آغاز به کار نخستین استارتاپ خدمات حقوقی/ ارائه مشاوره حقوقی در محل با ۱۵۰ هزار تومان!
سامانه یکپارچه داوری، وکالت و کارشناسی «سیدوک» طراحی شده تا هر لحظه از شبانه‌روز که به خدمات وکلا و کارشناسان احتیاج پیدا کردید، بتوانید با حداقل قیمت به آن دسترسی داشته باشید ...
به گزارش خبرنگار قضایی خبرگزاری تسنیم؛ چند سالی است کسب‌و‌کارهای اینترنتی در ایران رواج قابل توجهی داشته است و امروزه تقریباً کمتر حوزه‌ای از کسب و کار وجود دارد که استارتاپ‌ها وارد آن نشده باشند و شاید بهترین نمونه این نوع کسب و کارها که بیشتر مردم با آن سر و کار دارند و رونق خوبی نیز داشته، تاکسی‌های اینترنتی است.
البته سایر حوزه‌ها زندگی مردم نیز از استارتاپ‌ها بی‌بهره نبوده مانند خرده‌فروشی اینترنتی، اشتراک ویدیو، فروش اینترنتی لباس، فروش بلیط هواپیما و قطار، رزرو هتل، تخفیف گروهی، اجاره وسایل و تجهیزات، نیازمندی‌های آنلاین، بیمه، پذیرایی میان وعده مراسم، سوپر مارکت آنلاین، خرید اینترنتی غذا، فروش اینترنتی میوه، رزرو اقامتگاه، خدمات مالی، فروش لوازم منزل و خوراکی، خدمات منزل، آموزش، خشکشویی آنلاین، سلامت و ...
یکی از حوزه‌هایی که حضور استارتاپ‌ها به شدت در آن احساس می‌شود، حوزه "خدمات حقوقی و وکالت" است؛ حوزه‌ای که امروز میلیون‌ها ایرانی با آن درگیر هستند و مسئولان قضایی بارها و بارها از حجم ورود پرونده‌های قضایی به محاکم گلایه و انتقاد کرده‌اند و همین حجم زیاد پرونده‌ها به ویژه پرونده‌های حقوقی که با یک مشاوره قبل از انجام عمل حقوقی قابل جلوگیری است، به معضل بزرگ اطاله دادرسی در قوه قضائیه تبدیل شده است.
حالا همچون سایر حوزه‌ها، تعدادی از مهندسان جوان ایرانی به فکر فعالیت استارتاپی در حوزه خدمات حقوقی افتاده‌اند تا به گفته خودشان اولاً بازار خدمات حقوقی ارزان برای مردم فراهم کنند و ثانیاً دسترسی به وکلا و کارشناسان برای مردم سهل‌الوصول باشد.
سامانه یکپارچه داوری، وکالت و کارشناسی «سیدوک» طراحی شده تا هر لحظه از شبانه‌روز که به خدمات وکلا و کارشناسان احتیاج پیدا کردید، بتوانید با حداقل قیمت به آن دسترسی داشته باشید البته آن طور که طراحان این نرم‌افزار می‌گویند، نامهربانی‌ها در مسیر فعالیت‌شان کم نبوده چه آنجا که به گفته قائم مقام این موسسه، یکی از مسؤلان کانون وکلا عنوان کرده «بیخود کرده‌اید چنین نرم‌افزاری ایجاد کردید!» و چه آنجا که مسئولان قضایی وعده‌های حمایت دادند اما در عمل کاری نکردند و چه آنجا که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اصلاً هیچ استقبال و حمایتی از این فعالیت استارتاپی نکرده است.
در ادامه مشروح گفت‌وگوی تسنیم با "فردین آقایی" مدیرعامل و "عبدالرضا هنری" قائم این موسسه را می‌خوانید:
دریافت 2 تا 4 میلیون تومان برای ارائه مشاوره حقوقی در محل!/ دستمزدهای وکلا آنقدر بالاست که برای مردم توجیه ندارد
تسنیم: هدف شما از راهاندازی نرم‌افزار خدمات حقوقی "سیدوک" چه بود؟
هدف از شکل‌گیری موسسه سیدوک، کارآفرینی، حل اختلافات و مشکلات مردم است؛ در اصل به این فکر می‌کردیم که چه راهی می‌توانیم پیدا کنیم تا مشکلات حوزه وکالت و مشاوره‌های حقوقی و برخی کلاهبرداری‌های این حوزه را به حداقل برسانیم. برای حل این مشکل، مسیر خود را مرحله به مرحله تعریف کردیم. در مرحله نخست وارد حوزه مشاوره‌های حقوقی شدیم. گفتیم اگر مردم در زندگی روزمره خودشان مشاوره‌های درست بگیرند، کلاهبرداری‌ها و بردن مال مردم و سایر اتفاقاتی که در این ارتباط شاهد هستیم، کاهش می‌یابد.
نخستین سؤالی که برای خودمان در این حوزه تعریف کردیم این بود که چرا مردم وکیل نمی‌گیرند یا در امورات روزمره خود مثل انعقاد قراردادها از مشاوره‌های وکلا و حقوقدانان استفاده نمیکنند. همه دوست دارند در معاملات خود یک نفر حقوقدان همراه‌شان باشد تا معامله خود را در امنیت کامل انجام دهند اما سؤال این است که چه دلیلی باعث می‌شود که مردم اصلا وکیل نمی‌گیرند و از مشاوره‌های حقوقی استفاده نمیکنند!
