پوتین: اعتقاد غرب به مصونیت، عواقب فاجعه‌‌باری دارد

پوتین: اعتقاد غرب به مصونیت، عواقب فاجعه‌‌باری دارد

رئیس‌جمهور روسیه در سخنرانی در باشگاه «والدای» درباره عدم تضمین غرب در استفاده از سلاح هسته‌ای، تلاش برای تحمیل شکست استراتژیک بر روسیه و حذف آن از سیستم اقتصادی و سیاسی جهان، هدف آمریکا در جنگ اوکراین و خطر وجود بلوک‌های نظامی در شرق آسیا، صحبت کرد.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از خبرگزاری «تاس»، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، شب گذشته در نشست عمومی باشگاه مباحثات بین المللی «والدای» به این واقعیت اشاره کرد که هدف ایالات متحده وارد کردن شکست استراتژیک بر روسیه است. وی گفت: «ایالات متحده و اقمار آن، هدف خود را شکست استراتژیک روسیه قرار داده‌اند. آنها اگر نتوانند این کشور را نابود کنند، قصد دارند نقش آن را به سطحی ناچیز کاهش دهند.» 

پوتین با اشاره به اینکه روسیه هرگز از گفتگو با غرب در زمینه ثبات استراتژیک سر باز نزده است، تاکید کرد که طرف روسی اکنون نیز آمادگی دارد تا در زمینه ثبات استراتژیک وارد گفتگو شود.  او افزود: «تازگی‌ها ادعا می‌شود که ناتو یک ائتلاف نظامی-سیاسی نیست، بلکه قبل از هر چیز، یک ائتلاف سیاسی و سپس نظامی است. اما ما می‌بینیم که این چنین نیست. در واقع، ایالات متحده به طور هدفمند، و یا شاید هم بدون هدف، البته من فکر می‌کنم هدفمند، وجه نظامی ناتو را در رأس اولویت‌ها قرار داده و همه آن‌ها اعلام کرده‌اند که قصد دارند شکست استراتژیکی بر ما تحمیل کنند.»

پوتین همچنین اعلام کرد که روسیه بر روی پیشنهادهای مطرح شده توسط دولت جدید آمریکا در زمینه ثبات استراتژیک نظارت خواهد کرد.

وجود پیشرفت‌های جدید روسیه در حوزه تسلیحات هسته‌ای

ولادیمیر پوتین تاکید کرد که روسیه در حوزه تسلیحات هسته‌ای پیشرفت‌های جدیدی داشته و این موفقیت‌ها به صورت مستمر در حال ظهور هستند.  او گفت: «پیشرفت‌های جدیدی وجود دارد؛ به طور مداوم موارد جدیدی هم مطرح می‌شود. همین دیروز با یکی از مدیران یکی از بزرگترین شرکت‌های ما صحبت می‌کردم که او از ایده‌های خود در این زمینه گزارش داد، اما در حال حاضر صحبت درباره این موضوع زود است.»

پوتین اضافه کرد که روسیه به مرحله‌ای رسیده که می‌تواند طرح‌هایی که پنج سال پیش به آن‌ها اشاره کرده بود را به کار گیرد؛ اکنون آزمایش‌های این نوع تسلیحات به پایان نزدیک می‌شود. وی تأکید کرد که روسیه به عنوان کشوری با تسلیحات هسته‌ای مدرن و به تعداد فراوان، مسئولیت کامل خود را در برابر جهان درک می‌کند و آماده است برای ثبات استراتژیک گفتگو کند، مشروط بر اینکه طرف مقابل صادق باشد.

پوتین: غرب تضمینی نداده که از سلاح هسته‌ای استفاده نکند

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، اعلام کرد که در غرب هیچکس تضمینی نداده است که در صورت افزایش تهدیدات و فروپاشی نهایی اصول حقوقی و اخلاقی، از سلاح هسته‌ای استفاده نکند. وی با اشاره به افزایش خطر بروز درگیری‌های بین‌المللی مدرن، تأکید کرد که در جهان سلاح‌هایی وجود دارند که قادر به نابودی کل بشریت هستند. این تسلیحات به طور مداوم پیشرفت می‌کنند و در دسترس کشورهای بیشتری قرار می‌گیرند.

