«سقوط آزاد» نتیجه بررسی آمارهای تخصصی وضعیت آموزشی در استان آذربایجان شرقی +جدول

به گزارش خبرگزاری تسنیم از تبریز، عنوان دارالتربیه برای استان آذربایجان­ شرقی مرهون زحمات میرزا حسن رشدیه است که سنگ بنای آموزش نوین کشور را بنا نهاد. در سال 1305 که حاج میرزاحسن رشدیه نخستین مدرسه را به نام «مدرسه رشدیه» به سبک نوین و بر اساس اصول فنوتیک (آموزش الفبا) در تبریز بنیان گذاشت، هیچکس تصور نمی‌کرد روزگاری مهد آموزش و پرورش نوین ایران در سنجش سطح سواد، دانش آموزان تربیت یافته‌اش در شش سال اول ابتدایی و سه سال متوسطه اول یعنی کلاس‌های اول تا نهم در مناطق شهری و روستایی در سه سال تحصیلی منتهی به سال تحصیلی 98-97 به ندرت و استثنا، 2 رتبه زیر 10 در کشور را کسب کند.

صرف نظر از اینکه یافتن منابع قابل استناد و متقن در خصوص ارزیابی عملکرد اداره کل آموزش و پرورش استان، کار بسیار دشواری است، اما به گواه سالنامه آماری سالتحصیلی 96-95 تا 98-97 که به سختی به دست خبرگزاری تسنیم رسید، از بین 33 مورد ارزیابی نتایج امتحانات دوره‌های آموزش ابتدایی و متوسطه اول شاهد یک فاجعه هستیم به طوریکه رتبه استان در مقایسه با دیگر استانها، در 18 مورد بالای 15، در 13 مورد بین 10 تا 15 و تنها در 2 مورد زیر 10 است. (جدول شماره یک)

علی رغم ادعای آموزش و پرورش استان برای عدم وجود ارزیابی از نمرات پایه‌ها و فقط وجود ارزیابی برای امتحانات نهایی، این سالنامه آماری اطلاعات جدیدی را در اختیار خبرنگار تسنیم گذاشته که در آینده می‌توانیم جنبه‌های دیگری از این سالنامه را منتشر کنیم.

🔺جدول شماره یک: جدول تجمیعی رتبه‌های آموزش و پرورش استان آذربایجان شرقی در شاخص‌های آموزشی در سطح کشور

از اینکه هیچ یک از این رتبه درخورشان و منزلت استان آذربایجان شرقی و تبریز نیست، جای تأمل دارد که ورودی دانش آموزان در پایه اول هر سه سال با پایه ششم که خروجی دوره ابتدایی است حدوداً تفاوت 11 پله‌ای دارد، برای مثال در سال تحصیلی 97_96 رتبه استان در اول ابتدایی 11 و پایه ششم 24 بوده است که فاصله 13 رتبه‌ای را نشان می‌دهد. که توجیه این نزول رتبه با بالا رفتن پایه تحصیلی، مجال دیگری می‌طلبد.

🔺نمونه یکی از جداول استنادی در ارزیابی رتبه آموزشی آذربایجان شرقی بر اساس سالنامه آماری وزارت آموزش و پرورش

آیا رتبه‌های کسب شده توسط استان قابل اعتماد است؟

نکته دیگری که باید در خصوص همین وضعیت فاجعه آمیز آماری مورد توجه قرار گیرد این است که آیا این آمار، شرایط فعلی استان را به صورت واقعی بیان می‌کنند؟

به استناد وبسایت اطلاع رسانی آموزش و پرورش، با تاکید غیر مستقیم مسئولین این اداره کل، مبنی بر پایین آوردن سطح آزمون با کلید واژه "سختگیری بی مورد معلمان در بحث آزمون" و بالطبع بالا رفتن میانگین نمرات و درصد قبولی، کارشناسان آموزشی در اصالت رتبه‌های کسب شده، تشکیک می‌کنند.

باید در نظر داشت خروجی کاهش سطح آزمون‌های کلاسی و پایان‌ترم در بلند مدت، کاهش کیفی آموزش و عقب ماندگی دانش آموزان در رقابت‌های مهم ملی مانند کنکور خواهد بود.

