سوار بر قطار ۴۱ساله «جشنواره فیلم فجر»/ گریه، خنده، فریاد و حسرت برای سیمرغ‌هایی که پر کشیدند! + فیلم
جشنواره فیلم فجر در حالی به چهل‌ودومین دوره خودش رسیده است که در طول این سال‌ها اتفاقات مختلفی افتاده که هرکدام آنها یادآور تلخی‌ها و شیرینی‌هایی است که مرور آنها خالی از لطف نیست.
خبرگزاری تسنیم ـ مجتبی برزگر: جشنواره فیلم فجر 42ساله شد؛ جشنواره‌ای که با همه فراز و نشیب‌هایش جایگاه خودش را میان هنرمندان، سینماگرا و مردم حفظ کرده به‌جز دوره‌هایی که به‌دلیل کرونا و وقایع اجتماعی دستخوش تحول شد اما ثباتش، تأثیرگذاری‌هایش و جریان‌سازی‌هایش همیشه برای اهالی سینما مهم بوده و هست.
اتفاقات مختلفی در طول 41ساله گذشته افتاده است؛ از سال‌هایی که فیلمی شایسته گرفتن جایزه و سیمرغ نشد تا سال‌هایی که مسئولان جای سینماگران را در هیئت انتخاب و داوری جشنواره گرفتند.
دوره دوم که به دوره بدون دبیر معروف شد و چهارمین دوره که جشنواره رسماً بین‌المللی شد؛ چند سالی جشنواره تلفیقی یعنی ملی و بین‌المللی با هم پیش می‌رفتند تا اینکه تصمیم گرفتند جشنواره ملی را از جهانی جدا کنند و مجدداً در سال‌های اخیر به ملی و بین‌المللی جداگانه رسیدند.
سال‌هایی که داغ‌ترین و جنجالی‌ترین سیمرغ‌های آن سیمرغ از نگاه تماشاگرا بود و چند سالی است که خبری از این سیمرغ در جشنواره فجر نیست. از آن سالی که احساس می‌شد در روند نظرسنجی‌ها اختلالی ایجاد شود و شاید اعتبارِ این سیمرغ را پایین بیاورد دست‌اندرکاران جشنواره به این نتیجه رسیدند این سیمرغ تا موقعی که به یک مکانیزم درستی نرسد در جشنواره نباشد.
پانزدهمین دوره جشنواره هنرمندان عزادارِ علی حاتمی در جشنواره شدند و سال‌ها از این اتفاق گذشت و در سال 99 و جشنواره فجر آن سال که فضای کرونا به خودی خودش تلخی‌هایی داشت رفتن ناگهانی علی انصاریان هم هنرمندان را در خانه جشنواره عزادار کرد و رمانتیسمِ عماد و طوبی بدون او در جشنواره به رقابت پرداخت.
جشنواره فیلم فجر در طول این سال‌ها حاشیه کم نداشته است؛ مروری بر حاشیه‌ها ما را به سی و دومین دوره جشنواره می‌برد؛ جایی که سعید راد در افتتاحیه صحبت‌های عجیبی مطرح کرد با واکنش‌هایی همراه شد تا جایی که به‌دلیل اوج این حواشی، تلویزیون پخش زنده را قطع کرد.
اعتراض به تصمیم هیئت داوران جشنواره در دوره سی و هشتم به اوج خودش رسید؛ زمانی که همه منتظر بودند جواد عزتی حداقل یک سیمرغ را با خودش به خانه ببرد اما خبری از این سیمرغ نشد. در سالی که جواد عزتی با 5 فیلم به جشنواره آمده بود، حتی بعدها گفته شد سعید راد یکی از اعضای هیئت داوران جلوی اهدای جایزه و نامزدی عزتی را به‌دلیل اینکه او را بازیگر جدّی نمی‌داند گرفته است؛ اما او سال‌های بعد در جشن حافظ خودش پشت تریبون قرار گرفت و به این حواشی پایان داد و گفت "هیچ‌وقت چنین چیزی نبوده است و صحت ندارد."، البته در همان روزها هم سعید راد سکوت نکرد و همه‌جا گفت "ماجرا این‌طور نبوده است"، و بعد از آن هم جواد عزتی سیمرغی نگرفت تا امسال که به‌عنوان کارگردان به جشنواره می‌آید.
اگر دوباره سری به تاریخ جشنواره فیلم فجر بزنیم حتماً صحبت‌های تند ابراهیم حاتمی‌کیا را هنگام سیمرغ‌گرفتن برای فیلم «به‌وقت شام» به‌یاد می‌آوریم؛ وقتی او برای گرفتن جایزه‌اش روی سن حاضر شد به انتقادهای تلویزیونی که رضا رشیدپور مجری آن روزهای برنامه هفت به فیلم‌های ارگانی انجام داد؛ واکنش تندی نشان داد. صحبت‌های حاتمی‌کیا تا مدت‌ها در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد.
البته در همین دوره یکی از حاشیه‌های فراموش‌نشدنی تمسخر پژمان جمشیدی از سوی اصحاب رسانه بود؛ زمانی که نام او به‌عنوان یکی از نامزدهای بهترین نقش مکمل مرد برای بازی در فیلم «سوءتفاهم» اعلام شد.
یکی از حواشی دیگر در سی و هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر به تحریم مسعود کیمیایی برمی‌گردد که با واکنش‌های تند شهاب حسینی در یک نشست خبری همراه شد که تا روزهای بعد در فضای رسانه این صحبت‌ها و واکنش‌ها دست به دست می‌شد.
البته در دوره چهلم یک بار دیگر مسعود کیمیایی دست به تحریم زد اما این بار از هیئت داوران خواست که فیلم «خائن‌کشی» را در بخش کارگردانی، داوری نکنند و در نشست خبری فیلمش هم حضور پیدا نکرد.