پوتین به «ماجراجویی فراتر از حد» سیاستمداران غربی اشاره کرد که با وجود زرادخانه بزرگ سلاح‌های هسته‌ای در اختیار روسیه، به دنبال وارد کردن شکست استراتژیک به آن هستند. او هشدار داد که این اعتقاد به مصونیت خود، می‌تواند به فاجعه‌ای جهانی منجر شود و تأکید کرد که تلاش‌های رهبران غربی برای حفظ قدرت مطلق خود، به شکست‌های بیشتر می‌انجامد.

رئیس‌جمهور افزود: «در سیاست ایالات متحده و متحدانش در سال‌های اخیر، رویکردی نمایان است که به نظر می‌رسد این اصل را دنبال می‌کند که ""اگر برای من نیست، برای هیچ‌کس نباشد". این فرمول بسیار خطرناک است، زیرا هم ما و هم بسیاری از کشورهای جهان چنین ضرب‌المثلی داریم: "هر چه بکارید، همان را درو خواهید کرد."»

پوتین: روسیه روابط با آمریکا را خراب نکرده است

رئیس‌جمهور روسیه یادآور شد که این کشور روابط خود با ایالات متحده را تخریب نکرده و هیچ محدودیتی وضع نکرده است.  وی اشاره کرد که مسکو برای بازسازی روابط با واشنگتن باز است، اما تأکید کرد که این ابتکار باید از سوی آمریکا باشد، زیرا ایالات متحده بود که این روابط را تخریب کرد.

پوتین افزود: «ما برای این (بازسازی روابط با ایالات متحده) آمادگی داریم، اما بخش عمده‌ای از مسئولیت بر عهده ایالات متحده است، زیرا ما این روابط را تخریب نکردیم و علیه آن‌ها هیچ محدودیت یا تحریمی اعمال نکردیم.»

رئیس‌جمهور همچنین تاکید کرد که روسیه هیچ‌گاه موجب تحریک درگیری نظامی در مناطق هم‌جوار ایالات متحده نشده است. او افزود: «ما هرگز چنین کاری نکرده‌ایم. مشخص نیست چرا ایالات متحده این کار را برای خود مجاز می‌داند. امیدوارم که در نهایت به این نتیجه برسند که بهتر است از این کارها دوری کنند اگر به دنبال جلوگیری از وقوع درگیری‌های جهانی هستند.»

علاوه بر این، پوتین اشاره کرد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، در طول کارزار انتخاباتی خود به چنین دیدگاهی اشاره کرده بود و به همین دلیل، پوتین انتظار ندارد که رئیس‌جمهور آمریکا پیشنهاد اتحاد علیه چین را مطرح کند. وی افزود: «روسیه با هیچ کشوری علیه هیچ طرفی متحد نمی‌شود، به‌ویژه این رویکرد در مورد چین غیرواقعی است. با چین، ما به سطح بی‌سابقه‌ای از اعتماد، همکاری و دوستی دست یافته‌ایم.»

اشاره پوتین به روابط عادی خود با بایدن، ماکرون و شولتس

ولادیمیر پوتین، در سخنان خود یادآور شد که پیش از این روابط عادی با جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده، امانوئل ماکرون، رهبر فرانسه، و اولاف شولتس، صدراعظم آلمان داشته است. وی گفت: «من با ماکرون روابط بدی نداشتم و با شولتس هم بطور مرتب صحبت میکردیم... همچنین با بایدن هم در رابطه عادی بودم.»

پوتین یادآوری کرد که با بایدن در سوئیس دیدار و چندین بار نیز از طریق تلفن صحبت کرده است. او همچنین اشاره کرد که با دونالد ترامپ نیز روابط خوبی داشته است.

پوتین: روسیه از مسیر خود منحرف نخواهد شد

رئیس‌جمهور روسیه تاکید کرد که این کشور در مسیر خود پیش می‌رود و از آن منحرف نخواهد شد، البته برای همگرایی و همکاری با سایر کشورها نیز آمادگی دارد. به گفته وی، روسیه نمی‌تواند در وضعیت تابع یا نیمه‌تابع قرار بگیرد. همچنین افزود که نمی‌خواهد روسیه به مسیری که پیش از سال 2022 طی می‌کرد، بازگردد، زیرا در آن زمان تلاش می‌شد این کشور را مطیع سازند.