تسنیم: یعنی بر روی این قضیه به طور عمیق مطالعه و تحقیق کردید؟
خیلی تحقیق و مطالعه کردیم؛ سال 94 کار مطالعاتی خود را روی این پروژه شروع کردیم. در قدم نخست کل دنیا را بررسی کردیم ببینیم چنین مدل کسب و کاری در کجای دنیا وجود دارد تا از آن کپی‌برداری کنیم اما در بررسی‌های خود در هیچ جای دنیا، مشابهی برای این موضوع پیدا نکردیم تا مدلی داشته باشیم و بتوانیم راحت‌تر کارمان را پیش ببریم؛ به عبارت دیگر این اپلیکیشن در این حوزه در هیچ کجای دنیا مشابه ندارد و نخستین بار در کل دنیا، در ایران و توسط موسسه سیدوک طراحی شده و طراح آن نیز خودمان بودیم.
در قدم بعدی روی این موضوع مطالعه و تحقیق کردیم ببینیم چه عاملی موجب می‌شود که در اروپا و آمریکا، وکلا بالاترین درآمد را داشته باشند در حالی که اندازه ایران پرونده ندارند؟ به دلایل متعددی برخورد کردیم اما بیشتر این موضوع به فرهنگ مردم بازمی‌گردد یعنی در آن کشورها، مردم بدون وکیل‌شان، هیج کاری نمیکنند و به همین خاطر است که اندازه ما پرونده ندارند؛ در نهایت به این مسئله رسیدیم که مردم نباید در مراودات روزانه و روزمره خود بدون مشاوره حقوقی، کاری انجام دهند.
در قدم بعدی، رفتار وکلای ایران را بررسی کردیم ببینیم اگر قرار باشد فردی قراردادی بنویسد و با وکیلی تماس بگیرد، وکیل اصلاً سر قرار می‌رود تا هنگام نوشتن قرارداد مشاوره بدهد؟ با حدود 50 وکیل به صورت اتفاقی تماس گرفتیم و گفتیم در یک بنگاه املاک می‌خواهیم معامله‌ای انجام دهیم و نیاز به وکیل داریم! از این تعداد، 12 نفر اعلام آمادگی کردند که می‌آییم، این 12 نفر نیز گفتند بین 2 تا 4 میلیون تومان می‌گیریم و می‌آییم!! گفتیم قبول است و تا یک ساعت دیگر سر قرار باشد اما گفتند تا یک ساعت دیگر نمی‌توانیم بیاییم! هماهنگ کنید برای فلان روز و فلان ساعت ...
این دلایل باعث شد برسیم به اینجا که مردم اصلا دسترسی به وکیل ندارند و اگر هم داشته باشند، دستمزدها آنقدر بالاست که برای مردم اصلاً توجیه اقتصادی ندارد به عنوان مثال کسی که می‌رود خانه‌ای را اجاره کند، توان مالی آنچنانی ندارد و اگر قرار باشد علاوه بر بنگاه که یک تا 2 میلیون تومان می‌گیرد، 2 میلیون تومان نیز به وکیل بدهد، صرفه ندارد بنابراین بی‌خیال وکیل می‌شوند. نهایتاً 100 هزار تومان بیشتر به متصدی بنگاه معاملات املاک می‌دهند که مثلاً به نفع‌شان بنویسد در حالی که فردی که این قرارداد را می‌نویسد اصلا سواد حقوقی ندارد!
ارائه مشاوره حقوقی در محل و هر زمان از شبانه‌روز با 150 هزار تومان!/ دریافت حق‌الوکاله طبق تعرفه قوه قضائیه
به خاطر این مسئله گفتیم که وقت طراحی یک نرم‌افزار در این حوزه که اولاً دسترسی مردم را به وکیل آسان کند و ثانیاً مردم خدمات حقوقی را ارزان‌تر دریافت کنند، رسیده است! به این رسیدیم که مردم برای اینکه به وکیل دسترسی داشته باشند باید رقم خدمات حقوقی بسبار کاهش یابد. تحقیقات بسیار زیادی انجام دادیم و نهایتاً در مشاوره‌های حقوقی به عدد 150 هزار تومان رسیدیم. کمتر از این رقم نیز دیگر وکلا نمی‌آمدند کار کنند و باید یک انگیزه‌هایی در آنان ایجاد می‌کردیم.
بنابراین در مرحله نخست، بحث مشاوره‌های حقوقی را طراحی کردیم و سپس وارد فاز وکالت شدیم. حالت طبیعی این است که مردم در پرونده‌های حقوقی وکیل داشته باشند و بدون وکیل به مراجع قضایی نروند. در همین راستا، مسئله وکالت را نیز در اپلیکیشن سیدوک طراحی کردیم تا مردم از این طریق به وکلا دسترسی آسان و ارزان داشته باشند.
گفتیم اگر قرار باشد طبق قیمت‌هایی که الان در حوزه وکالت عرف است، 10 تا 15 درصد ارزش پرونده را بدهد دیگر این اپلیکیشن فایده ندارد و به همین خاطر عدد را بسیار پایین آوردیم و عرف را شکستیم و گفتیم هر کس می‌خواهد از طریق نرم‌افزار سیدوک وکالت کند باید طبق تعرفه‌ای که وجود دارد حق‌الوکاله بگیرد و ما طبق همان تعرفه دولتی کار میکنیم.
