اصفهان| ماه محرم در شهرستان نطنز؛ از جاروکشی پیرغلامان حسینی تا چاوشی خوانی و سیاه پوشان

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، محرم از راه رسید و تمام کشور به احترام سالار شهیدان سیاه پوش شد. کوی و برزن، محله و خیابان، شهر و تمام حاشیه‌هایش به عزاداری برای امام حسین (ع)  می‌پردازند. کمتر خیابانی را می‌توان دید که موکبی برپا نشده باشد و به استقبال ماه محرم نرفته باشد.

ماه محرم در شهرها، روستاها و محلات مختلف آداب و رسوم خاص خود را دارد، هر کس با توجه به رسوم کهن خود که از گذشتگان به ارث رسیده است مراسم عزاداری سالار شهیدان را برگزار می‌کند. اصفهان نیز از جمله استان‌های کهنی است که در برپایی مراسم‌های مخصوص ماه محرم پیشینه‌ای قوی دارد.

نطنز یکی از شهرهای این استان است که همه ساله با برپایی آئینی ویژه به استقبال ماه محرم می‌روند و بر اساس رسوم خود آئین‌های این ماه را با شکوه برگزار می‌کنند.

یکی از شهروندان قدیمی نطنز با اشاره به قدمت مراسم‌های عزاداری امام حسین (ع) در این شهر به خبرنگار تسنیم گفت: اگر بگوییم که نطنز در برگزار مراسم‌های عزاداری امام حسین (ع) قدمتی بیش از 900 سال دارد بیهوده نگفته‌ایم، شاید هم بیش از این باشد. مردم نطنز نسبت به برگزاری مراسم ماه محرم بسیار حساس هستند و از روزها قبل به استقبال رفته و امورات مربوط به آن را انجام می‌دهند. در این کار جوانان، نوجوانان و حتی کودکان هم مشارکت دارند و در کنار افراد مسن قرار می‌گیرند و با استفاده از تجربیات آنها بهترین مراسم‌ها را برگزار می‌کنند و به فکر نیازمندان نیز هستند.

اکبر صادقی افزود: برافراشتن خیمه حسینیه‌ها در آخرین جمعه پیش از محرم،  نوحه‌خوانی و سینه‌زنی، مراسم نمادین جاروکشی پیرغلامان، نخل گردانی و جغجغه زنی، برگزاری مراسم‌های نذری و کمک به نیازمندان از جمله رسوم مردم نطنز در ماه محرم است که همه ساله با همکاری مردم این شهر برگزار می‌شود. از طرف دیگر در ماه محرم ما مهمانانی از سراسر استان اصفهان نیز داریم که برای تماشای این مراسم‌ها به شهر ما می‌آیند.

برافراشتن خیمه حسینیه‌ها در آخرین جمعه پیش از محرم

وی ادامه داد: یکی از مراسم‌هایی که از قدیم در نطنز انجام می‌شد، برافراشتن خیمه‌های حسینیه‌های شهرستان نطنز است که در آخرین جمعه پیش از ماه محرم انجام می‌شود.

صادقی بیان کرد: در این مراسم که با نوحه‌خوانی و سینه‌زنی همراه است، جوانان و پیرغلامان چادر خیمه‌های عزاداری و حسینیه‌ها را برافراشته می‌کنند تا عملاً محرم در نطنز پیش از همه جای ایران آغاز شود.

وی گفت: مراسم تعزیه‌خوانی با حضور بهترین تعزیه‌خوانان ایران در حسینیه‌های نطنز برگزار می‌شود که شامل شبیه‌خوانی شهادت حضرت قاسم، حضرت علی‌اکبر، حضرت عباس، حر بن یزید ریاحی، حضرت مسلم و امام حسین (ع) است.

آغاز مراسم عزاداری در نطنز با رسم کهن جاروکشی پیرغلامان

یکی دیگر از شهروندان نظنزی گفت: یکی از مهم‌ترین مراسم‌های مردم نطنز در ماه محرم رسم قدیمی جاروکشی پیر غلامان است. در این مراسم که به صورت نمادین برگزار می‌شود پیر غلامان جار و آب پاش به دست گرفته و حسینیه را جارو کرده و برای مراسم ماه محرم اعلام آمادگی می‌کنند.