پوتین  ادامه داد: «مردم روسیه درک کردند که دشمنان ژئوپلیتیک ما چه هدفی در مورد آن دارند، و این موجب اتحاد بی‌سابقه جامعه شده است.» او همچنین تأکید کرد که هر شهروند روسیه، بدون توجه به ملیت، می‌تواند خود را «روسی» بنامد.

پوتین: آمریکا از طریق اوکراین نقش جهانی خود را تقویت می‌کند

پوتین همچنین اشاره کرد که درگیری در اوکراین به ایالات متحده کمک کرده است تا نقش پیشروی خود را در جهان تقویت کند. او  گفت: «این درگیری، که متأسفانه ما نیز در آن دخیل هستیم، به ایالات متحده کمک کرده تا نقش پیشرو خود را تقویت کند.»

وی به وابستگی کشورهای اروپایی به واشنگتن اشاره کرد و گفت که این وابستگی در نهایت به تضعیف نفوذ آن‌ها منجر خواهد شد. کشورهای اروپایی که عضو ناتو هستند، اغلب به زیان منافع خود و به سود سیاست‌ها و اقتصاد آمریکا عمل می‌کنند.

روسیه مرزهای اوکراین پس از فروپاشی شوروی را به رسمیت شناخت

رئیس‌جمهور روسیه یادآور شد که این کشور همیشه مرزهای اوکراین را طبق توافقات پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به رسمیت شناخته است و افزود: «اگر طبق منشور سازمان ملل هر ملتی حق تعیین سرنوشت دارد، پس مردم کریمه و دونباس نیز از این حق برخوردارند.»

علاوه بر این، پوتین  اشاره کرد که روسیه از کسانی در اوکراین حمایت می‌کند که با کودتای دولتی در این کشور موافق نیستند. او تأکید کرد که روسیه هیچ‌گونه مداخله یا تهاجمی را در اوکراین آغاز نکرده و در مقابل در تلاش است تا این درگیری را پایان دهد. وی افزود: «ما مصمم هستیم که شرایطی برای حل‌وفصل بلندمدت ایجاد کنیم تا اوکراین سرانجام به یک کشور مستقل و دارای حاکمیت تبدیل شود و به عنوان ابزاری در دست کشورهای دیگر مورد استفاده قرار نگیرد.»

اشاره به تلفات سنگین نیروهای اوکراینی در منطقه کورسک

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، اعلام کرد که تلفات نیروهای اوکراینی در منطقه کورسک از 30 هزار نفر فراتر رفته است. او اظهار داشت: «ببینید در خط تماس نبرد در دونباس چه اتفاقی می‌افتد. یا مثلاً در منطقه کورسک که آن‌ها وارد آنجا شده‌اند. تلفات اوکراینی‌ها بسیار زیاد است.»

پوتین توضیح داد که در سه ماه نبرد، ارتش اوکراین در این منطقه بیشتر از کل سال گذشته تلفات داشته و بیش از 30 هزار  نیروی نظامی خود را از دست داده است. به نیروهای مسلح اوکراین از آن سوی اقیانوس دستور داده شده تا هر قیمتی که شده در منطقه کورسک باقی بمانند، حتی با چنین تلفات سنگینی تا زمان پایان انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا. این برخورد یک تراژدی برای مردم و ارتش اوکراین است.

او ادامه داد: «به آنها دستور داده شده که به هر قیمتی تا انتخابات ایستادگی کنند تا نشان دهند که تلاش‌های دولت دموکرات در آمریکا و دموکرات‌ها در جهت اوکراین بی‌فایده نبوده است.» همچنین، پوتین اشاره کرد که تصمیم برای حمله نیروهای اوکراینی به منطقه کورسک روسیه تنها به دلایل سیاسی گرفته شده و از لحاظ نظامی ارزشی نداشت.

 روسیه هرگز آغازگر استفاده از توان نظامی نبوده است

ولادیمیر پوتین تاکید کرد که روسیه هرگز آغازگر استفاده از زور و توان نظامی نبوده و فقط در مواقع ضروری برای دفاع از کشور اقدامات لازم را انجام می‌دهد.  او گفت: «کشور ما هرگز آغازگر استفاده از زور نبوده و نیست - ما فقط زمانی به آن متوسل می‌شویم که طرف مقابل رفتار پرخاشگرانه نشان می‌دهد و هیچ استدلالی را نمی‌پذیرد.»