البته در برخی پرونده‌ها از تعرفه بالاتر و در بسیاری از پرونده‌ها از تعرفه پایین‌تر هستیم؛ به نوعی با این کار تعادل ایجاد کردیم زیرا هیچ وکیلی با 500 هزار تومان دادگاه نمی‌رود بنابراین برخی را بالای تعرفه و برخی را پایین تعرفه در نظر گرفتیم. به عنوان مثال در جایی که کانون وکلا یا قوه قضائیه گفته وکیل می‌تواند 10 تومان بگیرد، ما هشت تومان در نظر گرفتیم تا برخی موارد که بالاتر از تعرفه است جبران شود.
یکی از دلایلی که وکلا عددهای بالا از مردم میگیرند این است که مراجعه کمی دارند و می‌خواهند با یک پرونده درآمد لازم را داشته باشند و به همین خاطر در یک پرونده مثلا 15 تا 20 میلیون تومان میگیرند تا مثلا درآمد این ماه‌شان تامین شود اما ما درآمدها را بسیار کاهش دادیم و طبق تعرفه کار میکنیم اما از سوی دیگر به وکلای‌مان تضمین می‌دهیم یعنی می‌گوییم آقای وکیلی که قبلاً در ماه یک پرونده می‌گرفتی و 10 تا 20 میلیون تومان دریافت می‌کردی حالا مثلاً دو میلیون تومان بابت هر پرونده بگیر اما در ماه 10 پرونده به تو ارجاع می‌دهم! یعنی تعداد کار را بالا می بریم مانند آنچه تاکسی‌های آنلاین انجام می‌دهند.
به نوعی ما به دنبال سهولت دسترسی مردم به وکیل با قیمت پایین‌تر هستیم و قصد داریم این فرهنگ را نهادینه کنیم؛ کار ما در اصل فرهنگ‌سازی است و اصلاً نمی‌خواهم کار تجاری به معنای واقعی آن انجام دهیم.
تسنیم: منظورتان از فرهنگ‌سازی چیست؟
یعنی مردم بیایند برای انجام امور قراردادی و حتی روزمره خود وکیل بگیرند؛ می‌خواهیم به مردم بگوییم خدمات حقوقی ارزان شده و می‌توانند از خدمات وکلا با قیمت مناسب در زندگی روزمره‌شان استفاده کنند.
تا چهار الی پنج سال آینده هیچ سودی نداریم/مردم از رفتن به دفتر وکلا می‌ترسند/وکلا را پیش مردم می‌فرستیم
تسنیم: صرفه اقتصادی این کار برای شما چقدر است؟!
از مبلغی که در حال حاضر وکلای فعال در نرم‌افزار میگیرند، درصد بسیار پایینی را دریافت میکنیم و طبق برنامه‌ریزی‌ها و پیش‌بینی‌هایی که کرده‌ایم حداقل چهار تا پنج سال آینده، نگاه تجاری نداریم و تمام تلاش خود را میکنیم تا این فرهنگ نهادینه شود. در عرف وکالت در حال حاضر، اگر پرونده‌ای به یک وکیل معرفی کنید، 40 درصد به شما پرداخت می‌کنند مثلا 10 میلیون تومان می‌گیرد و 4 میلیون تومانش را به شما که معرفی کردید، می‌دهد! ما درصدمان را بسیار پایین آوردیم تا فقط بتوانیم تا حدودی هزینه‌هایمان را پوشش دهیم. از یک سو با این کار سعی کردیم وکلا برای فعالیت در نرم‌افزار سیدوک راغب شوند و از سوی دیگر ما نیز زیاد از جیب‌مان هزینه نکنیم و قطعاً تا چهار الی پنج سال آینده از جیب‌مان هزینه خواهیم کرد و سرمایه‌گذار هم نداریم و سرمایه‌گذاری شخصی خودمان این کار را پیش می‌بریم.
تسنیم: یعنی تا چهار الی پنج سال آینده هیچ سودی برای خودتان متصور نیستید؟!
به طور قطع تا پنج سال آینده هیچ سودی نخواهیم داشت؛ به خاطر همین درخواست‌مان از دولت، قوه قضائیه و کانون‌های وکلا، این است که در فرهنگ‌سازی استفاده از وکیل به ما کمک کنند. تا این فرهنگ‌سازی ایجاد نشود، حوزه حقوق و نهاد وکالت درست نمی‌شود و دادگاه‌های ما به همین منوال خواهد بود.
تسنیم: بنابراین شما به نوعی در پی ارزان کردن بازار خدمات حقوقی هستید؟
دقیقاً همین طور است؛ هم ارزان میکنیم و هم در دسترس مردم قرار می‌دهیم. مشکلی که الان مردم دارند این است که هر چقدر هم بگویید فلان فرد، وکیل خوبی است و به دفترش برو، باز هم می‌ترسد بنابراین یا نمی‌رود یا اگر بخواهد برود یک همراه نیز با خود می‌برد! برخی از مردم واقعاً از رفتن به دفاتر وکلا هراس دارند و می‌ترسند و به آنها استرس وارد می‌شود.
به همین خاطر در نرم‌افزار سیدوک برای اینکه این استرس را حذف کنیم، وکیل را در دسترس مردم قرار دادیم.
تسنیم: چطور؟!
یعنی همین الان شما می‌توانید نرم‌افزار را نصب و سپس باز کرده و درخواست وکیل کنید و برخلاف آنچه عرف است که موکل پیش وکیل می‌رود، وکیل پیش شما می‌آید و مشاوره می‌دهد.
