ویلاسازی در ذخیره‌گاه زیست کره/غفلت محیط زیست و دست درازی ۳۷ هزار مترمربعی به اراضی پارک ملی گلستان
گروه استانها- تیغ تیز ساخت و سازهای غیرمجاز زخم‌های عمیقی بر تن یکی از مهم‌ترین ذخیرگاه‌های زیست کره یعنی پارک ملی گلستان، زده است؛ شهرکی مسکونی با خانه‌های ویلایی که هنوز درختان جنگلی در آن خودنمایی می‌کنند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از گرگان، تا چشم کار می‌کند ساختمان‌های بدقواره و چند طبقه‌ای که هیچ تناسبی با طبیعت اطراف ندارند، جلوی چشم انسان قد علم می‌کنند. لودرها به جان زمین‌ها افتادند، ستون‌های آهنین جای درختان را گرفتند و نتیجه آن شد وضعیت امروز زیارت، شصت کلاته، جهان نما و ... .
در سال‌های اخیر ساخت و سازهای غیرمجاز، پیکر طبیعت بکر و کم نظیر عرصه‌های ملی استان گلستان را زخمی کرده‌اند؛ سودجویان و فرصت طلبان هم اگر دستشان برسد به جنگل و پارک‌های ملی هم رحم نمی‌کنند.
حالا اما تیغ تیز ساخت و سازهای غیرمجاز زخم‌های عمیقی بر تن یکی از مهم‌ترین ذخیره‌گاه‌های زیست کره یعنی پارک ملی گلستان، زده است. در دو دهه گذشته شهرکی مسکونی با خانه‌های ویلایی که هنوز درختان جنگلی در آن خودنمایی می‌کنند، در این منطقه ساخته شد. " شهرک افرا" در نزدیکی روستای تنگراه ( شهرستان گالیکش) واقع شده و هرچند مسئولان محلی می‌گویند اینجا شهرک نیست و فقط یک خیابان متعلق به این روستاست! اما حدود یک کیلومتر با روستای اصلی فاصله دارد.
منطقه‌ای بکر و خوش آب و هوا که حالا پس از سال‌ها، نقشه‌ها و اسناد محیط زیست نشان می‌دهد، ساخت و سازهای بعضا لاکچری در اراضی پارک ملی گلستان انجام شده است.
در اهمیت پارک ملی گلستان همین بس که نخستین پارک ملی ثبت شده کشور و یکی از 50 ذخیرگاه زیست کره محسوب می‌شود. ضمن اینکه پناهگاهی کم‌نظیر برای حیات‌وحش است که یکهزار و 350 گونه گیاهی و 302 گونه جانوری، از جمله نیمی از گونه‌های پستانداران ایران را در حدود 900 کیلومتر مربع از مساحت خود جای داده است.
پارک ملی گلستان از بهترین زیستگاه‌های پستانداران بزرگی چون پلنگ، خرس قهوه‌ای، گرگ، وشق، مرال، شوکا، گوسفند وحشی و بز وحشی، آهوی ایرانی و گراز بوده و به ویژه به خاطر جمعیت فراوان قوچ و میش اوریال معروف است.
موضوع ساخت و سازهای غیرمجاز از موضوعاتی است که در سال‌های اخیر دستگاه قضایی ورود خوبی به آن داشته است؛ هادی هاشمیان ایجاد شهرک ویلایی در حاشیه پارک ملی گلستان که به عنوان ذخیره‌گاه زیست کره بوده و در یونسکو ثبت شده را غیرقابل پذیرش دانسته و گفته با هرکسی که در این زمینه تخلف کرده باشد، برخورد خواهیم کرد.
طبق گفته‌های هاشمیان و براساس اعلام محیط زیست استان بخشی از زمین‌های این شهرک ویلایی 37 هزار مترمربعی در محدوده پارک ملی گلستان واقع شده است.
رئیس کل دادگستری گلستان به دادستان گالیکش مأموریت ویژه داد تا با همکاری محیط زیست، منابع طبیعی، امور آب و بنیاد مسکن، وسعت این شهرک و مساحتی که در محدوده منابع طبیعی و محیط زیست و حریم رودخانه قرار دارد را مشخص کند. ضمن اینکه دادستان گالیکس موظف شده تا نحوه الحاق زمین‌های این شهرک به بافت روستای تنگراه و ساخت و سازهای این منطقه را بررسی و برای متخلفان پرونده تشکیل دهد.
روایتی دیگر از ویلاسازی‌ها در پارک ملی گلستان
برخی مطلعان می‌گویند سابقه ساخت و سازها در شهرک افراد به اوایل دهه 80 برمی‌گردد. آنطور که برخی‌ها گفته‌اند پس از سیل مهیب سال 80 که خسارت جبران ناپذیری به شرق گلستان از جمله پارک ملی گلستان و روستاهای منطقه وارد کرد، قطعه زمینی برای احداث پایگاه هلال احمر اهدا می‌شود و ما به ازایش، محدوده کنونی شهرک افرا به بافت روستای تنگراه الحاق می‌شود. پس از آن ساخت و سازها براساس قانون شکل می‌گیرد و می‌شود وضعیت امروزش که مانند یک زایده ناهنجار به پارک ملی گلستان وصله شده است.