پوتین تأکید کرد که روسیه همیشه برای دستیابی به اهداف خود تلاش خواهد کرد و در حال حاضر برای آزادی، حقوق و حاکمیت خود می‌جنگد. وی افزود: «مسلماً فشار بر روسیه بی‌فایده است، اما این کشور همیشه آماده مذاکره با در نظر گرفتن منافع متقابل خواهد بود.

رئیس‌جمهور روسیه همچنین اشاره کرد که غرب از اوکراین به عنوان ابزاری برای مبارزه با روس‌ها استفاده می‌کند. به گفته وی، مردم اوکراین به عنوان گوشت دم توپ استفاده شده و به‌طور بی‌رحمانه علیه روس‌ها تحریک می‌شوند، در حالی که کشورهای غربی ادعا می‌کنند که کی‌یف انتخاب اروپایی کرده است. پوتین تأکید کرد که برخلاف اوکراین، روسیه از خود و شهروندانش محافظت خواهد کرد و هیچ‌کس نمی‌تواند در این مورد ادعایی داشته باشد.

پوتین: لیبرالیسم غربی به عدم تحمل و پرخاشگری تبدیل شده است

پوتین ابراز عقیده کرد که لیبرالیسم غربی به نهایت عدم تحمل و پرخاشگری رسیده است. او بیان کرد که امروزه دموکراسی بیشتر به عنوان «قدرت اقلیت» تعبیر می‌شود و آن را قربانی می‌کنند، در مقابل آزادی‌های نامشخص و انتزاعی قرار می‌دهند. در نتیجه، روشهای دموکراتیک، انتخابات، نظر اکثریت، آزادی بیان و بی‌طرفی رسانه‌ها نادیده گرفته می‌شوند.

پوتین گفت: «تهدید اصلی، تحمیل ایدئولوژی‌های توتالیتر به عنوان هنجار است که نمونه آن را در لیبرالیسم غربی امروز می‌بینیم، که به نهایت عدم تحمل و پرخاشگری در برابر هرگونه جایگزینی رسیده است.»

او اضافه کرد که ساختارهای قدیمی جهان در حال از بین رفتن است و نبردی جدی برای شکل‌گیری نظام جدید در جریان است. پوتین بیان کرد که ساختار جدیدی از جهان که بر اساس احترام متقابل به فرهنگ‌ها و تمدن‌ها و بدون اجبار و استفاده از زور شکل گیرد، ممکن است باعث توسعه و حل تضادها شود. وی هشدار داد که آلترناتیو این می‌تواند فروپاشی جهان به بی‌نظمی خشونت آمیز و شکاف‌های داخلی و مناقشات خارجی باشد.

پوتین ناتو را «یک پدیده تاریخ گذشته» نامید

پوتین ناتو را تنها ائتلاف نظامی باقی‌مانده در جهان و یک «پدیده تاریخ گذشته» دانست. وی گفت: «ما بارها درباره نقش مخرب ناتو صحبت کرده‌ایم، به ویژه پس از فروپاشی شوروی و پیمان ورشو، زمانی که به نظر می‌رسید این ائتلاف دلیل رسمی و اعلام‌شده برای وجود خود را از دست داده است.»

رئیس‌جمهور روسیه گفت که ناتو تنها بلوک نظامی است که به دنبال گسترش نفوذ خود، قوانین بین‌المللی و اصول خود را نقض می‌کند. او اضافه کرد که ایالات متحده می‌دانست که این ائتلاف دیگر در دنیای مدرن کاربردی ندارد، اما همچنان برای آن‌ها به عنوان ابزاری برای کنترل و گسترش منطقه نفوذ خود اهمیت دارد.

