۹ سال سرگردانی برای سند ملی موسیقی

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، «سند ملی موسیقی» این عبارتی است که نخستین بار در سال 1393 در فضای هنری کشور مطرح شد.

صبح روز 21 مرداد 1393 جلسه‌ای برای بررسی سند راهبردی موسیقی کشور در مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری برگزار شد. در این جلسه قرار بود درباره سند راهبردی موسیقی کشور بحث و تبادل نظر شود و ما هم به‌عنوان خبرنگاران حوزه موسیقی، می‌بایست از این جلسه گزارشی برای انتشار تهیه کنیم، این جلسه اما پشت درهای بسته برگزار شد و اجازه ورود به هیچ کدام از خبرنگاران داده نشد.

ما پشت درهای بسته مانده بودیم و البته اعتراض هم داشتیم که چرا درهای این جلسه به‌روی ما بسته ماند، البته که خیالمان از یک بابت راحت بود؛ علاوه بر مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، هنرمندان بسیاری هم در جلسه حاضر بودند؛ از جمله حسین علیزاده آهنگساز و نوازنده موسیقی ایرانی که بی‌شک نظرات و دیدگاه‌های او می‌توانست در تنظیم درستِ سند موسیقی کشور بسیار راهگشا و مفید باشد.

جلسه که تمام شد، مستقیم سراغ حسین علیزاده رفتیم تا دیدگاه او درباره سند راهبردی موسیقی را جویا شویم، علیزاده هم با همان آرامش و حوصله همیشگی ماند و به پرسش‌های ما پاسخ داد.

این سند مورد قبول هیچ کدام از ما نیست

در ادامه گزیده‌ای از صحبت‌های حسین علیزاده در روز 21 مرداد 1393 و پس از برگزاری جلسه بررسی سند راهبردی موسیقی کشور را می‌خوانید: «حضور من در اینجا به‌عنوان مدافع دولت نیست؛ اتفاقاً موضعی برعکس دارم. سندی تهیه شده که بدون مشورت گرفتن از هیچ کدام از موسیقی‌دانان بوده است. کسانی این سند را نوشته‌اند که نه موسیقی گوش می‌دهند و نه از موسیقی اطلاعی دارند. وقتی من به‌عنوان موزیسین در مقابل چنین وضعیتی قرار می‌گیرم؛ وظیفه خودم می‌دانم که نظر‌هایم را بیان کنم.

البته این به‌معنی این نیست که نظرهای من اجرا خواهد شد یا نه. به‌نظر من در زمینه موسیقی درصد زیادی از مردم ایران دوست دارند که موسیقی کشورمان این مشکلات اولیه که در هیچ کجای دنیا نیست را نداشته باشد، به همین دلیل شرکت در این جلسه را به‌نوعی اعتراض خودم می‌دانم تا نظر‌هایم را بگویند.

پیش‌نویس را به ما دادند و مطالعه کردیم، هیچ کدام از ما از این سند با خبر نبوده‌ایم. رئیس جمهور خواسته بود تا این سند از سوی اهل فن مورد بررسی قرار بگیرد که ما هم پس از مطالعه نظر خود را اعلام کردیم، نتیجه‌اش این بود که این سند مورد قبول هیچ کدام از ما (اهالی موسیقی حاضر در این جلسه) قرار نگرفت. ما در حدود 40 صفحه یادداشت دراین‌باره نوشته‌ایم و به‌نظر من باید برای نوشتن سندی تازه تلاشی دوباره شکل گیرد. چه ما مخالف و چه ما موافق باشیم، سندهایی در کشور تهیه می‌شود و جزئی از قانون کشور می‌شود، حتی اگر ما موضع خنثی بگیریم و خطر نکنیم.»

عکس از نشست بررسی سند موسیقی در مرداد 1393
در این جلسه هنرمندان موسیقی حضوری پررنگ داشتند، از جمله: حسین علیزاده، محمدرضا درویشی، هومان اسعدی، محمد میرزمانی، رامین صدیقی، بابک چمن‌آرا و...

سند موسیقی نیاز به بررسی بیشتر با حضور متخصصان دارد

پس از شنیدن صحبت‌های حسین علیزاده، سراغ زنده‌یاد علی مرادخانی رفتیم که آن زمان معاون هنری وزیر ارشاد بود. مرادخانی 9 سال پیش درباره جلسه بررسی سند راهبردی موسیقی گفت: «در این جلسه سند راهبردی موسیقی کشور که توسط دبیرخانه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی تهیه شده و ان‌شاءالله در آینده به تصویب خواهد رسید مورد بررسی و بحث و گفت‌وگو قرار گرفت.
فعلاً موضوعات به‌صورت میدانی در حال بررسی است و قرار شد تا در آینده در زمینه‌های مختلف کمیسیون‌ها و کارگروه‌هایی تشکیل شود تا اگر قرار است سندی به تصویب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی برسد، سندی متقن، دقیق، درست و با توجه به همه ویژگی‌های مورد نیاز موسیقی کشور باشد.
این اتفاق، اتفاق مبارکی است چراکه مصوباتی هستند که بدون هیچ تحقیق و پژوهشی تهیه، تصویب و حتی ابلاغ می‌شوند، اما نتیجه خوبی که از این جلسه حاصل شد این بود که مشخص شد این سند نیاز به بررسی بیشتر با حضور متخصصان و فعالان این حوزه دارد.»

