«معجزه آبخیزداری» | ۹ راهبرد و ۲۰ سیاست آبخیزداری برای مقابله با سیل در شهرها

به گزارش خبرگزاری تسنیم«پرونده معجزه آبخیزداری»؛ آبخیزداری شهری با طراحی شهرهای حساس در برابر آب، مفهومی به منظور مدیریت پایدار منابع آبی است که ایجاد ارتباط میان برنامه ریزی، طراحی شهری و طراحی منظر با مدیریت پایدار آب شهری را در دستور کار داشته و با بیان راه حل های طراحی با آسیب محیط زیستی کمتر، سعی در بازگرداندن چرخه طبیعی آب در شهر دارد. این مفهوم برای اولین بار در استرالیا، در سال 1994 مطرح و پس از آن در کشورهای مختلفی از جمله آمریکا، آلمان، هلند و استرالیا به کار گرفته شده است.

شهر حساس در برابر آب، ترکیبی از ارزش های اصولی حفظ و نگهداری محیط زیست، تأمین آب، کنترل جاری شدن سیل، بهداشت عمومی، زیبایی، زندگی پذیری و پایداری است. به عبارت دیگر، رویکرد حساسیت به آب در شهرها با شناخت قابلیت های آب در ایجاد جامعه پرطراوت و زندگی پذیر و ایجاد تعاملات بین جوامع شناخته می شود که افزون بر کیفیت های امور زندگی شهری برای شهروندان گامی موثر در دستیابی به پایداری به شمار می آید.

مسلما چنانچه اشاره شد یکی از کارکردهای اصلی شهرهای حساس به آب، کنترل سیلاب و جلوگیری از جاری شدن رواناب در شهرها و آلودگی آب باران است.  راهبردهای آبخیزداری شهری برای طراحی شهرهای حساس به آب برای کنترل سیل عبارت است از:

1. بهبود کیفیت رودخانه ها و تالاب های شهر
2. استحصال و ذخیره آب باران
3. اعمال تصفیه طبیعی در منبع آلودگی
4. تقویت و افزایش سبزینگی شهر
5. افزایش نفوذپذیری آب باران به لایه های زمین
6. ارتقای مناظر طبیعی مطلوب
7. افزایش فضاهای تفریحی در کنار رواناب ها
8. استحصال و ذخیره آب خاکستری
9. ارتقای سطح آگاهی شهروندان و ایجاد انگیزه برای مشارکت در امور شهری مربوط به آب

مبتنی بر این راهبردها می توان سیاست های متعددی برای مقابله با سیل با طراحی شهرهای حساس به آب برشمرد. این سیاست ها عبارت است از:

1. جلوگیری از انتقال سریع فاضلاب و رواناب های شهری به اندام های آبی با استفاده از سیستم های تأخیری مانند پوشش گیاهی و حوضچه های نگهداری
2. جلوگیری از ساخت و ساز و تخریب حریم رودخانه ها و نهرها
3. جمع آوری آب باران توسط مخازن و تانک ها در هر ساختمان در مناطق کم تراکم شهر و استفاده از آن به عنوان منبع جایگزینی به جای مصرف آب آشامیدنی در مصارف غیر شرب (آتش نشانی ها، فلاش تانک ها، آبیاری فضای سبز خانگی، شستشوی اتومبیل)
4. حفظ آبخیزهای طبیعی شهر برای نگهداری آب باران از طریق تدوین ضوابط و مقررات حفاظت از آنها
5. ایجاد امکان تصفیه طبیعی توسط پوشش گیاهی
6. تصفیه از طریق تعبیه حوضچه های ته نشینی
7. تصفیه از طریق فیلترهای شن و ماسه
8. جلوگیری از قطع درختان و تخریب جنگل ها در اثر توسعه شهری از طریق تدوین ضوابط و مقررات حفاظت از آنها
9. طراحی ساختمان های سبز با بام ها و دیوارهای سبز
10. حفظ و تقویت درخت های خیابانی مثمر به جای چمن و درختان غیرمثمر و خلق خیابان های سبز میوه دار
11. طراحی پارکینگ ها به صورت پارکینگ های سبز و سطوح نفوذپذیر به جای آسفالت
12. طراحی لبه خیابان ها بدون جدول جهت هدایت رواناب ها به سمت جوی های سبز و جذب توسط پوشش گیاهی
13. جایگزینی مسیرهای سبز زهکشی به جای لوله های زیرزمینی
14. حفظ و تقویت آبخیزهای طبیعی شهر
15. ایجاد امکان نفوذ به داخل زمین از طریق کاهش سرعت رواناب ها توسط افزایش پوشش گیاهی و کفسازی نفوذپذیر
16. محوطه سازی با استفاده از آب باران و استفاده از باغ باران ها
17. جلوگیری از ساخت و ساز و تخریب حریم رودخانه ها و تالاب و چشمه ها
18. ترکیب تالاب ها با فضاهای عمومی و خلق پارک تالاب های جذاب
19. جمع آوری آب های خاکستری در هر ساختمان به جای مصرف آب آشامیدنی در مصارف غیرشرب
20. دعوت همه شهروندان به بحث درباره برنامه های مدیریت آب شهری با نمایندگان شهر

از همین پرونده بیشتر بخوانید:

انتهای پیام/