 آمریکا در حال ایجاد بلوک‌های نظامی-سیاسی در شرق آسیا است

ولادیمیر پوتین همچنین اعلام کرد که ایالات متحده در حال ایجاد بلوک‌هایی در شرق آسیا است و اکنون ناتو نیز به طور رسمی در این منطقه وارد شده است. وی توضیح داد: «در مورد وضعیت شرق آسیا به طور کلی، باید در نظر داشت آیا چین در حال ایجاد بلوک‌هایی در آنجا است؟ خیر. این ایالات متحده است که در حال ایجاد بلوک‌هاست؛ یک بلوک، دو بلوک، سه بلوک، و اکنون ناتو به طور رسمی به این منطقه وارد شده و فعالیت دارد.»

پوتین اضافه کرد که وقتی بلوک‌های بسته نظامی-سیاسی تحت هدایت آشکار یک کشور ایجاد می‌شوند، نتیجه‌ای مثبت به دنبال ندارد. او گفت: «هیچ‌ چیز خوبی رخ نمی‌دهد وقتی بلوک‌های نظامی-سیاسی بسته تحت هدایت آشکار یک کشور ایجاد می‌شوند. سایر کشورها عموماً به نفع آن کشور عمل می‌کنند که بلوک‌ها را ایجاد می‌کند. کسانی که به راحتی با این وضعیت موافقت می‌کنند، باید به عواقب آن فکر کنند.»

وی تاکید کرد که چین نقشی در بی‌ثباتی اوضاع در منطقه خاورمیانه ندارد و این ناتو است که به این منطقه وارد شده و آن را بی‌ثبات می‌کند. پوتین تأکید کرد که روسیه سیاست چین در این منطقه را تهاجمی نمی‌داند، بلکه برعکس، آن را بسیار محتاطانه می‌بیند.

رئیس‌جمهور روسیه هشدار داد که برخی کشورها با اقدامات خود ممکن است در تایوان بحران ایجاد کرده و آن را به وضعیتی مشابه اوکراین تبدیل کنند. او افزود که موضع روسیه نسبت به رزمایش‌های نظامی در منطقه آسیا این است که این رزمایش‌ها را تنها در پاسخ به اقدامات مشابه ایالات متحده آغاز کرده است.

روابط روسیه و چین در بالاترین سطح اعتماد قرار دارد

ولادیمیر پوتین همچنین یادآور شد که روابط روسیه و چین در بالاترین سطح اعتماد در تاریخ معاصر قرار دارد. او افزود: «سطح اعتماد بین روسیه و چین در بالاترین نقطه تاریخ معاصر است و این روابط دوستانه با رئیس‌جمهور چین پایه‌ای خوب برای توسعه روابط میان دو کشور است.»

او اشاره کرد که حجم تجارت بین دو کشور به حدی است که روسیه را در رتبه چهارم از فهرست شرکای تجاری اصلی چین قرار داده است و افزود که همکاری روسیه با چین علیه هیچ کشوری نیست. به عقیده او، اگر ایالات متحده سیاست مهار دوگانه در برابر روسیه و چین را به سیاست همکاری سه‌جانبه تغییر دهد، همه طرف‌ها از این تغییر بهره‌مند خواهند شد.

آمادگی روسیه برای افزایش صادرات نفت و گاز به هند 

رئیس‌جمهور روسیه اعلام کرد که این کشور آماده است تا صادرات نفت و گاز به هند را افزایش دهد. ولادیمیر پوتین توضیح داد: «ما در تمامی زمینه‌ها با هند روابط خود را توسعه می‌دهیم. این شامل بخش اقتصادی است که با سرعت خوبی در حال پیشرفت است و به ویژه در زمینه انرژی. ما آماده‌ایم که علاوه بر صادرات نفت، که به طرز قابل توجهی افزایش یافته، صادرات گاز طبیعی مایع را نیز به بازار هند ارائه دهیم.»

پوتین با اشاره به این موضوع که حجم تجارت بین دو کشور به 60 میلیارد دلار نزدیک شده، تاکید کرد که همکاری‌های اقتصادی بین روسیه و هند در حال افزایش است. وی همچنین افزود که هند از جمله کشورهایی است که با سرعت زیادی در حال پیشرفت است.

رئیس‌جمهور روسیه هند را شریک طبیعی و متحد دیرینه کشور خود نامید و به روابط ویژه‌ای که با مردم هند دارد اشاره کرد. او گفت: «فکر می‌کنم برای همه مشخص است که  اتحاد جماهیر شوروی و روسیه چه نقشی در استقلال هند ایفا کرده و چگونه از مردم هند حمایت کرده‌ است.»