تسنیم: یعنی موکل پیش وکیل نمی‌رود؟
می‌تواند برود و گاهی اوقات ممکن است قرار را در دفتر وکیل بگذارند و حق انتخاب برای مردم قائل شدیم که می‌خواهند پیش وکیل بروند یا وکیل پیش آنها بیاید؛ اگر کاربر بخواهد وکیل پیش او برود، از طریق نرم‌افزار وارد نقشه می‌شود و مکان خود را مشخص و درخواستش را ارسال می‌کند.
معرفی حداقل 10 وکیل برای یک درخواست/ فعالیت 1200 وکیل در سیدوک/ ارزیابی وکلا بر اساس رضایت مردم
تسنیم: مردم در این نرم‌افزار در انتخاب وکیل خود چقدر آزادند؟
یکی اصلی وجود دارد مبنی بر اینکه مردم در انتخاب وکیل یا وکلای خود، آزاد و مختارند؛ بر همین اساس به مردم این آزادی عمل را داده‌ایم که وکیل یا وکلای دلخواه خود را انتخاب کنند یعنی وقتی درخواست واصل می‌شود، ما یک نفر معرفی نمی‌کنیم بلکه این درخواست برای تعداد زیادی از وکلا ارسال می‌شود و وکلایی که همین الان آمادگی دارند تا در محلی که شما می‌خواهید حضور یابند، بازخورد می‌دهند و نرم‌افزار قبل از اینکه حتی وکیل بازخورد بدهد، به شما قیمت می‌دهد. حداقل 10 و حداکثر 20 وکیل به کاربر یا فردی که تقاضا داده معرفی می‌شود.
تسنیم: چه تعداد وکیل در حال حاضر با شما کار می‌کنند؟
در حال حاضر نزدیک یک هزار و 200 وکیل با نرم‌افزار سیدوک در حال همکاری هستند.
تسنیم: آیا رزومه وکلایی که بازخورد داده‌اند مانند اینکه در پرونده‌های قبلی موفق بوده یا خیر نیز در اختیار کاربر یا تقاضا دهنده قرار می‌گیرد؟
برای کاربر ارسال می‌شود؛ در نرم‌افزار در بخش معرفی وکیل یک قسمتی داریم که کاربر می‌تواند تصویر وکیل و اینکه چند سال سابقه وکالت دارد را مشاهده کند؛ در نرم‌افزار یک محاسبه‌گر پیش‌بینی شده که سابقه وکالت وکیل را با سال و ماه و روز و ساعت اعلام می‌کنند همچنین در این بخش تعداد پروندههایی که وکالت کرده کرده و درصد رضایت مردم از او مشخص است.
ما به هر وکیلی که با نرم‌افزار سیدوک کار می‌کند بر اساس میزان رضایت مردم ستاره می‌دهیم مثلاً مردم می‌توانند ببینند که فلان وکیل سه ستاره یا چهار ستاره یا پنج ستاره است. این ستاره‌ها بر اساس رضایت مردم داده می‌شود؛ ما از مردم هر ماه بازخورد می‌گیریم.
تسنیم: آیا رضایت مردم از زمانی که وکیل در نرم‌افزار سیدوک فعال شده، ثبت می‌شود یا سابقه قبلی وکلا نیز ثبت شده است؟
به طور طبیعی رزومه قبلی وکلا را ما نمی‌توانیم بررسی کنیم؛ به وکیل بگوییم رزومه‌اش را بیاورد، تمام پروندههایی که در آن موفق بوده را می‌آورد! در نرم افزار سیدوک به هر وکیلی که می‌خواهد فعال شود، بر اساس یک سری شاخص‌هایی مانند مدرک تحصیلی و سابقه وکالت ستاره می‌دهیم مثلا وکیلی که فوق‌لیسانس دارد سه ستاره و وکیلی که کارشناسی دارد، دو ستاره دریافت می‌کند و به ازای هر 5 سال سابقه نیز ستاره به وکیل می‌دهیم.
تسنیم: دانشگاهی که از آن فارغ‌التحصیل شده‌اند هم مهم است؟
مهم نیست؛ ملاک ما سابقه است زیرا در حقوق هیچ چیزی مثل سابقه و تجربه نمی‌تواند اهمیت داشته باشد؛ فرد اگر نفر اول دانشگاه تهران هم باشد اما نتواند در دادگاه صحبت و دفاع کند، به درد نمی‌خورد! خیلی از افراد را داریم که کارشناسی حقوق دارند اما بسیار بهتر از کسانی که دکترای حقوق دارند، کار می‌کنند بنابراین اولاً رزومه و سابقه فعالیت وکلا در سیدوک کاملاً قابل مشاهده است و حداقل نیز برای یک درخواست، 10 وکیل معرفی می‌شود تا مردم حق انتخاب داشته باشند.