چرا آمار دوره دوم متوسطه و کنکور حتی توسط وزارت آموزش و پرورش به صورت شفاف منتشر نشده است؟

رتبه بندی استانها در پایه‌های دهم تا دوازدهم حتی توسط وزارت آموزش و پرورش نیز در سالنامه آماری منتشر نشده و هیچ منبع منتشر شده‌ای که قابل اعتماد و استناد باشد در دسترس نیست. مسئولین استانی نیز به آمارهایی اشاره می‌کنند که حکایت از بهبود وضعیت دارد که جا دارد جهت اقناع افکار عمومی و جامعه فرهنگیان، مجموعه آماری خود را به صورت کامل و نه تقطیع شده منتشر نمایند.

اما در این بین، آمارهای مربوط به درصد قبولی استان در آزمون‌های سراسری، بیانگر این است که در هفت سال مدیریت جعفر پاشایی، خروجی نظام تعلیم و تربیت در رقابت با سایر استانها از رتبه 8 در سال 92 به رتبه 14 در سال 98 سقوط کرده است (جدول شماره دو). وضعیتی که حتی با وجود افزایش تعداد رتبه‌های تک رقمی و زیر هزار که با تکیه بر زحمات خانواده‌های دغدغه مند، مدارس خاص و برخی غیرانتفاعی‌های میلیونی لاکچری به دست آمده است، نتوانسته است روند رو به بهبودی را پیش روی استان قرار دهد.

البته مسئولین اداره کل آموزش و پرورش در خصوص آمار استان در کنکور، بیشتر بر همین رتبه‌های تک رقمی و زیر هزار تاکید می‌نمایند و صراحتاً از مهمتر بودن این آمار نسبت به آمار کلی استان سخن می گویند که این رویکرد با اهداف سند تحول بنیادین و تحقیق عدالت آموزشی، فرسنگ‌ها فاصله دارد.

🔺جدول شماره دو: وضعیت استان آذربایجان شرقی در رتبه بندی استانهای کشور بر اساس درصد قبولی در دانشگاههای سراسری

نگاهی به دیگر آمارهای منتشر شده در سالنامه آماری وزارت آموزش و پرورش و مسئولین استانی، بیانگر آن است که آموزش و پرورش استان در طول سالهای گذشته، کیفیت خدمات خود را فدای کمیت آماری کرده است. موضوعی که شاید به دید عموم جامعه و مسئولین و غیرکارشناسان، نشانگر وضعیت مثبت در استان باشد ولی با نگاهی دقیقتر و کارشناسانه، از کاهش کیفیت آموزش و پرورش، تشدید ناعدالتی و عقب ماندگی تاریخی تربیت سرمایه انسانی نسبت به دیگر استانها حکایت می‌کند.

اما در همین خصوص، سؤالات زیر مطرح است که آیا مسئولین ارشد استان از این آمارهای وزارتی مطلع هستند؟ اگر بله، چه پیگیری و اقدامی در این خصوص انجام داده‌اند؟ اگر خیر، چرا مطلع نیستند؟

با توجه به عدم دسترسی شفاف به آمارهای حوزه آموزش و پرورش استان، آیا ادعاهای مسئولین این اداره کل در خصوص آمارها و ارزیابی‌ها که همواره با فیلتر هوشمند، استان را در رتبه‌های برتر کشور نشان می‌دهد قابل اعتماد است؟

اخیرا معاون متوسطه اداره کل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی با انتشار کلیپی، آمارهایی را ارائه کرده است که این اعداد انسان را به وجد می‌آورد ولی علی رغم تقاضای تسنیم برای ارائه اسناد، این تقاضا بی پاسخ ماند و با دسترسی تسنیم به سالنامه آماری وزارت، تمامی آمارهای ارائه شده در این کلیپ زیر سوال رفت و احتمالا با حذف بخشی از جامعه آماری خود که وضعیت نامطلوبی دارند، آمار نهایی را بسیار مطلوب اعلام می کنند.

مسئولیت عواقب این شرایط و تداوم آن بر عهده وزارت آموزش و پرورش و شخص وزیر و همچنین مقام عالی دولت در استان آذربایجان شرقی است که به ادامه افت آموزشی دانش آموزان استان و عقب افتادگی تاریخی استان منجر خواهد شد.

گزارش از جواد رسولی

انتهای پیام/111/