لزوم ورود دانشگاهیان برای بهبود روابط فرهنگی با کشورهای آسیای مرکزی

لزوم ورود دانشگاهیان برای بهبود روابط فرهنگی با کشورهای آسیای مرکزی

دولت‌ها در برقراری روابط فرهنگی بین کشور‌های آسیای مرکزی و آموزش نسخه‌پژوهی معمولاً فقط در حد تسهیل‌گری ظاهر می‌شوند، بنابراین دانشگاهیان می‌توانند متولی شوند و روابط فرهنگی ایران با کشور‌های آسیای مرکزی را افزایش و بهبود بخشند.

به گزارش خبرنگار فرهنگی تسنیم ، نشست بررسی ظرفیت‌ها و امکانات کتابخانه‌های ایران و تاجیکستان در حوزه تبادل نسخه‌های خطی با حضور مهدی کریمی، پژوهشگر حوزۀ آسیای مرکزی و حجت زمانی، نسخه پژوه برگزار شد.

 مهدی کریمی در این نشست دربارۀ سیر تحولاتی که منجر به شکل‌گیری کشور‌های جدید در آسیای مرکزی و تأثیر این تحولات بر سرنوشت نسخ خطی در آسیای مرکزی، بیان کرد: در سال 1860 میلادی نیرو‌های روس وارد آسیای مرکزی شدند و روند پیشرفت آن‌ها در سال 1924 تکمیل شد. در سال 1920 میلادی عمارت بخارا سقوط کرد و شاهد فروپاشی تمام دولت‌های مستقل در آسیای مرکزی بودیم. همچنین تا سال 1920 میلادی زبان فارسی، زبان دیوانی و اداری در آسیای مرکزی بود. از سال 1924 میلادی به بعد استفاده از زبان فارسی در آسیای مرکزی باکمرنگ شدن هویت فارسی و مرزبندی‌های جدید، میراث زبان فارسی هم پراکنده شد.

وی در ادامه گفت: بخشی از میراث زبان فارسی به دلیل شکل‌گیری جمهوری مستقل تاجیکستان در سال 1929 میلادی راهی شهر دوشنبه شد و همزمان در مرکز شرق‌شناسی و نسخ خطی تاجیکستان شکل گرفت. بخش زیادی از این میراث در وادی فرغانه و جنوب ازبکستان باقی ماند. با از بین رفتن دولت شوروی، ایران برای تصحیح میراث زبان فارسی همکاری‌هایی را با ازبکستان و تاجیکستان آغاز نمود. متأسفانه بعد‌ها به دلیل تنش در روابط سیاسی، همکاری‌های فرهنگی دو کشور ایران و تاجیکستان ادامه پیدا نکرد.

این پژوهشگر حوزه آسیای مرکزی بیان کرد: متأسفانه مشکلات سیاسی به سرعت در حوزۀ فرهنگ وارد می‌شوند و اولین قربانی تنش‌های سیاسی، حوزۀ فرهنگ است. همان‌طور که گفتم ارتباط ایران و تاجیکستان تنش‌های سیاسی بسیاری را تجربه کرده است و اگر یک کار جدی بخواهد بین دانشگاهیان و رایزنان فرهنگی به صورت مستقل از دولت‌ها شکل بگیرد این ارتباطات برقرار نبود و این باعث شد که مراکز فرهنگی ما در تاجیکستان تعطیل شوند.

کریمی در خصوص جایگاه رایزنان فرهنگی در حوزۀ فرهنگ اذعان کرد: مسئلۀ دیگر آموزش نسخه‌پژوهان است. رایزنان فرهنگی ما در کشور‌های آسیای مرکزی توانایی مالی اندکی دارند. دولت‌ها در برقراری روابط فرهنگی بین کشور‌های آسیای مرکزی و آموزش نسخه‌پژوهی معمولاً فقط در حد تسهیل‌گری ظاهر می‌شوند، بنابراین به نظر من دانشگاهیان می‌توانند متولی شوند و روابط فرهنگی ایران با کشور‌های آسیای مرکزی را افزایش و بهبود بخشند. اگر تمهیداتی در حوزۀ دانشگاهی و دولتی‌اندیشیده شود من فکر می‌کنم بر این موانع بتوانیم غلبه پیدا کنیم.

خطسیریلیک، یکخطبرساختهاست

در ادامۀ این نشست، حجت زمانی، نسخه‌پژوه بیان کرد: در دوران روابط خوب ایران و تاجیکستان، فهرست‌نویسی نسخ خطی آغاز و چاپ شد. به نظر من فهرست‌نویسی نسخ خطی هنوز جای کار دارد. فقط با یک فهرست خام نمی‌شود‌کاری انجام داد، باید ارتباط بیشتری بین دو ملت هم‌فرهنگ و هم‌زبان ایران و تاجیکستان برقرار شود. تاجیکستان به دلایل مختلف اصرار دارد که همچنان از خط سیریلیک استفاده کند و این در صورتی است که خط سیریلیک یک خط برساخته است.

وی افزود: در چند سال اخیر بار‌ها روابط ایران و تاجیکستان دچار تلاطم شده است. اما با این حال فهرست‌هایی از نسخ خطی دو کشور فراهم شده است. من از دولت‌های ایران و تاجیکستان می‌خواهم که با رفع مشکلات روادید و دیپلماتیک، کار نسخه‌پژوهان و محققان را برای ایجاد روابط فرهنگی بین دو کشور حل کنند.

گفتنی است، این نشست به همت خانۀ کتاب و ادبیات ایران برگزار و از طریق تلویزیون اینترنتی کتاب پخش شده است. علاقه‌مندان می‌توانند این برنامه را از آرشیو این تلویزیون در بستر تلوبیون مشاهده کنند.

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط
پربیننده‌ترین اخبار فرهنگی
اخبار روز فرهنگی
آخرین خبرهای روز
فلای تو دی
تبلیغات
رازی
مادیران
شهر خبر
فونیکس
او پارک
پاکسان
میهن
طبیعت
triboon
گوشتیران