جنگ را چگونه روایت کنیم؟|ویژه نامه «روایت جنگ؛ جنگ روایت‌ها» منتشر شد+فایلPDF

همزمان با چهلمین سالگرد آغاز هفته دفاع مقدس، گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، در قالب یک ویژه نامه به بررسی روایت جنگ پرداخت.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

در این ویژه نامه که مطالب آن پیش از این با عنوان «روایت جنگ» منتشر شده است، در قالب گفتگو با کارشناسان، پژوهشگران، فرماندهان و راویان دفاع مقدس ازجمله آقایان محمد درودیان روای و پژوهشگر جنگ، سردار محسن رشید روای و نویسنده، امیر مسعود بختیاری معاون اسبق نیروی زمینی ارتش، محمدحسین حیدری عکاس دفاع مقدس و گلعلی بابایی نویسنده جنگ به بررسی روایت های موجود از دفاع مقدس و‌ آسیب شناسی آن پرداختیم.

همچنین در دو گزارش مجزا به معرفی و تحلیل کارنامه دو مجوعه مرتبط با روایت جنگ یعنی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس به عنوان بزرگترین مرکز آرشیو جنگ و موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس پرداخته شده است.

در سرمقاله این ویژه نامه آمده است:

جنگ 8ساله ایران و عراق یک واقعه عظیم انسانی بود، 2‌هزار و 880 روز مقاومت یک ملت انقلابی مقابل یکی از خشن‌ترین همسایگان خود که مستظهر به پشتیبانی 56 کشور ازجمله دو ابرقدرت شرق و غرب بود.

طولانی‌ترین جنگ مدرن قرن بیستم در حوالی ظهر روز 31 شهریور 1359 با حمله 192 جنگنده عراقی به شهرهای مختلف ایران آغاز شد و صدام که گمان می‌کرد 3روزه خوزستان و 7روزه تمام ایران را به‌تصرف خودش درمی‌آورد، 8 سال پشت سد مقدس‌ترین دفاع مردم ایران زمین‌گیر شد.

جنگ تحمیلی درحالی اتفاق می‌افتاد که حکومت نوپای ایران به‌تازگی پس از شکست یک حکومت طاغوتی بر سر کار آمده بود و هنوز ساختارهای مختلف این نظام به‌خصوص نهادهای نظامی آن ـ که در رأس آن ارتش قرار داشت ـ در وضعیت بی‌ثباتی به‌سر می‌برد و اساساً همین مسئله یکی از دلایل اصلی تحریک رژیم بعث برای عملی کردن رؤیای چندساله خود بود.

امروز 40 سال از آغاز آن دفاع مقدس و 32 سال از پایان آن می‌گذرد و روایات زیادی از متن و حاشیه آن به جا مانده است.

از همان ابتدای جنگ و در حالی که هنوز بیش از 6 ماه از وقوع آن نگذشته بود، پیش از آن‌که وضعیت نیروهای مسلح ما تثبیت کامل شود، فکر جدیدی برای ثبت این دفاع ملی ایران درافتاد.

این طرح را اولین بار مرحوم ابراهیم حاج‌محمدزاده در دفتر سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مطرح کرد تا تعدادی از نیروهای جوان مشغول ثبت وقایع جنگ به‌خصوص در میدان‌های نبرد و در قرارگاه‌های فرماندهی شوند.

بنایی که او و همکارانش نهادند امروز به بزرگترین مرکز اسناد دفاع مقدس در کشور تبدیل شده است که بسیاری از پژوهش‌ها و تحقیق‌های علاقمندان به واکاوی وقایع سال‌های دفاع مقدس را پشتیبانی می‌کند.

با این حال، امروز پس از 3 دهه از پایان جنگ، هنوز روایات مختلفی از مقاطع مختلف آن، از عملیات‌ها، تصمیم‌گیری‌ها، شیوه جنگیدن‌ها و نتایج نبردها وجود دارد و در این میان برخی پژوهشگران جوان نیز به بیان روایاتی شاذ و بعضاً جنجالی از آن مقطع می‌پردازند که سؤالات متعددی را در اذهان به‌وجود می‌آورد.

روایت جنگ اگرچه با تلاش راویان آن شروع خوبی داشت ولی تداوم آن و تشریح و بررسی بیشتر موضوعات برای نسل پرسشگر امروز نیازمند ارائه داده‌های بیشتر، تحلیل‌های روشن‌تر و البته صادقانه است.

ما باید به این اصل برسیم که شکست‌ها در زمان دفاع مقدس، نه‌تنها چیزی از ارزش‌های کار بهترین فرزندان ملت ایران در آن جنگ تحمیلی کم نمی‌کند بلکه بیان صادقانه آنها کنار پیروزی‌ها و روند تصمیم‌گیری‌ها، بهترین روش برای مقابله با تلاش خنّاسانی است که هرساله در مقاطع مختلف و به‌ویژه در هفته دفاع مقدس سعی در زیر سؤال بردن ایثارگری‌ها و آلوده کردن دامان قدسی جنگ به شبهات و تحریف‌ها دارند.

امروز تحریف دفاع مقدس اگرچه در خارج از کشور با صراحت و روشنی دنبال می‌شود، ولی در داخل نیز هستند افرادی که برای کسب نام و نان، هرازگاهی با بیان نکته‌ای جنجالی در همان مسیر حرکت می‌کنند.

به همین منظور در چهلمین سال آغاز هفته دفاع مقدس بر آن شدیم در ویژه‌نامه «روایت جنگ، جنگ روایت‌ها» در گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، طی گفتگو با متخصصان، راویان و نویسندگان جنگ به بررسی این چند سؤال بپردازیم که آیا اصولاً می‌توان روایت دقیق و درستی به‌عنوان روایت شاخص از جنگ برای نسل‌های بعد به‌جا گذاشت؟ تفاوت میان روایت رسمی و غیررسمی از جنگ چیست؟ فرآیند گردآوری روایت از جنگ چه‌انداره علمی و نخبگانی و چه‌اندازه برای عموم مردم تهیه شده است؟ و در آخر پس از گذشت 40 سال از آغاز سال‌های دفاع مقدس، آیا ناگفته‌ای از این جنگ تحمیلی وجود دارد که مسیر حقیقت را تغییر دهد؟

برای دریافت فایل پی دی اف ویژه نامه روایت جنگ کلیک کنید.

انتهای پیام/