جهاد سازندگی نهادی انقلابی بود، که در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۵۸ به فرمان روح‌الله خمینی با شعار رسیدگی به مناطق محروم و دورافتاده در ایران تأسیس شد. این نهاد در تاریخ ۷ آذر ۱۳۶۲ به وزارت جهاد سازندگی ارتقاء پیدا کرد.
رونمایی | هزار سال حکمرانی «قند پارسی»؛ از اورست تا وین
احتمالاً تاکنون نخوانده و نشنیده‌اید اما دلایل روشنی وجود دارد که تمدن ایران بر بال زبان پارسی، طی هزار سال، حاکم بلامنازع سرزمین‌های گسترده‌ای، دست‌کم از اورست تا وین، بوده است.
«جهاد»، بنیانگذار عصر طلایی تمدن ایران
بررسی‌های مبنایی به‌روشنی نشانگر آن است که کارآمدی هر «نهاد»ی در ساختار «دولت» ایران، در گرو هم‌سازی آن نهاد با مؤلفه‌های بومی این سرزمین است. بر این مبنا، جهاد سازندگی، الگویی محدود اما خوش‌ساخت از «دولت‌سازی ایرانی‌اسلامی» است.
جیم هـ الف دال؛ الگوی مفهومیِ «دولت اسلامی»
جهادسازندگی، آینه تمام‌عیار الگوی مفهومیِ مورد نظر انقلاب اسلامی، برای «دولت اسلامی» است.
نسخه ایرانیِ «حکمروایی خوب»؛ از جهاد سازندگی تا دولت اسلامی
جهادسازندگی، الگویی برازنده از رهبری جامعه (و به بیان امروزی‌تر «لیدرشیپ» یا بنابر تعابیر دیگری «حکمروایی») را به‌عرصه آورد که می‌تواند مبنای نظریه‌پردازی و طراحی (یا بازطراحیِ) گونه‌ای جدید از نهادهای دیوانی ایران اسلامی قرار گیرد.
پرده‌های مقدس، بر آفتاب «جهاد»
اگرچه واژگانی همچون «محرومیت‌زدایی»، «عمران روستایی»، «بسیج سازندگی» و الخ، همگی مفاهیمی مقدس را توصیف می‌کنند؛ به لحاظ مفهومی، «مدیریت جهادی» مفهومی بسیار والاتر و گسترده‌تر از این مصادیق محدود است.
«جهادِ» متناقض‌نما
با پدیده‌ای متناقض‌نما (Paradoxical) مواجهیم، که از یک سو برند و مایه مباهات همه است؛اما نه‌تنها در عمل، حتی در مقام تعریف هم ناشناخته و مهجور است؛ وجالب اینکه ساختار دیوانی جمهوری اسلامی نهاد مرتبط با این تفکر و این نام را برنتابید و جوان‌مرگش کرد.
احیای "جهادسازندگی" در سال ۹۷ چه مدلی می‌تواند باشد؟
هیچ وقت جهاد پشت درهای بسته برای کشور برنامه‌ریزی نمی‌کرد؛ برنامه از پایین می‌آمد؛ یعنی آبخیزداری یا حتی برنامه‌های ملی از رده‌ی پایین می‌جوشید؛ این طرحها به‌صورت برنامه می‌آمد بالا.
ماجرای «جلیقه‌ی ضد گلوله» شهید بهشتی در محل کار
جهاد سازندگی وجوه ناشناخته‌ی بسیاری دارد. علیرضا افشار - از پیشکسوتان جهاد - ضمن بررسی الزامات شکل‌گیری مجدد جهاد سازندگی، به خاطراتی ناب و دست اول از جهادِ اول انقلاب اشاره کرد که بسیار خواندنی است.
اگر «جهاد سازندگی» ادامه مییافت، امروز «اقتصاد» مشکل کشور نبود
علیرضا افشار، از متقدمین و عضو هیئت مؤسس جهاد سازندگی است که بعدها بنا بر اقتضائاتی به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیوست و تا رده‌های بالای این تشکیلات را مدیریت کرد. وی در گفتگوی خواندنی پیشِ‌رو از الزامات مدیریت جهادی گفته است.