در چند سال گذشته، به‌صورت جسته‌گریخته و گه‌گاه، خبری از تدوین سند ملی موسیقی به گوش می‌رسید، اما هیچ کدام به اقدامی عملی منجر نشد، حالا و پس از گذشت 9 سال از نخستین جلسه‌ای که برای تدوین سند موسیقی برگزار شد، باز هم خبر تدوین و ابلاغ سند موسیقی سرزبان‌ها افتاده است.

اردیبهشت سال جاری (1402) شورای هنر با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و تعدادی دیگر از مدیران مجموعه‌های دولتی و غیردولتی مرتبط با حوزه موسیقی تشکیل جلسه داد تا سند ملی موسیقی را بررسی کند، از آن جلسه و جزئیات سند ملی موسیقی هیچ چیزی منتشر نشد؛ مگر یک خبر که کلّیت جلسه را روایت می‌کرد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آن جلسه گفته بود: از آنجا که «موسیقی» همواره به‌عنوان پرمصرف‌ترین حوزه هنری کشور در آمایش‌های مختلف با فاصله بسیار در صدر قرار دارد، مباحث و موضوعات مرتبط با آن همواره مورد توجه اقشار مختلف با سلایق متفاوت است و در این خصوص سند موسیقی می‌تواند به محل وفاق و نقطه وحدت سلایق و دیدگاه‌های مختلف در حوزه موسیقی بدل شود.

نکته مهم درباره این جلسه، عدم‌حضور هنرمندان شناخته‌شده موسیقی کشور بود؛ این ممکن است این‌گونه تعبیر شود که مدیران دولتی خود را بی‌نیاز از مشورت با هنرمندان می‌دانند. سند ملی موسیقی به‌گفته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مسائل کلانِ موسیقی را مدنظر قرار داده است و در چنین مسئله‌ای باید از هنرمندان پیشکسوت و حتی جوان موسیقی کشور مشورت‌های لازم گرفته شود.

همه جوانب موسیقی اصیل و نواحی ایران‌زمین در سند ملی موسیقی

هفته گذشته و بار دیگر نشست شورای هنر با محوریت تدوین سند ملی موسیقی برگزار شد؛ این تازه‌ترین خبر درباره اوضاع سند ملی موسیقی است.

محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره سند ملی موسیقی گفته بود: «این سند باید مطابق با جهت‌گیری نظام اسلامی تدوین شود و انتظار می‌رود که ریل‌گذاری این مسیر در حوزه تفکر و تمدن انقلابی اسلامی صورت بگیرد و همه جوانب موسیقی اصیل و نواحی ایران‌زمین نیز در آن لحاظ شود. انقلاب اسلامی دارای ماهیتی بر اساس فرهنگ و هنر است و باید بازتاب و انعکاس آن در حوزه فرهنگ و هنر بیشتر باشد، بر همین اساس نیاز است که متناسب با میراث گرانقدر فرهنگی انقلاب زیرساخت‌ها فراهم شود، به این معنا که زیرساخت‌هایی متناسب با هویت انقلاب اسلامی در حوزه هنر پدید بیاوریم.»

در متنی که برای نشست شورای هنر به تاریخ 9 مرداد 1402 منتشر شده، آمده است: در این نشست درباره تصویب سند ملی موسیقی کشور و مسائل و اصول مربوط به آن بحث و تبادل نظر شد. طبق گزارش‌های ارائه‌شده در این نشست، پیش‌نویسی از سند موسیقی به‌طور خلاصه تهیه شده است و قرار است به‌طور جامع در جلسات بعد بند‌های این سند مورد بررسی شورای هنر قرار گیرد.

سند ملی موسیقی ایران، 9 سال پیش متولد شد و هنوز به هیچ نتیجه رسمی نرسیده است، این سند همراه با خود ابهامات بسیاری را ایجاد کرده است؛ ابهام‌ها و پرسش‌هایی که از سوی اهالی موسیقی مطرح شده است و متأسفانه هنوز پاسخی به آنها داده نشده است:

سند ملی موسیقی چه کمکی به موسیقی کشور می‌کند؟
آیا این سند به بالارفتن سطح شنیداری مخاطبان کمک می‌کند؟
این سند در برگزاری رویدادهای موسیقی چه کمکی می‌کند؟

انتهای پیام/+