هرچند دولتی‌ها این موضوع را تأیید نمی‌کنند اما تا کنون تکذیب هم نکرده‌اند و برای همین دادستان گالیکش، موظف شده تا نحوه الحاق اراضی این شهرک به بافت روستای تنگراه را بررسی کند.
احضار برخی مدیران و مطلعان
پیگیری‌ها درباره این ساخت و سازها ادامه دارد و آنطور که دادستان گالیکش گفته تعدادی از مدیران مرتبط با این ساخت و سازها، معتمدان محلی و تعدادی از اهالی شهرک افرا به دادسرای این شهرستان احضار شده‌اند.
چگونگی الحاق به بافت شهرک افرا به روستای تنگراه با وجود فاصله زیاد از روستا، چگونگی واگذاری اراضی به مالکان و سابقه ساخت و سازها در شهرک از جمله مواردی است که درباره آنها تحقیق می‌شود.
سیدسعید جباری، دادستان گالیکش گفت: در نامه‌های جداگانه به دستگاه‌های ذیربط، توضیحاتی خواسته شده که قرار است پاسخ استعلام‌ها به دادستانی ارائه شود.
تهیه طرح هادی روستای تنگراه در سال 80
وی در پیگیری‌های تسنیم گفته بررسی‌ها در حال انجام است و در صورتی که به نتیجه جدیدی ختم شود، اطلاع‌رسانی شود.
محمدرضا ولی‌اللهی، معاون عمران روستایی بنیاد مسکن استان در پیگیری‌های تسنیم درباره نحوه الحاق به بافت محدوده شهرک افرا به روستای تنگراه، از چگونگی آن اظهار بی‌اطلاعی کرده و گفته که بعد از سیل مردادماه سال 80 که خسارت زیادی به منطقه از جمله روستای تنگراه وارد شده بود، برای ساخت و سازهای جدید نیاز بود که طرح هادی روستا تهیه شود در آذرماه همان سال، طرح هادی این روستا تهیه و اراضی شهرک افرا نیز جزو بافت شناسایی شد.
وی افزود: طرح هادی این روستا همان زمان در شورای برنامه ریزی مصوب شد که مدیرکل محیط زیست استان نیز جزو کارگروه بود و اگر مشکلی بود همان زمان اعلام می‌شد.
به گفته ولی‌اللهی، ساخت و سازهایی که در شهرک افرا انجام شده براساس طرح هادی بوده و مالکان نیز دارای سند هستند.
اسناد سازمان محیط زیست مربوط به سال 1340 است
این در حالی است که محمدرضا کنعانی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گفته سند اراضی شهرک افرا به نام محیط زیست بوده که متعلق به سال 1340 است.
وی توضیح داد: در پارک ملی گلستان دو نوع مالکیت داریم، یکی اراضی دولتی است که در اختیار سازمان محیط زیست قرار گرفته و با استناد به ماده 16 قانون حفاظت و بهسازی قائم مقام برخی دستگاه‌ها از جمله سازمان جنگل‌هاست. از همین روی محدوده اراضی ملی و متسثنیات را براساس نقشه‌های موضوع ماده 56 اداره کل منابع طبیعی مشخص می‌کند. یک بخشی از اراضی در پارک ملی گلستان از دهه 40 توسط سازمان حفاظت محیط زیست از اشخاص خریداری کرده و تحت عنوان اراضی دولتی، سند مالکیت آن به نام محیط زیست است.
کنعانی گفته مرزی که براساس سند سازمان حفاظت محیط زیست به استان داده شده، محدوده این شهرک با پارک ملی همپوشانی دارد. اسنادی که ما در آن پلاک ثبتی داریم باید با اسنادی که صاحبان شهرک در اختیار دارند، تطبیق داده تا از نظر تقدم و تأخر بررسی شود. دادستان گالیکش هم مکاتبه‌ای در این باره داشته و ما اسناد را به آنان تحویل دادیم.
وی افزود: ما برای محدوده پارک ملی نقشه یو تی ام داریم و براساس آن است که می‌گوییم این همپوشانی وجود دارد. البته ما اسناد مالکیت دیگری هم در اختیار داریم که در عرصه پیاده نشده است اما امسال به طور ویژه این موضوع را پیگیری می‌کنیم. اگر این اسناد را هم پیاده کنیم ممکن است در جاهای دیگر هم از این دست همپوشانی‌ها وجود داشته باشد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گفته حدود 50 جلد سند از 6 دفترخانه در شهرستان‌ها و استان‌های مختلف جمع‌آوری شده و در پارک پیاده‌سازی می‌شود.
انتهای پیام/582/ ع