به مردم ضمانت می‌دهیم/ باز گرداندن پول در صورت نارضایتی از وکیل یا خاتمه پرونده با صلح و سازش
تسنیم: چه ضمانت اجراهایی در قبال خوب نبودن وکیل یا به عبارتی مورد رضایت نبودن وکیل از سوی موکل می‌دهید؟
وکالت ریزه‌کاری‌های بسیاری دارد به همین خاطر ما به مردم چند نوع ضمانت می‌دهیم؛ اولاً می‌گوییم مردم نگران نباشند و اگر از وکیل ناراضی بودند و ما نیز بررسی کردیم و دیدیم درست است و وکیل خوب کار نکرده، وارد عمل می‌شویم. یک واحد معاضدت و کمک، متشکل از قضات بازنشسته وکلای باتجربه داریم که وکلا را راهنمایی می‌کنند. وکیل پرونده‌ای که موکلش ناراضی هست را دعوت میکنیم و از او بازخورد می‌گیریم تا ببینیم روی موضوع تسلط دارد یا خیر. اگر تسلط داشته باشد و راه را اشتباه رفته باشد، وکلا و قضات باسابقه او را راهنمایی می‌کنند تا مسیر درست را انتخاب کند و اگر تشخیص داده شود که وکیل اصلاً تسلط ندارد، بدون اینکه رقمی از مردم گرفته شود، وکیل را در آن پرونده تغییر می‌دهیم. باز هم به مردم این ضمانت را می‌دهیم که اگر در میانه راه با طرف حساب خود مصالحه و صلح و سازش کنند یا یا به هر توافق دیگری برسند، در این صورت هم پول‌شان را باز می‌گردانیم.
تسنیم: یعنی حتی در صلح و سازش نیز پول را بازمی‌گردانید؟
کل پول را خیر؛ تا جایی که وکیل پرونده را پیش برده باشد، حق‌الزحمه یا حق‌الوکاله‌اش را دریافت می‌کند چون زحمت کشیده و بابت این موضوع نیز باید مالیات پرداخت کند. برای این منظور یک "هیئت ژوری" یا همان داوری داریم که آنها بررسی می‌کنند و مثلا می‌گویند 20 یا 50 درصد پرونده انجام شده و الباقی به حساب موکل واریز می‌شود؛ اینها ضمانت‌هایی است که ما به مردم می‌دهیم.
تسنیم: دریافت و پرداخت‌ها از طریق موسسه سیدوک انجام می‌شود یا مستقیم بین وکیل و موکل است؟
تمام پرداخت از طریق نرم‌افزار است و به وکلای‌مان آموزش داده‌ایم که به هیچ وجه حق ندارند از مردم وجه نقدی دریافت کنند؛ وجهی که مردم پرداخت می‌کنند، به حساب موسسه می‌آید و ما نیز همان روز به حساب وکیل واریز میکنیم.
استفاده از خدمات کارشناسان در محل با 250 هزار تومان/ ثبت‌نام روزانه 15 الی 20 وکیل در سیدوک
تسنیم: در نرم‌افزاری که الان فعال است، بخشی نیز مربوط به کارشناسان است؛ با آنها چطور کار می‌کنید؟
مرحله بعدی کار ما فعالیت در حوزه کارشناسی است؛ مردم و حتی خود ما در بسیاری از حوزه‌ها و خرید و فروش‌هایی که انجام می‌دهیم تخصص نداریم. به عنوان مثال ممکن بخواهیم خودرو بخریم و مجبوریم یا به طرف مقابل اعتماد کنیم یا یک آشنایی با خود ببریم. گاهی اوقات فردی می‌خواهد فرش بخرد و تسلطی به فرش ندارد. به گفته رئیس اتحادیه فرش هم به آنها جلسه داشتیم، 700 نوع شاخصه برای یک فرش وجود دارد که فقط سه یا چهار مورد را مردم می‌دانند. این 700 شاخصه را کسی غیر از یک متخصص فرش نمی‌تواند متوجه شود. برای همین منظور، بخشی را در ارتباط با کارشناسان راهاندازی کردیم تا اگر کسی می‌خواهد فرش، خودرو، ملک، مبل یا اجناسی مثل ساعت‌های نفیش بخرد، از مشورت کارشناسان استفاده کند.
کارشناسان واحدهای مختلف را راهاندازی کردیم و فعلاً در چند رشته پرکاربرد کار میکنیم و به تدریج آن را گسترش می‌دهیم و قصد داریم به جایی برسیم مردم بدون کارشناسی هیچ چیزی خرید نکنند به عنوان مثال اگر فردی می‌خواهد یک مبل خریداری کند و تصمیمش را هم گرفته، می‌تواند نرم‌افزار سیدوک را باز کرده و کارشناس چوب یا رشته مربوطه را انتخاب کرده و درخواست کارشناسی می‌دهد. نزدیک‌ترین کارشناس به درخواست دهنده، در محل حضور یافته و موضوع خرید را کارشناسی کرده و نظر خود را اعلام می‌کنند و پس از آن خریدار می‌تواند بر اساس نظری که دریافت کرده، خرید خود را با اطیمنان انجام دهد.
کارشناسان در نظری که می‌دهند در قیمت‌گذاری ورود نمیکنند و فقط درباره کیفیت کالا نظر می‌دهند و قیمت ارتباطی به کارشناس ندارد. کارشناس نظرش را می‌دهد و تصمیم با خریدار است که فلان کالا را با فلان کیفیت و قیمت بخرد یا خیر.
تسنیم: هزینه یا قیمتی که برای بخش کارشناسی تعریف کردید، چگونه است؟
در حالت عادی، تعرفه کارشناسی بسیار بالاست به عنوان مثال در کارشناسی یک کالایی که 50 میلیون تومان قیمت دارد زیر یک میلیون و 200 هزار تومان نمی‌گیرند اما در نرم‌افزار سیدوک هر کارشناسی که درخواست بدهید، 250 هزار تومان است و کاری نداریم میلیاردی خرید می‌کنید یا با هر قیمت دیگری.
