همپای جلودار ۱۶ | زوجیت؛ ریشه عاملیت فعالانه

به گزارش گروه امام و رهبری خبرگزاری تسنیم؛ می‌توان بین دو شکل از عاملیت زنان در عرصه اجتماعی تمایز قائل شد. عاملیت منفعلانه و عاملیت فعالانه. برای فهم تفاوت این دو نوع عاملیت، باید دانست مسأله این نیست که آیا زنان عاملیت دارند یا خیر؟ بلکه سوال درست آن است که عاملیت زنان چگونه است؟

نکته بعدی آن است که فعال بودن یا نبودن، به معنای تند یا کند بودن حرکت عامل نیست، بلکه به معنای حرکت آگاهانه‌ است. اینکه زن بداند، عاملیت او هویت‌پایه و متناظر با وجه انسانی اوست یا دیگراتکا و متناظر با وجه بدن‌مند و جنسیتی اوست.

بیان رهبر معظم انقلاب در دیدار امسال با بانوان، سراسر ناظر به صورت‌بندی زنانگی حقیقی یا «عاملیت فعالانه» زن ایرانی بود. به نظر می‌رسد اشاره ایشان به تدوین «منشور» حوزه زنان، با وقوف به چنین دغدغه‌ای، طرح شده است. با فهم اصل اول این منشور که در اشاره ایشان، مقوله زوجیت است، عاملیت فعالانه یا همان حرکت آگاهانه معنا می‌شود. 

این فهم که اساس خلقت بنا بر ملائمت، پیوند و همگرایی دارد، یعنی زن و مرد باید اصلاً در چیزی همخوانی داشته باشند که استعداد پیوند پیدا کنند. آن چیز انسانیت است که بین زن و مرد مشترک است. پیوند زن و مرد با یکدیگر، این انسانیت را تکمیل و مضاعف می‌کند و واقعیت جدیدی به نام خانواده خلق می‌کند.

عاملیت فعالانه زنان بر بنیان فهم انسانی از هویت انسانی خویش، است که محیط (خانواده و جامعه) خود را انسانی‌تر می‌کند و از این نظر شایسته حضور جدی در عرصه‌های علمی، هنری، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی می‌شود.

عاملیت منفعلانه، در مقابل بر پایه درک حرکت بر بنیان دیالکتیک هگل است. بر مبنای این نگاه، همخوانی قبلی نه در انسانیت، که در کالبد جسمانی است. بدن مرد و بدن زن قاعدتاً متفاوت است، به بیان دیگر استعداد همگرایی، ریشه در انسانیت آنها ندارد، بلکه در تضاد بیولوژیکی آنان دارد. مرد به حسب قدرت جسمانی بیشتر در موضع فعال و زن به حساب ظرافت تمامه در موضع انفعالی قرار می‌گیرد. 

در این نگاه زن باید برای جبران ضعف خود، حرکت کند، یعنی کاری کند که موضع برابری با مرد داشته باشد. عاملیت انفعالی به همین معناست، یعنی حرکت برای جبران تفاوت که در قالب نفی(ضد) بدن خود در تقابل(نفی یا ضد) با بدن مرد جلوه می‌کند، از این نفیِ نفی(ضدِضد) است، که سنتزی حاصل می‌شود و آن سنتز خود نفی دیگری است که در برابر نفی دیگر قرار می‌گیرد و این حرکت منفعلانه یا ستیز مدام شکل می‌گیرد. 

عاملیت فعالانه نه حاصل نفی تنانه که حاصل تکمیل و تتمیم و ایجاب انسانی است و مسیر هستی را به سمت همگرایی و صلح و ملائمت با حق طی می‌کند.

انتهای پیام/