تبدیل «علم» به «ثروت» اهمیت دارد و نه صرفاً تعداد مقالات/ لزوم انجام کارهای پژوهشی بر اساس نیازهای صنعت کشور

دکتر مسعود مصدق‌خواه در گفت‌وگو با خبرنگار علمی باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا» با تأکید بر اینکه اقتدار هر کشوری منوط به توسعه علمی آن کشور است، اظهار کرد: مطابق تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه «العلم‌‌السلطان» هر کس که علمش بالاتر باشد، تسلط وی بر دیگران بیشتر است لذا اگر ما در کشور خود پیشرفت علمی داشته باشیم، می‌توانیم در زمینه‌های مختلفی از جمله فرهنگی، اقتصادی و سیاسی دست برتر را داشته باشیم. 

کاهش سرعت رشد علمی کشور در سالهای اخیر و لزوم افزایش آن

وی با اشاره به پیشرفت علمی کشور خاطرنشان کرد: در رشد علمی دو معیار و میزان سنجش وجود دارد؛ نخست سرعت رشد علمی کشور و دیگری درصد رشد علمی کشور است؛ درصد رشد علمی کشور در سطح جهانی خوب و مناسب است و هر ساله این درصد، روند افزایشی خود را حفظ می‌کند؛ نکته‌ای که در میزان درصد رشد علمی در جهان وجود دارد این است که ما نباید فقط به پیشرفت کشور خود نگاه کنیم چرا که دیگر کشورها نیز این روند افزایشی را دارند و هر ساله در عرصه علمی پیشرفتهای قابل توجهی را به دست ‌می‌آورند.

مصدق‌خواه ادامه داد: ما اگر بخواهیم فاصله پیشرفت علمی کشور خود با دیگر کشورهای دنیا را کم کنیم باید سرعت رشد علمی کشور را افزایش دهیم در غیر این صورت درصد رشد علمی برای همه کشورهای دنیاست و هیچ کشوری روند کاهشی در این زمینه ندارد لذا سرعت و شتاب پیشرفت علمی در کشور اهمیت دارد که متأسفانه در سالهای اخیر این سرعت کمی کند شده است؛ افقی که برای رشد علمی کشور تا سال 1404 پیش‌بینی کرده‌اند مقام نخست در خاورمیانه و مقام تک رقمی در سطح دنیاست که برای تحقق چنین دیدی باید سرعت پیشرفت علمی کشور را افزایش داد در غیر اینصورت چنین امری تحقق نمی‌یابد.

کمبود بودجه تحقیقات، سیاسی شدن دانشگاه‌ها و وابستگی به کالاهای خارجی؛ از جمله آسیبهای رشد علمی کشور

عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین (ع) با اشاره به برخی از آسیبهایی که در کمین رشد علمی کشور هستند، تصریح کرد: نخستین آسیب، کمبود بودجه در بخش تحقیقات است؛ در واقع بودجه‌ای که سالانه از طرف دولت به بخش تحقیقات واگذار می‌شود، کم است و نمی‌تواند پاسخگوی آن باشد. یکی دیگر از این آسیبها، سیاسی شدن‌ فضای دانشگاه‌ها و مراکز علمی در کشور است که می‌تواند بسیار مخرب باشد و بر روی رشد علمی کشور تأثیر مستقیم بگذارد؛ سیاسی شدن این فضاها موجب می‌شود که دانشجویان و چهره‌های علمی از رسالت اصلی خود یعنی پیشرفت در علم و تحقیقات دور بمانند و به حاشیه بپردازند.

وی افزود: آسیب دیگری که می‌تواند رشد علمی کشور را تهدید کند، سیاستهای کلی دولت در زمینه رفع وابستگی در زمینه‌های مختلف است؛ در واقع اینکه دولت تا چه حد به استقلال علمی و اقتصادی کشور قائل باشد به طور مستقیم در پیشرفت علمی کشور تأثیر می‌گذارد.

عدم هماهنگی دستگاه‌ها، سازمانها و مراکز حوزه علم و فناوری با یکدیگر

این استاد دانشگاه با بیان اینکه اینکه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با توسعه شرکتهای دانش‌بنیان و توجه به نخبگان کشور در چند سال اخیر عملکرد نسبتاً خوبی داشته است، متذکر شد: متأسفانه وزارتخانه‌ها و سازمانهایی که در حوزه علمی کشور فعالیت می‌کنند، هماهنگی‌ لازم با یکدیگر را ندارند به عنوان مثال سازمانهایی از جمله شورای عالی انقلاب فرهنگی، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت علوم، دانشگاه‌ها و مراکز علمی که هدف همگی پیشرفت علمی کشور است باید با یکدیگر یکپارچه باشند، از یکدیگر حمایت کنند و اقداماتشان در راستای یکدیگر باشد اما متأسفانه این هماهنگی در حال حاضر در سطح کشور دیده نمی‌شود.

لزوم تولید علم در راستای نیازهای صنعت کشور

مصدق‌خواه به مؤلفه‌های رشد علمی کشور اشاره کرد و گفت: بخش کوچکی از این مؤلفه‌ها، تعداد مقالات و کارهای پژوهشی است اما بخش دیگر و عمده‌تر این مؤلفه‌ها این است که ما چقدر به علوم کاربردی و علومی که موجب رفع نیازهای کشور شود، می‌پردازیم؛ اینکه ما بتوانیم یک علم را به فناوری و سپس آن فناوری را به محصول در کشور تبدیل کنیم یا در یک کلام، علم را به ثروت در کشور تبدیل کنیم و به وسیله آن مشکلات کشور را حل و فصال کنیم، مهم است نه تعداد مقالات یا چیزهای دیگر ...

لزوم تقویت ارتباط میان صنعت و دانشگاه‌های کشور

وی با اشاره به الزامات این مؤلفه‌ها یادآور شد: یکی از الزامات بسیار مهم در زمینه اجرایی شدن این مؤلفه‌ها، ارتباط میان دانشگاه و صنعت است؛ در واقع این ارتباط باید تقویت شود به این صورت که صنعت نیازهای خود را به دانشگاه‌ها اعلام کند و دانشگاه‌ها نیز بر اساس آن نیازها به تولید علم بپردازند؛ طرحهای تحقیقاتی، پایان‌نامه‌های دانشجویی و کارهای پژوهشی باید بر اساس نیازهای صنعت کشور تعریف شود.

وی افزود: با توجه به اینکه بودجه تحقیقات در کشور ما اندک است، دانشگاه‌ها نباید قراردادی را امضا کنند مگر اینکه صنعت، یک از نیازهای کشور را به آنها واگذار کند، این موضوع موجب می‌شود که همین بودجه اندک در تحقیقات نیز در راستای رفع نیازهای داخلی کشور صرف شود.

انتهای پیام/