیدن به این توافق و احیای حقوق لبنان، این مسئله را یک پیروزی برای کل لبنانی‌ها دانست که در دوره او رقم خورد.
انتهای پیام/