در بین کارشناسانی که با نرم‌افزار سیدوک کار می‌کنند، هم کارشناسان خبره و هم کارشناسان رسمی دادگستری داریم یعنی خودمان کارشناس تربیت نکردیم؛ یا اتحادیه مربوطه این افراد را معرفی می‌کند یا کانون کارشناسان.
تسنیم: آیا افرادی که با نرم‌افزار سیدوک کار می‌کنند، بیرون از نرم‌افزار نیز می‌توانند فعالیت داشته باشند.
بله؛ هیچ ایرادی ندارد و می‌توانند بیرون از سیدوک نیز فعال باشند و کار کنند.
تسنیم: نرم‌افزار سیدوک از چه زمانی فعال شده است؟
سال 94 کار مطالعاتی را آغاز کردیم و از چند ماه پیش اجرایی شده است.
تسنیم: گفته می‌شود وکلا از چنین نرم‌افزاری استقبال نمیکنند و بعید است مورد استقبال واقع شود.
خیر! این طور نیست؛ اتفاقاً خیلی هم خوب استقبال شده و بدون اینکه تبلیغاتی داشته باشد به طور روزانه 15 تا 20 نفر وکیل در سیدوک ثبت‌نام می‌کنند و تا الان نیز با یک هزار و 200 وکیل نیز قرارداد داریم و تا زمانی که قرارداد نداشته باشیم اصلا فعال نمی‌شوند؛ ما قرارداد می‌بندیم و مدارک‌شان را از کانون‌های مربوطه یا مرکز وکلای قوه قضائیه مربوطه استعلام می‌گیریم؛ تمام وکلایی که با ما همکاری می‌کنند، بالای پنج سال سابقه فعالیت دارند و اصلاً با وکلای زیر پنج سال سابقه کار، همکاری نمی‌کنیم و کارآموز نمی‌پذیریم.
مخالفت کانون وکلا و استقبال مرکز وکلای قوه قضائیه
تسنیم: آیا بازخوردی هم از کانون وکلا گرفته‌اید یا جلساتی با آنها داشته‌اید؟
خیر. جلساتی نداشته‌ایم. چند بار درخواست کردیم اما با ما جلسه نگذاشتند.
تسنیم: یعنی مخالف هستند؟
واقعیت امر این است که نزدیک به 10 درصد وکلا با ما مخالف خواهند بود زیرا 10 درصد وکلا، درآمد بسیار بالایی دارند و خود کانون هم جزو این 10 درصدهاست که پرونده‌های خوب میگیرند و بین خودشان توزیع می‌کنند.
تسنیم: منظورتان هیئت مدیره کانون وکلاست؟
بله دیگر؛ کسی که در کانون مسئولیت می‌گیرد پرونده‌های با قیمت‌های نجومی می‌گیرد.
تسنیم: مگر کانون وکلا نمی‌گوید وکلا بیکار هستند پس چرا باید با چنین خدماتی مخالف باشد؟!
طبق آماری که اعلام کردند 95 درصد وکلا بیکارند و خود کانون برای آنها هیچ کاری نمی‌کند و پرونده به آنها معرفی نمی‌کند البته پرونده معرفی می‌کند اما پرونده‌های معاضدتی و رایگان! تا حالا خود رئیس کانون وکلا پرونده معاضدتی برداشته است؟ البته ما به مسائل آنها کاری نداریم و پیگیر کار خودمان هستیم. اینقدر بیکاری در وکلا زیاد است اگر بخواهیم یک مدیر استخدام کنیم شاید 30 تا 50 درخواست بیاید اما وقتی برای وکیل آگهی می‌دهیم، 300 تا 400 درخواست در هر آگهی دریافت میکنیم!
تسنیم: تلاش نکردید این نرم‌افزار را برای مرکز وکلای قوه قضائیه و کانون وکلا معرفی کنید؟
نامه زدیم و درخواست کردیم و تماس هم گرفتیم اما علاقه‌ای ندارند؛ البته آقای بهادری جهرمی مساعدت کرد و با معاون رئیس مرکز وکلا ی قوه قضائیه هماهنگ شده و قرار است جلسه‌ای را در این خصوص برگزار کنیم. به نوعی مرکز وکلای قوه قضائیه استقبال کرده است.
تسنیم: با مسئولان قوه قضائیه نیز جلسه داشتید؟
از سال 96 که شروع به برنامه‌نویسی این طرح کردیم، یک نامه‌ای به رئیس قوه قضائیه و تمام معاونان وی و مدیرکل‌های مربوطه زدیم. یک جلسه نیز با معاونت پیشگیری و معاونت نیروی انسانی قوه قضائیه داشتیم و هر چند به طور کتبی بازخوردی به ما ندادند اما به طور شفاهی بارها اعلام کردند که از این نرم‌افزار و طرح حمایت می‌کنند البته تا الان فقط در حد حرف بوده و هیچ کمکی به ما نکردند.
موج سواری معاونت علمی ریاست جمهوری در استارتاپ‌های رشد یافته/ به ما گفتند "بیخود کردید!"