از معجزه‌های جهاد: یک «پل» که شبها بود، روزها نامرئی می‌شد
عضو هیئت مؤسس جهاد از برخی خلاقیتهای پنهان‌مانده‌ی جهادگران در سالهای دفاع می‌گوید؛ مثلاً از «پلی که روزها نامرئی می‌شد.»
عقبه‌ی حیرت‌آور یک جهادی که کمتر دیده‌اید / امانپور: به من نگویید «مؤسس جهاد»
در پی انتشار بخشهای پیشین گفتگو با عضو اصلی هیئت مؤسسان جهاد، وی در خطابی به خبرنگار تسنیم نوشت: «چرا نوشتید من مؤسس جهادم؟ مؤسس جهادسازندگی دم مسیحایی حضرت امام بوده؛ ما فقط سربازان و فرزندان ایشان بودیم.» توضیح خبرنگار تسنیم در این زمینه را ببینید.
طراحیهای بدیع جهاد در کوران دفاع؛ به روایت مؤسس جهادسازندگی
متن پیشِ رو، بخش سوم گفتگوی خواندنی با یک نابغه‌ی عرصه‌ی مدلسازی است. محمدتقی امانپور، یکی از چند نفری است که خدمت امام رسیدند، و این جلسه به تشکیل جهاد منجر شد. او در این بخش، از طراحیهای بدیع و مبتکرانه‌ی جهاد در سالهای خطیر دفاع گفته است.
مؤسس جهاد: تأسیس جهادسازندگی «عمرانی» نبود، «امنیتی» بود
دیروز هم درباره این نابغه نوشتم؛ از مدلهای افسانه‌ای‌اش، مثل جهاد؛ تا اینکه مدل دارد برای تأمین آب و غذای ۵۰۰ میلیون نفر با امکانات فعلی کشور. حالا می‌گوید سازواره جهاد برای «امنیت» طراحی شده، نه «خدمت‌رسانی». روایت جذاب او از این موضوع را ببینید.
«دانشگاه هاروارد» از «مؤسس جهاد سازندگی» چه می‌خواست؟
جزو ستونهای اصلی تشکیل جهادسازندگی بوده؛ چند صباح قبل هم دو نوبت از «دانشگاه هاروارد» به او مراجعه کرده‌اند که در روشن‌شدن مسئله‌ای کمک‌شان کند، حالا با هم رفیق شده‌ایم؛ از این «رفاقتهای بزرگ و کوچکتری»؛ و مخزن اسرار را گشود، بیشتر بخوانید.
گفتگوی تسنیم با نماینده ولی فقیه| جزئیات طرح احیای «جهاد سازندگی»؛ وزارتخانه جدید در کار نیست
نماینده ولی‌فقیه در وزارت جهاد کشاورزی از طرح اولیه و پیشنهادی احیای جهاد سازندگی با شکل و شمایل جدید و مدل ۹۷ خبر داد و گفت: این طرح هنوز قطعی نیست و کامل نشده و باید مورد تایید مقام معظم رهبری هم قرار گیرد.
نسخه «آوینی» برای ایرانِ ۹۷ ؛ اگر جهاد منحل نمیشد، امروز اقتصاد به مشکل نمیخورد
گفتگوی زیر به‌بهانه سالگرد شهادت سید مرتضی آوینی با همراه و یار نزدیک او ترتیب داده شده است. در این مطلب تلاش شده زاویه‌ای بدیع از تأثیر این متفکر بزرگ در «دولت‌سازی اسلامی» برای خوانندگان روشن شود.
رهبر انقلاب جلسه سران قوا را برای چه برنامه تلویزیونی تعطیل می‌کردند؟
رهبر معظم انقلاب طی دیداری خاطرنشان کردند: شبهای جمعه که جلسه‌ی سران سه قوه است، به اعضای جلسه می‌گویم که چون این برنامه رأس ساعت ۹:۳۰ شروع می‌شود، یا جلسه را زودتر برگزار کنیم که با آن تداخل نداشته باشد یا بگذارید که من زودتر از جلسه خارج شوم.
حسینعلی عظیمی نعمت بزرگی برای جهاد سازندگی بود
داوود دانش‌جعفری وزیر سابق اقتصاد کشورمان از دوستان و همکاران نزدیک با حسینعلی عظیمی بوده است. عظیمی یکی از مهندسان موفق کشور است که خدمات بزرگی را در جهاد سازندگی انجام داده است.