اما دو اتفاق دیگر در دوران‌های جشنواره فجر در نوع خودش جالب بود و حذف و اضافه‌‌هایی که در بخش‌های جشنواره اتفاق می‌افتاد که از میان آنها دو تا از این اضافه‌شدن‌ها مهم و ارزشمند بوده است؛ یکی قرعه‌کشی فیلم‌ها با حضور عوامل و تهیه‌کنندگان که از سی‌وششمین دوره برای اولین بار اتفاق افتاد و یکی بخش نگاه نو بود که باعث شد پای استعدادهای جدید و جوان به مهمترین جشنواره هنری کشور باز شود.
میان ادوار مختلف اجرای افتتاحیه و اختتامیه هم مهم بوده است که البته چند سالی افتتاحیه نداشتیم و امسال بعد از مدت‌ها پای افتتاحیه به جشنواره باز شد و 11 بهمن این اتفاق دوباره خواهد افتاد، هنرمندان بسیاری اجرای افتتاحیه و اختتامیه را تجربه کردند اما شاید اجرای دونفره محمدرضا شهیدی‌فر و مهران مدیری در دوره سی و سوم جشنواره، اختتامیه را دیدنی‌تر کرد.
اما قرار است چه فیلم‌هایی را در فجر چهل و دوم ببینیم؛ در سالی که هم نگاه‌نویی‌ها رقیب سرسختی‌اند و هم پویانمایی‌ها و هم نام‌های بزرگی به سودای سیمرغ جشنواره آمده‌اند؛ شاید در این میان حضور جواد عزتی با تمساح خونی در بخش نگاه نو در نوع خودش جالب باشد؛ البته این بار به‌عنوان کارگردان.
امسال هم پرتره‌های قهرمانان واقعی مثل شهید شیرودی، شهید زین‌الدین و شهید کاظمی روی پرده جشنواره می‌روند و هم بهشت تبهکارانِ مسعود جعفری جوزانی به انتظار یک‌ساله مخاطبان جشنواره فجر پایان می‌دهد و برای به نمایش درآمدن به برج میلاد می‌آید.
نقل و انتقالات جشنواره فیلم فجر هم از برج میلاد به پردیس ملت و از پردیس ملت به برج میلاد هم در نوع خودش جالب است، بعد از یک سال تجربه در پردیس ملت بالاخره دوباره فجر به برج میلاد برگشت، با قرعه‌کشی‌ای که سینماگران و عوامل فیلم‌ها و رسانه‌ای‌ها انجام دادند اکران فیلم‌های جشنواره با دروغ‌های زیبا شروع می‌شود و با روایتی جدید از کربلا به پایان می‌رسد.
اما در مورد فیلم‌های دیگر؛ هم درباره ترک‌زبان‌ها آبیِ روشن به جشنواره آمده و هم میرو برای بلوچ‌ها؛ درباره مافیای موسیقی آغوش باز بهروز شعیبی به جشنواره آمده و هم درباره ماجرای رمالی «تابستان همان سال» محمود کلاری ساخته شده است که مهران مدیری نقش اول آن را بازی می‌کند.
هم دروغ‌های زیبا را در جشنواره فیلم فجر داریم که سوژه‌ای بنگلادشی دارد و هم دست ناپیدایی که با چفیه و انگشتر متبرک رهبری به جشنواره می‌رسد. بحث سودای مهاجرت، بی‌پولی و فرزندآوری را در «دوروز دیرتر» خواهیم دید و ماجرای عروسی را که چند بار به هم خورده استریال در «شه‌سوار» حسین نمازی؛ اما میان این فیلم‌ها روایتی جدید از کربلا و روایتگری حضرت زینب(س) به‌کارگردانی داریوش یاری به پرده نقره‌ای جشنواره فجر می‌رسد و بهروز افخمی هم بعد از مدت‌ها بالاخره 2 ساعت قبل از اعدام طیب را ساخت.
صبحانه‌ای با زرافه‌های سروش صحت و پرتره‌ای از پروین اعتصامی محمدرضا ورزی فیلم‌های دیگر جشنواره به‌شمار می‌رود. کاوه سجادی حسینی با «نبودنت» به‌سراغ مهاجرت و فروپاشی خانواده رفته است و سهیل موفق با یک فیلم کودک و نوجوان علی نصیریان را با «نوروز» به جشنواره می‌آورد.
امسال هم در جشنواره یک فضای نوستالژیک از سینما یا همان فضای عشق به سینما را در «آپاراتچی» علی طاهرفر خواهیم دید یا ماجرای دستبرد و فضای ماجراجویی نوجوانانه که در «باغ کیانوش» شهرام حقیقت‌دوست رقم می‌خورد اما،
شاید در این میان «بی‌بدن» با یک پرونده معروف جنایی دهه 90 همان قتل غزاله شکور بتواند جشنواره را جنجالی کند.
اما جشنواره امسال یک فیلم ورزشی هم دارد و آن پرویز خان درباره یک معلم فوتبال است. روایت انگشتر در شکم ماهی و داستان حضرت یونس با جمشید هاشم‌پور و ثریا قاسمی به جشنواره می‌آید و ببعی، رؤیاشهر و ساعت جادویی هم به پویانمایی جشنواره آمدند.
باید دید سیمرغ‌های فجر چهل و دوم به چه‌کسانی می‌رسد و در این دوره چه اتفاقاتی خواهد افتاد. هر شب از برج میلاد (خانه جشنواره فیلم فجر) گزارش‌هایی از معرفی، صحبت با هنرمندان و عوامل فیلم‌ها تا حواشی و اتفاقات جشنواره را خواهیم داشت؛ با ما همراه باشید.
انتهای پیام/+