تسنیم: با معاونت علمی ریاست جمهوری که متولی امور مربوط به استارتاپ‌ها هست نیز مذاکرات و مکاتباتی داشتید؟
علیرضا هنری؛ قائم مقام موسسه سیدوک: مقام معظم رهبری در بهمن سال 92 یک فرمان 24 ماده‌ای صادر کرد که در فرمان یک آن بر تامین شرایط و فعالسازی همه امکانات و منابع مالی کشور به منظور توسعه کارآفرینی تاکید شده است همچنین فرمان 20 ایشان، توقیت فرهنگ جادی در ایجاد ارزش افزوده، بهره‌وری و تولید ثرورت و کارآفرینی است یعنی در دو جا در فرمان 24 ماده‌ای رهبر انقلاب در سال 92 که در کشور ما هنوز نخستین استارتاپ‌ها شکل نگرفته بودند، رهبری به این موضوع اشاره کردند.
آقایان دولت، کدام استارتاپ را در مرحله اوایل رشد و تاسیس خودش، حمایت کردند؟! من اسم از استارتاپ‌ها نمی‌برم. آقایانی که رفتند به همراه شهردار سابق در استارتاپ‌ها نشستند و بازدید کردند در چه مرحله بود؟ اوج کارشان بوده است. به عنوان مثال 480 میلیارد تومان از جایی سرمایه جذب کرده بودند و رفتند نشستند آنجا و از انبار 50 هزار متری فلان استارتاپ بازدید کردند.
مگر بنیاد ملی نخبگان و معاونت توسعه فناوری، وظیفه موج‌سواری در کشور دارد که به راحتی در استارتاپ‌های رشد یافته، پیدایشان می‌شود؛ هنر این است که معاونت توسعه ریاست جمهوری بیاید و نه متناسب با رشد استارتاپ‌ها بلکه نیاز واقعی جامعه ورود کند. امروز ما نخستین کسب و کار نوپای خدمات حقوقی و کارشناسی کشور در حوزه استارتاپ هستیم.
از این دوستان پولی نمی‌‌خواهیم و این طور هم نیست که مجموعه سیدوک که مخفف سامانه یکپارچه داوری، وکالت و کارشناسی است از آقایان توقع مالی داشته باشد؛ ما سیدوک را در جاهای مختلف معرفی کردیم. مگر وظیفه آقایان طبق فرمایش مقام معظم رهبری حمایت از کسب و کارهای نوپا نیست؟
طبق آمارهای ارائه شده توسط وزیر دادگستری، ورودی سال 97 پرونده‌ها، 13 میلیون و 563 هزار فقره بوده است؛ فقط یک میلیون و 500 هزار پرونده، تکراری است یعنی ورودی پرونده‌های ما نزدیک 12 میلیون پرونده است؛ اگر قوه قضائیه مرکز وکلای قوه قضائیه ایجاد می‌کند هدفش ابتدا خدمت به خودش است. در کشور ما طی سال 92 تا الان 47 هزار کسب و کار اینترنتی "نماد اعتماد الکترونیکی" گرفتند؛ چند تا از اینها را دولت حمایت کرده است؟!
الان به عنوان یک مجموعه استارتاپی دنبال گرفتن پروانه یا گواهی شرکت دانش بنیان هستیم. تا الان 6 مرحله را سپری کردیم. در مرحله هفتم می‌گویند حالا بروید کار بکیند. ما چقدر باید کار کنیم تا به ما گواهی شرکت دانش بنیان بدهند! اصلا این چه سنگلاخی است؟
ترامپ می‌گوید من مشکلی با ورود مردم کشورهای دیگر به آمریکا ندارم اما در عمل مانع ایجاد می‌کند! هر چند قیاس مع‌الفارق است اما مگر این است که با فرهنگ ترامپی به استارتاپ‌ها کمک می‌کنند؟ مگر بیشترین حجم اشتغال را در این کشور استارتاپ‌ها فراهم نکردند؟ حتماً باید مجموعه‌ای پول‌های میلیاردی داشته باشد تا آقایان احساس کنند که بروند با آن مجموعه عکس بگیرند تا جزو افتخارات‌شان ثبت شود.
مجموعه سیدوک به هیچ منبع قدرتی وصل نیست و تا چهار الی پنج سال آینده نیز توقع گذشت از نقطه سر به سر را نداریم. ما می‌خواهیم به چند دلیل هزینه کنیم؛ اول این که مردم بیچاره نمی‌دانند وقتی می‌خواهند شکایت کنند، نمی‌دانند حق‌شان هست یا خیر. خیلی از پرونده‌های ما پروندههایی است که طرف اگر مشورت بگیرد اصلا دنبال شکایت نمی‌رود؛ در کشورهایی اروپایی وقتی یک سیم برق اتصالی می‌کند خود فرد دست نمی‌زند تا مأمور مربوطه بیاید تا مبادا اگر آتش‌سوزی شد بیمه قبول نکند اما در اینجا مردم ما سرنوشت خود را به کسانی می‌سپارند که از هیچ فیلتری رد نشده‌اند مثلاً 15 سال قبل یک پروانه وکالت صادر شده و دیگر هم با او کاری ندارند.
یکی از مسئولان کانون وکلا به مدیرعامل سیدوک گفته بود شما بیخود کرده‌اید چنین نرم‌افزاری راه‌انداخته‌اید! ما در سیدوک قرار نیست کار حقوقی انجام دهیم بلکه فرایند دسترسی مردم به خدمات حقوقی و کارشناسی را تسریع و تسهیل میکنیم ولا غیر. هیچ رسالتی دیگری جز آگاهی مردم از خدمات حقوقی سریع‌الوصول ارزان در سیدوک تعریف نکردیم.