پوتین: در جهانی چندقطبی نباید هیچ کشوری مورد ظلم قرار گیرد

پوتین تأکید کرد که در جهانی چندقطبی که در حال شکل‌گیری است، نباید هیچ کشوری احساس شکست یا تبعیض داشته باشد. وی گفت: «در جهانی چندقطبی که در حال شکل‌گیری است، نباید هیچ کشوری یا ملتی بازنده باشد و کسی نباید احساس تبعیض یا تحقیر کند. تنها در این صورت است که می‌توانیم شرایط بلندمدت واقعی برای توسعه عمومی، عادلانه و ایمن را فراهم کنیم.»

رئیس‌جمهور روسیه افزود که مدل یک کشور یا یک منطقه کوچک به عنوان هژمون نباید به بقیه کشورها تحمیل شود. به گفته او، غرب، که یکی از مهم‌ترین عناصر سیستم جهانی است، منابع انسانی، مادی و فکری فراوانی انباشته کرده است، اما باید در کنار سایر کشورها و گروه‌های در حال توسعه قرار گیرد. پوتین اشاره کرد که تمایل به همکاری و تعامل اکنون در حال غالب شدن و تبدیل به جریان اصلی در روابط بین‌المللی است.

تلاش غرب برای حذف روسیه از سیستم‌های اقتصادی و سیاسی جهان

ولادیمیر پوتین یادآور شد که غرب جمعی سعی دارد تا روسیه را از سیستم‌های اقتصادی و سیاسی جهان جدا کند. وی گفت: «حجم تحریم‌ها و اقدامات تنبیهی که علیه کشور ما اعمال شده، در تاریخ بی‌سابقه است. مخالفان ما گمان می‌کردند که ضربه‌ای مهلکی به روسیه وارد کنند که دیگر نتواند به عنوان یکی از عناصر کلیدی در عرصه بین‌الملل به فعالیت خود ادامه دهد.»

او تأکید کرد که وجود روسیه  برای جهان ضروری است و هیچ تصمیمی از سوی واشنگتن یا بروکسل نمی‌تواند بر این واقعیت تأثیر بگذارد.

پوتین گفت که روسیه تمدن غربی را به عنوان دشمن نمی‌بیند و مسئله را به «ما یا آن‌ها» ربط نمی‌دهد. وی به اصول سیاست آمریکا اشاره کرد که شامل «گر برای ما نباشد،برای هیچ‌کس دیگری مجاز نیست» و «اگر با ما نیستید، علیه ما هستید» می‌شود، و این طرز فکر را بسیار خطرناک دانست. او افزود که در روسیه این اصول پیروی نمی‌شوند و به جای آن، ضرب‌المثلی با مضمون «هر چه بکاری، همان را درو خواهی کرد» رعایت می‌شود.

آمادگی روسیه برای کمک به تقویت امنیت آفریقا

پوتین اعلام کرد که کشورهای آفریقایی از روسیه خواسته‌اند در حوزه امنیت به آن‌ها کمک کند و مسکو آماده است تا در چارچوب حقوق بین‌الملل این کمک‌ها را ارائه دهد. وی همچنین تاکید کرد که روسیه قصد ندارد کشورهای اروپایی را از آفریقا خارج کند، بلکه مردم آفریقا خودشان علاقه‌ای به حضور آن‌ها ندارند. به گفته پوتین، روسیه بر خلاف غرب که منابع مردم را برای منفعت خود غارت می‌کرد، در اقتصاد کشورهای آفریقایی نقش سازنده داشته است.

پوتین یادآور شد که اتحاد جماهیر شوروی از کشورهایی که از وابستگی استعماری و نواستعماری رهایی یافته بودند، حمایت میکرد و این سیاست در روسیه نیز دنبال می‌شود. 

انتهای پیام/ 

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط
پربیننده‌ترین اخبار بین الملل
اخبار روز بین الملل
آخرین خبرهای روز
مدیران
تبلیغات
رازی
مادیران
شهر خبر
فونیکس
او پارک
پاکسان
رایتل
طبیعت
میهن
گوشتیران
triboon