شاکری افزود: مراسم مربوط به ماه محرم از همان روز نخست این ماه آغاز می‌شود و هرچقدر به تاسوعا و عاشورا نزدیکتر می‌شویم مردم بیشتر در این مراسم‌ها شرکت می‌کنند و مساجد و تکایا آنقدر از حضور مردم لبریز می‌شود که جای سوزن انداختن نیست. علاوه بر مردم بومی، مهمانان زیادی هم به شهر ما می‌آیند و همه آنها از مراسم‌هایی مانند نخل گردانی تعریف می‌کنند و هر بار مهمانانی نیز به همراه خود می‌آورند که این برای ما افتخار بزرگی است.

نخل گردانی و جغجغه زنی، رسمی کهنه که هنوز اجرا می‌شود

خادمی از دیگر شهروندان نطنزی درباره آئین کهن نخل گردانی و جغجغه زنی در ماه محرم بیان کرد: این مراسم در روستای ابیانه برگزار می‌شود؛ یکی از زیباترین رسومی است که در ماه محرم در ایران برگزار می‌شود. مراسم پرسه زنی، جغجغه زنی و نخل گردانی از رسوم مهم و کهن این روستا است که از شب تاسوعا آغاز و تا عصر عاشورا ادامه دارد.

وی افزود: این آئین که نمادی از تشییع پیکر امام حسین (ع) است پس از 900 سال همچنان به شیوه قدیم خود در تمام نقاط این شهرستان برگزار می‌‌شود و دستخوش تغییر نشده است.

چاوشی خوانی در رثای امام حسین(ع) در بادرود

در شهر بادرود به جای نقاره‌زنی در هنگام برافراشته شدن خیمه، چاوشان اهل‌بیت (ع) با چاوشی‌خوانی در رثای حضرت اباعبدالله(ع) فضای معنوی خاصی به مراسم می‌بخشند و مردم آماده عزاداری در ماه در محرم و صفر می‌شوند.

مردم شهر بادرود مانند دیگر همشهریان خود به عزاداری برای سالار شهیدان می‌پردازند و در این مراسم‌ها آداب و رسوم به جا مانده از پیشینیان را حفظ می‌کنند و انجام می‌دهند. در طول برگزاری این مراسم‌ها جوانان با چای داغ و یا شربت و شیرینی‌های نذری از عزاداران پذیرایی می‌کنند.

مراسم سیاه پوشان در حسینیه‌های نطنز

در آخرین جمعه پیش از ماه محرم‌ رسم کهن و سنتی سیاه پوشان و چادرپوشان در حسینیه‌ها و تکایای شهرستان نطنز برگزار می‌شود.

در این مراسم که با نوحه سرایی و عزاداری نیز همراه است، جوانان به همراه پیر غلامان حسینی، با آماده کردن پوش‌ها و پرچم‌های عزا که سال قبل جمع‌آوری کرده بودند، حسینیه‌ها و تکایا را سیاه پوش کرده و آماده برگزاری مراسم عزاداری می‌کنند.

در دهه اول ماه محرم در شهرستان نطنز علاوه بر مراسم تعزیه‌خوانی مراسم عزاداری نیز برگزار می‌شود که تا پاسی از شب ادامه دارد.

برگزاری بیش از 100تعزیه در نطنز در دهه نخست محرم

در دهه نخست ماه محرم در شهرستان نطنز بیش از 100 تعزیه برگزار می‌شود؛ تعزیه شهرستان نطنز به ثبت ملی نیز رسیده است و همچون بسیاری از شهرستان‌های استان وسایل تعزیه توسط مردم تعیین می‌شود و بر همین مبنا تعزیه خوانی در نطنز دارای بانیانی است که تمام هزینه‌های این آیین کهن عزاداری را تامین می‌کنند.

مردم شهر نطنز که روزها قبل به استقبال ماه محرم رفته‌اند از شب گذشته مراسم‌های خود را آغاز کرده‌اند و هر چه زمان می‌گذرد به شور و حال این مراسم افزوده می‌شود. برگزاری آئین‌های کهن مربوط به این شهرستان آنقدر دیدنی و معنوی است که مردم بسیاری را از سراسر استان و حتی برخی استان‌های دیگر به این شهر می‌کشاند تا مراسم‌های عزاداری سالار شهیدان را به تماشا بنشینند و به عزاداری بپردازند.

انتهای پیام/ ع