ما در سیدوک بر عملکرد تیم وکلا و کارشناسان‌مان نظارت میکنیم و به مردم نیز ضمانت می‌دهیم؛ آیا شما می‌دانید وکلایی که خاص هستند، چه بلایی سر مردم می‌آورند؟ چرا باید ترس داشته باشیم و برویم با یک وکیل بنشینم و حتی مشورت ساده بگیریم و به خاطر رودربایستی مجبور باشم 20 میلیون تومان حق‌الوکاله بدهم.
پروندههایی را در این مدت دیدم که طرف آمده وکالت غیرقابل عزل به یک وکیل داده با دریافت 50 درصد مبلغ یک ملک!! زورگیری یعنی چه؟ 11.2 درصد پرونده‌های تهران خفت‌گیری، کلاهبرداری و زورگیری است.
آقایی؛ مدیرعامل سیدوک: اصلاً این وظیفه خود کانون وکلاست که بر وکلایش نظارت کند اما کانون وکلا می‌گوید اگر وکیل تخلف انتظامی کند من رسیدگی می‌کنم و منظورشان از تخلف انتظامی نیز عدم حضور وکیل در دادگاه یا عدم ابلاغ وقت رسیدگی و از این دست موارد است؛ کانون به هیچ وجه در سایر موارد نظارتی روی وکلای خود ندارد.
اما ما به عنوان بخش خصوصی که وارد این حوزه شدیم، به مردم ضمانت می‌دهیم اگر با وکلای ما کار می‌کنند، نباید ترسی داشته باشند؛ شده باشد ما به عنوان مجموعه سیدوک کنار مردم قرار می‌گیرم و حق‌شان را از وکیلی که تخلف کرده، می‌گیریم و وکیل را عزل میکنیم و حتی شده، پول مردم را از جیب خود می‌‌پردازیم.
برای کسادی کسب و کار موسسات و دفاتر حقوقی نیامده‌ایم/ ورود به حوزه‌های حقوق شهروندی در فازهای بعدی
تسنیم: مسئله‌ای که وجود دارد شاید نگرانی سایر دفاتر و موسسات حقوقی از فعالیت شما و کم رونق شدن کسب و کارشان باشد.
هنری: ممکن است دفاتر وکالت و موسسات حقوقی این نگرانی را داشته باشند و فکر کنند ما قرار است موجب رکود کسب و کارهایشان شویم! مشابه آن چیزی که در تاکسی‌های آنلاین اتفاق افتاد. از زمان تأسیس، این ذهنیت را داشتیم که دفاتر حقوقی و داوری، شریک تجاری و بازوهای اجرایی ما شوند مثلاً اگر مردم دفتری را در محل سکونت‌شان انتخاب کردند، آن دفتر، دفتر ارائه دهنده خدمات باشد و وکلای داخل آن دفتر صرفاً ارائه‌کننده خدمت به مردم باشند بنابراین نیامدیم دفاتر حقوقی و کارشناسی و داوری فعلی را از بین ببریم بلکه می‌گوییم ما در راستای کار خودمان به شما هم در راستای افزایش کارهایتان کمک میکنیم و پرونده‌ها را به شما انتقال می‌دهیم.
تسنیم: آیا فازهای بعدی نیز برای این نرم‌افزار تعریف کردید یا انتهای کار این نرم‌افزار ارائه مشاوره حقوقی و وکالت است؟
آقایی؛ مدیرعامل موسسه سیدوک: آینده نرم‌افزار بسیار روشن است و فازهای بعدی داریم و برای حوزه‌های حقوق شهروندی و حقوق مردم برنامه‌هایی را در نظر گرفتیم اما فعلاً قصد نداریم بگوییم.
در حینی که به مردم کمک میکنیم به دولت و قوه قضائیه نیز کمک میکنیم؛ اولاً مردم با مبلغ کمتر، کارشناس میگیرند تا کلاه سرشان نرود یا با مبالغ کمتر وکیل میگیرند تا امورات‌شات را انجام دهند. ما از مردم 150 هزار تومان می‌گیریم و در محل خودشان مشاوره می‌دهیم. پولی که از مردم می‌گیریم به خودشان بر می‌گردانیم به این شکل که با دادن مشاوره، مردم به تدریج مثلاً در حوزه عقد قرارداد متخصص می‌شوند.
دوم اینکه با این مشاوره‌ها، تعداد پرونده‌های ورودی به مراجع قضایی نیز کاهش می‌یابد و در نتیجه قوه قضانیه نیز سود می‌برد؛ پرونده‌ها دارای وکیل می‌شوند و رسیدگی‌ها سرعت می‌یابد و وقت دستگاه قضایی گرفته نمی‌شود.
در مرحله بعد دولت سود می‌برد چون درآمدها با این سیستم و مکانیزم شفاف می‌شود و فرار مالیاتی کاهش می‌یابد حتی خود کانون‌ها از این قضیه منتفع می‌شوند.
تسنیم: اگر کارشناس یا وکیلی مشاوره اشتباه بدهد و مردم متضرر بشوند چگونه می‌توان پیگیری کرد؟
در این موارد ما گواهی مشاوره داریم که در دو برگ صادر می‌شود که یک نسخه به مردم داده می‌شود و یک نسخه نیز دست مشاور یا کارشناس می‌ماند؛ در این گواهی نظرهای داده شده و موارد بررسی شده، قید می‌شود که کارشناس نسخه خود را اسکن و برای ما ارسال می‌کند تا اگر روزی دچار اختلاف شدند، آن گواهی را بررسی کنیم.
انتهای پیام/
