پرونده‌ای تاریخی از یک جاسوسی بین شوروی و فرانسه، امشب در تلویزیون

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، «جاسوسان صنعتی» به کارگردانی مجتبی میناوند تولید جدید شبکه مستند سیماست که دوشنبه‌ها ساعت 22:30 از تلویزیون پخش می‌شود. این مجموعه سراغ پرونده‌های خرابکاری‌های صنعتی و نظامی رفته است.

جدیدترین قسمت از این مستند با عنوان "نبرد خط لوله‌ها" درباره یک اتفاق جاسوسی بین شوروی و فرانسه است.

میناوند درباره سوژه قسمت جدید این مستند گفت: زمانی که دولت کمونیستی لهستان به عنوان بخشی از بلوک شرق حکومت نظامی اعمالی کرد، دولت ریگان زمان را مناسب دید و شروع به اعمال محدودیت علیه صادرات هرگونه فناوری پیشرفته به شوروی کرد، محصولاتی که می‌توانست در پروژه خط لوله سیبری در شوروی کاربرد داشته باشد. توربین‌ها، کمپرسورها، سیستم‌های رایانه‌ای شرکت I.B.M و صدها فناوری پیشرفته دیگر شامل این تحریم‌ها می‌شدند. شرکت‌های اروپایی در ابتدا تلاش کردند تا از طریق نمایندگی شرکت‌های آمریکایی در قاره سبز، این محدودیت‌ها را دور بزنند، اما دولت ریگان با بروزرسانی آیین‌نامه تحریمی، این کار را هم ناممکن کرد.

وی اضافه کرد: خرید تجهیزات تحریمی از طریق واسطه‌های متعدد مهمترین راه‌حل روس‌ها برای حل این مشکل بود. روشی که پیش از این برای دور زدن محدودیت‌های تحریمی غرب به کار گرفته شده بود. مانند تمام ماموریت‌های قبلی روس‌ها، کا.گِ.بِ، سرویس اطلاعاتی شوروی مسئولیت این اقدامات را بر عهده گرفت. در کا.گِ.بِ اداره ویژه‌ای به نام «مدیریت تی» شکل گرفته بود که وظیفه‌اش ساماندهی یک شبکه گسترده از جاسوسان در تمام دنیا، برای پیشبرد این عملیات‌ها بود. شناسایی و ایجاد این شبکه نیاز به هزینه و زمان زیادی داشت و به دلیل گستردگی و پیچیدگی‌های زیاد، کشف آن از سمت سازمان‌های غربی تقریباً غیر ممکن بود.

او گفت: ولادیمیر وِتروف یک مهندس الکترونیک بود که در دهه سوم زندگی‌اش به خدمت سرویس اطلاعاتی شوروی یا کا.گِ.بِ درآمده بود. وِتروف از سال 1981 تا 1982 حدودا چهارهزار سند فوق سری را به فرانسوی‌ها را تحویل داد. این اسناد شامل اسامی 442 مامور پوششی شوروی برای دزدی اطلاعات صنعتی از غرب بودند.
فرانسه اما با استفاده از اطلاعات وِتروف توانست ضربه سختی را به سرویس اطلاعاتی شوروی وارد کند و 47 مامور این سازمان را پس از شناسایی از این کشور اخراج کرد. ولادیمیر وِتروف در نهایت با استفاده از اطلاعات یک  نفوذیِ سازمان اطلاعات جماهیر شوروی در CIA دستگیر و اعدام شد، اما دامنه خسارت این نشت اطلاعاتی تا مدت‌ها برای روس‌ها نامشخص بود.

براساس این گزارش، این مجموعه دوشنبه ساعت 22:30 از شبکه مستند سیما پخش می‌شود و تکرارش جمعه‌ها ساعت 18 خواهد بود.

انتهای پیام/